Quantcast
Channel: SGExplorers
Viewing all 307 articles
Browse latest View live

Αποκωδικοποιήθηκε πλήρως το DNA της ελιάς -Σχεδόν 1.000 ποικιλίες ανά τον κόσμο

$
0
0
φωτογραφία: pixabay.com
Ισπανοί επιστήμονες «διάβασαν» (αλληλούχισαν) για πρώτη φορά το πλήρες γονιδίωμα του δέντρου της ελιάς. 
Η ελιά είναι ένα από τα πρώτα δέντρα που καλλιεργήθηκαν στην ιστορία της ανθρωπότητας, πριν από περίπου 6.000 χρόνια, μια διαδικασία που ξεκίνησε στην ανατολική Μεσόγειο και μετά επεκτάθηκε προς τα δυτικά.
Σήμερα αποτελεί εμβληματικό φυτό όλης της Μεσογείου, έχοντας ζωτική σημασία για την αγροτική οικονομία της Ελλάδας, της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Πορτογαλίας. 
Συνολικά υπάρχουν σχεδόν 1.000 ποικιλίες ελιάς.
Μέχρι σήμερα, το γονιδίωμα της ελιάς (Olea europaea), που περιέχει πάνω από 56.300 γονίδια, ήταν άγνωστο στην ολότητά του, παρόλο που ρυθμίζει τις διαφορές ανάμεσα στις ποικιλίες, στα μεγέθη και στη γεύση των καρπών, τη διάρκεια ζωής των δέντρων (τα οποία μπορεί να ζήσουν έως 4.000 χρόνια!) και την ικανότητά τους να προσαρμόζονται σε ξηρά περιβάλλοντα.
Οι ερευνητές, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό GigaScience, ανέφεραν ότι η αποκωδικοποίηση των γενετικών μυστικών της ελιάς θα βοηθήσει στο να αναπτυχθούν ποικιλίες πιο ανθεκτικές στα βακτήρια, στους μύκητες και στην κλιματική αλλαγή και πιθανώς να παραχθούν λάδι και ελιές καλύτερης ποιότητας.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)
Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.


Ποιες καλλιέργειες μπορούν να αναπτυχθούν στον Αρη – Βρήκαν τη λύση οι ερευνητές

$
0
0
Ποιες καλλιέργειες μπορούν να αναπτυχθούν στον Αρη – Βρήκαν τη λύση οι ερευνητές
Με την NASA να έχει βάλει... πλώρη προς τον κόκκινο πλανήτη, οι επιστήμονες έχουν βαλθεί να δημιουργήσουν τις ιδανικότερες δυνατές συνθήκες διαβίωσης, φέρνοντας το όνειρο των αστροφυσικών ένα βήμα πιο κοντά στην πραγματικότητα.
Ενα από τα βασικότερα προβλήματα, που μπαίνουν προς το παρόν εμπόδιο στα σχέδια της NASA, είναι τα τρόφιμα της επανδρωμένης αποστολής. Πόσα τρόφιμα μπορούν να χωρέσουν τα περιορισμένα τετραγωνικά ενός διαστημόπλοιου; Σίγουρα όχι αρκετά για να καλύψουν μια αποστολή μακράς διάρκειας στον Αρη.
Κάπως έτσι γεννήθηκε η ανάγκη δημιουργίας τροφίμων, μακριά από την Γη. Μέχρι πριν λίγο καιρό όμως, δεν είχαν γίνει παρά ελάχιστα πειράματα στο συγκεκριμένο θέμα. Ως εκ τούτου οι ειδικοί εμφάνιζαν πλήρη άγνοια, βάζοντας ένα μεγάλο ερωτηματικό πάνω από την πρώτη αποστολή ανθρώπων σε άλλον πλανήτη.
Για καλή τύχη της NASA όμως, πριν από μόλις λίγες μέρες Ολλανδοί επιστήμονες ανακοίνωσαν πως η ανάπτυξη βρώσιμων καλλιεργειών στον Αρη είναι εφικτή. Οι ερευνητές εξέτασαν την ποιότητα τεσσάρων ειδών, ανεπτυγμένων υπό συνθήκες ανάλογες με του κόκκινου πλανήτη, για να καταλήξουν πως και τα τέσσερα είναι απολύτως υγιεινά.
Ραπανάκια, μπιζέλια, σίκαλη, και ντομάτες μπορούν να παραχθούν εκτός Γης, χωρίς να εμφανίσουν υψηλά επίπεδα βαρέων μετάλλων που θα τα καθιστούσαν επιβλαβή για τον ανθρώπινο οργανισμό. Οι μελέτες των ερευνητών όμως δεν σταματούν εδώ, καθώς ο στόχος τους είναι να ελέγξουν όσο το δυνατόν περισσότερα είδη λαχανικών, έτσι ώστε οι αστροναύτες να έχουν... ποικιλία στο μενού τους.
«Τα πρώτα αποτελέσματα είναι πράγματι πολύ θετικά και μας γεμίζουν αισιοδοξία. Είναι όμως σημαντικό να συνεχίσουμε, ελέγχοντας όσες περισσότερες καλλιέργειες μπορούμε για να σιγουρευτούμε πως οι έποικοι του Αρη θα έχουν μια ευρεία γκάμα τροφίμων, που θα ενισχύει τους οργανισμούς τους» τόνισε ο επικεφαλής της έρευνας Wieger Wamelink.
Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί πως οι προσπάθεις των ερευνητών δεν εμφάνισαν 100% επιτυχία. Από το 2013 που ξεκίνησε η έρευνα, έχουν καταφέρει να ελέγξουν με ακρίβεια 10 καλλιέργειες, εκ των οποίων γνωρίζουμε πως μόλις οι τέσσερις είναι βρώσιμες.
ΠΗΓΗ

Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Η πολεμική αεροπορία των ΗΠΑ αναγνωρίζει την τροποποίηση του καιρού με το HAARP

$
0
0
geoengineering-methods-infographic

«Ενώ ο έλεγχος του καιρού με το HAARP έχει κληθεί ως μια θεωρία συνωμοσίας από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τους κυβερνητικούς αξιωματούχους, κατά τη διάρκεια μιας ακρόασης της Γερουσίας την Τετάρτη, ο Ντέιβιντ Γουόκερ, αναπληρωτής βοηθός γραμματέας της Πολεμικής Αεροπορίας για την επιστήμη, την τεχνολογία και τη μηχανική, έριξε μια βόμβα σε απάντηση μιας ερώτησης από την Λίζα Μουρκόβσκι σε σχέση με την κατάργηση του 300 εκατομμυρίων δολαρίων πειραματικό πρόγραμμα HAARP (High frequency Active Auroral Research Project) στην Gakona αυτό το καλοκαίρι.
Ο Γουόκερ είπε ότι αυτό “δεν είναι ένα πράγμα που έχουμε ανάγκη για το μέλλον» και δεν θα ήταν μια καλή χρήση των ερευνητικών κεφαλαίων της Πολεμικής Αεροπορίας να κρατήσει το HAARP.
«Προχωράμε με άλλους τρόπους διαχείρισης της ιονόσφαιρας, που το HAARP είχε σχεδιαστεί για να κάνει», είπε. «Για να εγχύσει την ενέργεια στην ιονόσφαιρα και για να είναι σε θέση να την ελέγξει πραγματικά. Αλλά αυτό το έργο έχει ολοκληρωθεί. ”
Πολλοί πιστεύουν ότι το HAARP έχει δημιουργηθεί και έχει χρησιμοποιηθεί για τον έλεγχο του καιρού, με αρκετή επιρροή ώστε να προκαλεί τυφώνες, ανεμοστρόβιλους και σεισμούς και τα σχόλια, επιφέρουν το ερώτημα αν οι συνωμοσιολόγοι είναι περισσότερο εύστοχοι από ότι ο καθένας έχει αναγνωρίσει μέχρι σήμερα ».
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ένας δημόσιος υπάλληλος έχει αναγνωρίσει ότι το HAARP και ο έλεγχος του καιρού δεν είναι μόνο δυνατός, αλλά υπήρξε και συνεχίζει να υπάρχει και χρησιμοποιείται ως ένα «σούπερ όπλο», όπως αποδεικνύεται και το 1997 από τη δήλωση του πρώην υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ William Cohen , όπου είπε:
“Άλλοι [τρομοκράτες] επιδίδονται ακόμη και σε οικολογικού τύπου τρομοκρατίες, όπου μπορούν να αλλάξουν το κλίμα, να προκαλέσουν σεισμούς, εκρήξεις ηφαιστείων εξ αποστάσεως με τη χρήση ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων … Οπότε υπάρχει αφθονία από ιδιοφυή μυαλά εκεί έξω που εργάζονται για να βρούν τρόπους με τους οποίους μπορούν να σκορπίσουν τον τρόμο σε άλλα έθνη … Είναι πραγματικό, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να εντείνουμε τις [αντιτρομοκρατικές] προσπάθειές μας ».
Πιστεύεται ακόμα ότι το HAARP είναι απλά μια θεωρία συνωμοσίας, αφού και οι δημόσιοι υπάλληλοι παραδέχονται ότι είναι αλήθεια;
Παρακολουθήστε την ερώτηση και την απάντηση στο παρακάτω βίντεο:


Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Ανακαλύφθηκε γιγάντιος εξωπλανήτης -Το έτος του διαρκεί 550 χρόνια

$
0
0
φωτογραφία: pixabay.com
Μια ομάδα Ευρωπαίων και Αμερικανών αστρονόμων ανακάλυψε έναν υπερ-Δία, ένα γιγάντιο εξωπλανήτη που έχει τρία άστρα-ήλιους στον ουρανό του.
Ο εξωπλανήτης συμμετέχει σε ένα κοσμικό «μπαλέτο», καθώς περιφέρεται γύρω από το ένα άστρο, ενώ τα άλλα δύο με τη σειρά τους περιφέρονται γύρω από το πρώτο άστρο. Αυτό επιτρέπει στον εξωπλανήτη τη μια εποχή να έχει τριπλές ανατολές και τριπλά ηλιοβασιλέματα, ενώ την άλλη εποχή να έχει μόνο μέρα.
Καθώς μάλιστα οι εποχές του εν λόγω εξωπλανήτη διαρκούν πολύ περισσότερο από μια ανθρώπινη ζωή, αυτό σημαίνει ότι αν ένας άνθρωπος γεννιόταν σε εποχή που υπήρχε μόνο φως (επί περίπου 140 συνεχόμενα γήινα έτη), μέχρι να πεθάνει δεν θα γνώριζε τι σημαίνει νύχτα.
Ο εξωπλανήτης HD 131399Ab βρίσκεται σε απόσταση περίπου 320 ετών φωτός από τη Γη, στην κατεύθυνση του αστερισμού του Κενταύρου.
Οι μετρήσεις δείχνουν ότι η ατμόσφαιρά του περιέχει υδρατμούς και μεθάνιο, ενώ η θερμοκρασία του είναι περίπου 580 βαθμοί Κελσίου.
Ο ασυνήθιστος εξωπλανήτης έχει μάζα σχεδόν τετραπλάσια του Δία, του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, και βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το μεγαλύτερο και φωτεινότερο από τα τρία άστρα, το HD 131399A, το οποίο είναι σχεδόν διπλάσιο από τον Ήλιο μας.
Τα άλλα δύο μικρότερα άστρα του συστήματος βρίσκονται σε τροχιά το ένα γύρω από το άλλο, σε απόσταση περίπου 45-60 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων.
Το έτος του εξωπλανήτη -η πλήρης περιφορά του γύρω από το άστρο του -είναι εντυπωσιακά μεγάλης διάρκειας, όσο 550 γήινα έτη (υπερδιπλάσιο από το έτος του Πλούτωνα). Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή αστρονομίας Ντάνιελ Απάϊ του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, που χρησιμοποίησαν το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου στην έρημο Ατακάμα της βόρειας Χιλής, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science".
Οι αστρονόμοι στο παρελθόν είχαν βρει και άλλους εξωπλανήτες με τρεις ήλιους, αλλά κανέναν με τόσο μεγάλο έτος και κανέναν που να έχει παρατηρηθεί άμεσα με γήινο τηλεσκόπιο.
Ο HD 131399Ab πιστεύεται ότι είναι «μωρό», ηλικίας μόλις 16 εκατομμυρίων ετών, σε σχέση με τη Γη που έχει «ζήσει» ήδη γύρω στα 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Λόγω του υπερβολικά νεαρού της ηλικίας του, ο εξωπλανήτης θεωρείται απίθανο να φιλοξενεί οποιαδήποτε μορφή ζωής.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)
ΠΗΓΗ

Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Τεχνολογία ελέγχου πολλαπλών drones μέσω εγκεφάλου από Έλληνα ερευνητή

$
0
0
technologia-elegchou-pollaplon-drones-meso-egkefalou-ellina-erevnitiΕρευνητής του Arizona State University έχει βρει τρόπο ελέγχου πολλαπλών μη επανδρωμένων οχημάτων (drones) μέσω του εγκεφάλου.
Πρόκειται για τον Παναγιώτη Αρτεμιάδη, διευθυντή του Human – Oriented Robotics and Control Lab και βοηθό καθηγητή στο School for Engineering of Matter, Transport and Energy (Ira A. Fulton Schools of Engineering). Ο χειριστής φορά ένα ειδικό «σκουφί», με 128 ηλεκτρόδια συνδεδεμένα με έναν υπολογιστή. Η συσκευή αυτή καταγράφει την εγκεφαλική δραστηριότητα: Εάν ο χειριστής κινήσει ένα χέρι ή σκεφτεί κάτι, ενεργοποιούνται οι ανάλογες περιοχές.
«Μπορώ να δω αυτή τη δραστηριότητα από έξω» λέει ο κ. Αρτεμιάδης, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του πανεπιστημίου. «Σκοπός μας είναι να αποκωδικοποιήσουμε αυτή τη δραστηριότητα για να ελέγξουμε μεταβλητές για τα ρομπότ».
Εάν ο χρήστης σκέφτεται να μειώσει τη συνοχή μεταξύ των drones (να δώσει εντολή διασποράς τους), ο κ. Αρτεμιάδης επισημαίνει πως «ξέρουμε ποιο τμήμα του εγκεφάλου ελέγχει αυτή τη σκέψη».
Ένα ασύρματο σύστημα στέλνει τη σκέψη στα ρομπότ. «Έχουμε ένα σύστημα motion- capture το οποίο ξέρει πού είναι τα οχήματα, και εμείς αλλάζουμε την απόστασή τους» προσθέτει.
Μέχρι τέσσερα μικρά ρομπότ, κάποια από τα οποία μπορούν να πετούν, είναι δυνατόν να ελεγχθούν από εγκεφαλικά interfaces. Τα joysticks δεν επαρκούν, καθώς επιτρέπουν τον έλεγχο μόνο ενός σκάφους κάθε φορά. «Δεν μπορείς να κάνεις κάτι συλλογικά» με ένα joystick, σημειώνει ο ερευνητής. «Αν θες να τα βάλεις να σπεύσουν ομαδικά σε μια περιοχή και να τη φυλάξουν, δεν μπορείς να το κάνεις». Για να τα κάνει να κινηθούν ο χειριστής παρακολουθεί μία οθόνη, σκέφτεται και οπτικοποιεί τα drones να πραγματοποιούν διάφορες εργασίες.
Ο κ. Αρτεμιάδης εργάζεται πάνω στο συγκεκριμένο interface εγκεφάλου – μηχανής από τότε που πήρε το διδακτορικό του το 2009. Όπως σημειώνει, γίνεται πολλή έρευνα εδώ και δεκαετίες πάνω στον έλεγχο μίας μηχανής, αλλά όχι πολλών, αν και η τάση στη ρομποτική φαίνεται να είναι προς την κατεύθυνση της δημιουργίας πολλών μικρών συσκευών αντί μίας μεγάλης. «Αν χάσεις τις μισές, δεν υπάρχει πρόβλημα» λέει σχετικά.
Συνεργαζόμενος με πιλότους της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας σε πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από τη DARPA του αμερικανικού Πενταγώνου, διαπίστωσε πως οι πιλότοι έδειχναν σκεπτικισμό, με βασικό προβληματισμό το τι θα συμβεί εάν ο χειριστής σκεφτεί κάτι άλλο ενώ ελέγχει τα drones. Όπως αναφέρει ο κ. Αρτεμιάδης, οι χειριστές πρέπει να μένουν συγκεντρωμένοι.
Το επόμενο βήμα στην έρευνά του είναι ο χειρισμός πολλαπλών ρομπότ από πολλαπλούς χειριστές.



Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Σπουδαία ανακάλυψη: Βρέθηκε πλανήτης που μοιάζει με τη Γη [βίντεο]

$
0
0
Σπουδαία ανακάλυψη: Βρέθηκε πλανήτης που μοιάζει με τη Γη [βίντεο]
Μια εκπληκτική ανακάλυψη έκαναν οι επιστήμονες.
Εντόπισαν έναν πλανήτη που μοιάζει με τη Γη, ο οποίος βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το κοντινότερο στον Ήλιο άστρο.
Ο πλανήτης ονομάστηκε Proxima b και βρίσκεται  σε απόσταση 4 ετών φωτός από τη Γη.
Αρχικά, ο πλανήτης είχε εντοπιστεί το 2013 αλλά δεν ήταν δυνατόν να μελετηθεί. Αλλά από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο του 2016 οι επιστήμονες κατάφεραν να κάνουν σημαντικές παρατηρήσεις και έφτασαν μέχρι την δημοσίευση των ευρημάτων τους στο περιοδικό Nature.
Ο Proxima b βρίσκεται σε εύκρατη περιοχή του ηλιακού συστήματος και διαθέτει θερμοκρασία που επιτρέπει την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή, απαραίτητη για την ύπαρξη ζωής. Η θερμοκρασία που επικρατεί στον Proxima b υπολογίζεται ότι είναι στους -40 βαθμούς Κελσίου, ενώ είναι πιθανό να είναι «λουσμένος»  από έντονο υπεριώδες φως και ακτινοβολία, καθώς βρίσκεται σε ιδιαίτερα κοντινή απόσταση από το άστρο γύρω από το οποίο βρίσκεται σε τροχιά. Οι μέρες στον Proxima b είναι... μακρές, αφού χρειάζονται 11,2 δικές μας ημέρες για να καταγράψει μια πλήρη τροχιά. 
Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι μέσα στα επόμενα χρόνια, με μια νέα γενιά τηλεσκοπίων, θα καταφέρουν να εξερευνήσουν με ρομπότ τον νέο πλανήτη και θα φτάσουν σε περισσότερα συμπεράσματα. 


Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Δημιούργησαν συνθετικά αιμοφόρα αγγεία -Τι σημαίνει αυτό για τις εγχειρήσεις σε παιδιά ?

$
0
0
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: University of MinnesotaΕρευνητές στις ΗΠΑ κατάφεραν για πρώτη φορά να δημιουργήσουν στο εργαστήριό τους τεχνητά αιμοφόρα αγγεία, τα οποία όχι μόνο μπορούν να αντικαταστήσουν πνευμονικές αρτηρίες, αλλά επιπλέον μπορούν να αναπτύσσονται κανονικά μέσα στο σώμα με το πέρασμα του χρόνου.
Τα αγγεία τοποθετήθηκαν σε τρία πειραματόζωα (αρνάκια). Αν κάτι ανάλογο καταστεί εφικτό και στους ανθρώπους, τότε θα μειωθεί η ανάγκη για συνεχείς χειρουργικές επεμβάσεις μεταμόσχευσης αγγείων σε παιδιά που π.χ. γεννιούνται με σοβαρές βλάβες στην καρδιά και τα οποία πλέον δεν θα χρειάζονται διαδοχικά χειρουργεία, καθώς μεγαλώνουν. Σήμερα ένα παιδί μπορεί να υποχρεωθεί ακόμη και σε πέντε εγχειρίσεις ανοιχτής καρδιάς, επειδή τα αγγεία που τοποθετούνται την πρώτη φορά, δεν μεγαλώνουν μαζί με το υπόλοιπο σώμα.
Έτσι, μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στη δημιουργία εργαστηριακών αγγείων είναι, μόλις αυτά εισαχθούν στο σώμα, να αναπτύσσονται ομαλά μαζί με τον υπόλοιπο οργανισμό και να μην απορριφθούν ως ξένο σώμα από το ανοσοποιητικό σύστημα. Μέχρι τώρα έχουν γίνει διάφορες προσπάθειες δημιουργίας τέτοιων αγγείων, οι οποίες όμως απαιτούν μια μακρά και εξαντλητική προετοιμασία των αγγείων από κύτταρα του ίδιου του ασθενούς, τα οποία καλλιεργούνται στο εργαστήριο προτού εισαχθούν αμέσως στον συγκεκριμένο ασθενή και μόνο.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Ρόμπερτ Τρνακουίλο του Πανεπιστημίου ης Μινεσότα στη Μινεάπολις, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature Communications", κατόρθωσαν με μεθόδους εμβιομηχανικής (bioengineering) να δημιουργήσουν αιμοφόρα αγγεία, τα οποία είναι δυνατό να αποθηκευθούν σε ψυγείο και να μεταμοσχευθούν οποτεδήποτε και σε οποιονδήποτε ασθενή υπάρχει ανάγκη.
Μέχρι στιγμής οι ερευνητές έχουν δημιουργήσει συνθετικά αγγεία διαμέτρου δύο έως 24 χιλιοστών, ώστε να ταιριάζουν από καρδιές μωρών έως ενηλίκων. Ως πρώτη ύλη για τη δημιουργία των αγγείων χρησιμοποιήθηκαν κύτταρα από το δέρμα των αρνιών, τα οποία τροφοδοτήθηκαν με τις κατάλληλες χημικές και θρεπτικές ουσίες.
Τα τεχνητά αγγεία, όπως αποδείχθηκε, δεν προκαλούν αντίδραση απόρριψης από το ανοσοποιητικό σύστημα. Όταν αντικατέστησαν ένα μέρος από τις κανονικές πνευμονικές αρτηρίες των τριών αρνιών, τα μεταμοσχευμένα αγγεία ενσωμάτωσαν γρήγορα και χωρίς πρόβλημα τα φυσιολογικά κύτταρα των πειραματόζωων, εμφάνισαν ελαστικότητα, καθώς και ικανότητα περαιτέρω ανάπτυξης έως την ενηλικίωση των πειραματόζωων.
Δεν παρατηρήθηκαν δυνητικά επικίνδυνες παρενέργειες, όπως θρόμβωση, στένωση αρτηριών ή ασβέστωση (αγγειακή αποτιτάνωση). Μελλοντικές μελέτες σε περισσότερα ζώα θα επιβεβαιώσουν κατά πόσο η τεχνική είναι ασφαλής για να δοκιμασθεί κλινικά και σε ανθρώπους. Ήδη πάντως οι ερευνητές εργάζονται πάνω σε πιο πολύπλοκα αγγεία που περιλαμβάνουν και βαλβίδες.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Σχεδόν εξωγήινο μικρόβιο βρέθηκε να τρώει ραδιενέργεια

$
0
0
Σχεδόν εξωγήινο μικρόβιο βρέθηκε να τρώει ραδιενέργεια
Το βακτήριο Desulforudis audaxviator αξιοποιεί την ενέργεια του ραδιενεργού ουρανίου   (Φωτογραφία:  NASA )

Σιάτλ
Ένα είδος βακτηρίου που βρέθηκε να ζει βαθιά στο υπέδαφος αποκαλύπτεται ότι έχει τη μοναδική ικανότητα να αντλεί ενέργεια από τη ραδιενεργό διάσπαση του ουρανίου. Η ανακάλυψη, λένε αμερικανοί ερευνητές, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο ύπαρξης εξωγήινων που τρέφονται με καθαρή ακτινοβολία.

Το μοναδικό βακτήριο, με την ονομασία Desulforudis audaxviator, βρέθηκε να ζει σε ένα παλιό χρυσωρυχείο στη Νότιο Αφρική, σε βάθος 2,8 χιλιομέτρων. «Τράβηξε την προσοχή μου επειδή αντλεί ενέργεια αποκλειστικά από ραδιενεργές ουσίες» λέει στο δικτυακό τόπο του Science ο Ντιμίτρα Άτρι, αστροβιολόγος του Διαστημικού Ινστιτούτου Επιστήμης «Blue Marble» στο Σιάτλ. «Ποιος ξέρει αν συμβαίνει το ίδιο με τη ζωή σε άλλους κόσμους;» εικάζει.

Οι περισσότεροι οργανισμοί στη Γη είτε εκμεταλλεύονται το φως του ήλιου για να φωτοσυνθέσουν την τροφή τους, είτε τρέφονται με φωτοσυνθετικούς οργανισμούς. Το Desulforudis audaxviator ανήκει σε μια διαφορετική, σπάνια κατηγορία οργανισμών, οι οποίοι αντλούν ενέργεια απευθείας από ανόργανες χημικές ουσίες του περιβάλλοντος.

Το ουράνιο και άλλα ραδιενεργά στοιχεία που υπάρχουν σε μικρές ποσότητες στον γήινο φλοιό εκπέμπουν ακτινοβολία, η οποία διασπά άλλα μόρια στο έδαφος. Διασπά για παράδειγμα ενώσεις που περιέχουν οξυγόνο και θείο, παράγοντας έτσι θειικά ιόντα, υπεροξείδιο του υδρογόνου και άλλα προϊόντα που διατηρούν αποθηκευμένη χημική ενέργεια.

Αυτή είναι η ενέργεια που αξιοποιεί για την επιβίωσή του το θαυμαστό βακτήριο: απορροφά τα μόρια και τα ιόντα που προκύπτουν, ρουφά την ενέργειά τους και στη συνέχεια τα φτύνει πίσω στο περιβάλλον.

Ο Άτρι υποψιάζεται ότι η ίδια διαδικασία θα μπορούσε να κρατά ταϊσμένα εξωγήινα μικρόβια ακόμα και σε κόσμους που στερούνται ατμόσφαιρας. Τα μικρόβια αυτά θα μπορούσαν να αξιοποιούν όχι την ακτινοβολία της ραδιενεργού διάσπασης, αλλά την ενέργεια των λεγόμενων κοσμικών ακτίνων, μιας βροχής από σωματίδια υψηλής ενέργειας που λούζει τα πάντα στο Διάστημα.

Η Γη διαθέτει μαγνητικό πεδίο που λειτουργεί ως ασπίδα προστασίας για την κοσμική ακτινοβολία. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τον Άρη ή άλλα «αφιλόξενα» σώματα του Ηλιακού Συστήματος.

Χρησιμοποιώντας τα διαθέσιμα δεδομένα για την κοσμική ακτινοβολία, ο ερευνητές προσομοίωσε τις συνθήκες σε άλλα ουράνια σώματα, και διαπίστωσε ότι, σε όλους τους πλανήτες εκτός από τη Γη, η συνεχής ροή σωματιδίων από το Διάστημα θα προσέφερε αρκετή ενέργεια για την επιβίωση μικρών, σχετικά απλών οργανισμών όπως τα βακτήρια.

Αν ο Άτρι έχει δίκιο, οι προσπάθειες αναζήτησης εξωγήινης ζωής θα πρέπει να διευρυνθούν, και να συμπεριλάβουν κόσμους που δεν διαθέτουν μαγνητικό πεδίο και θεωρούνταν μέχρι σήμερα εχθρικοί για την υποστήριξη ζωντανών οργανισμών.

Ποιος ξέρει; Βαθιά στο υπέδαφος του Άρη ίσως κρύβεται το εξωγήινο ανάλογο του απίθανου Desulforudis audaxviator.

H μελέτη του Ντιμίτρ Άτρι δημοσιεύεται στο Journal of the Royal Society Institute.

Βαγγέλης Πρατικάκης
Newsroom ΔΟΛ


ΠΗΓΗ

Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.


Η καταγωγή των αρχαίων Μακεδόνων

$
0
0
Η καταγωγή των αρχαίων Μακεδόνων 
Γράφει ο Χρήστος Μπαρμπαγιαννίδης 
Η καταγωγή των αρχαίων Μακεδόνων, λαού αλλά και βασιλικού οίκου, απασχόλησε πάσης φύσεως ερευνητές, σχετικούς και άσχετους, από την αρχαιότητα ακόμα ως και τις μέρες μας. Δεν θα υπεισέρθω σε μια ανούσια επιχειρηματολογία περί ελληνικότητας του μακεδονικού φύλου, όπως δεν κάνουμε το ίδιο για να αποδείξουμε πως η γη είναι σφαιρική. Εδώ θα εξετάσουμε στοιχεία που θα αποδεικνύουν πώς δημιουργήθηκε αυτή η φυλή και ότι η καταγωγή της βασιλικής οικογένειας δεν προέρχεται τελικά απ’ το Άργος της Πελοποννήσου, όπως διατείνονταν από κάποια εποχή και μετά οι ηγέτες της και θεωρήθηκε από τους μεταγενέστερους κάτι το δεδομένο, αλλά απ’ το Άργος της Ορεστίδος.
Τετράδραχμο των Αιγών, 500 π.Χ.
Τετράδραχμο των Αιγών, 500 π.Χ.
          Η ιστορία των Μακεδόνων ως αυτόνομης φυλής αρχίζει γύρω στο 800π.Χ κατά τον λεγόμενο ελληνικό μεσαίωνα, καθώς έχουμε στα χέρια μας ελάχιστες και σποραδικές ιστορικές πληροφορίες. Ο μυθικός Μακεδόναςθεωρούταν γιος του Αιόλου και από τoν Ησίοδο αδελφός του Μάγνητος. Σ’ αυτό συνεπικουρεί και το πρόθεμα Μακ- (μακρύς – υψηλόσωμος). Να τονίσω πως οφείλουμε να δώσουμε προσοχή στη μυθολογία, που πάντα έχει ιστορική βάση. Οι αρχαίοι Έλληνες πάνω στη μυθολογίας είχαν αρχειοθετήσει και είχαν στήσει έναν ολόκληρο κόσμο που απηχούσε σε μια μακρινή ιστορική πραγματικότητα και αυτό έχει αποδειχτεί πολλάκις.
          Αρχαίες πληροφορίες και επιβεβαιώσεις γλωσσολόγων καταλήγουν ότι η μακεδονική διάλεκτος είναι αιολική και κοιτίδα όλων των Αιολέων (αφού κατέβηκαν τα ελληνικά φύλα στην ελληνική χερσόνησο) είναι η Θεσσαλία. Η φυλή των υμνημένων απ’ τον Όμηρο Λαπίθων γύρω στο 1900π.Χ. κατοικούσε στη βόρεια και δυτική Θεσσαλία. Από ένα τμήμα των Λαπίθων προήλθαν οι Μάγνητες λίγο μετά το 1900π.Χ. Ένα δεύτερο τμήμα αποίκισε τη Λέσβο και τα βόρεια Ιωνικά παράλια. Ένα τρίτο διασκορπίστηκε στη Στερεά Ελλάδα, ενώ ένα τέταρτο εγκαταστάθηκε στην ευρύτερη Θεσσαλία. Τέλος, ένα πέμπτο αποτέλεσε τους κατοπινούς Μακεδόνες.
          Δυο λαπιθικά ονόματα, Κόρωνος και Καινεύς, μοιάζουν εκπληκτικά με δυο μακεδονικά, Κάρανος και Κοίνος, ενώ η δεύτερη ομοιότητα έχει να κάνει με το γεγονός πως ο ένας είναι ο πατέρας και ο άλλος ο γιος. Το πρώτο ζεύγος είναι Λάπιθες βασιλείς, ήρωες στην Ιλιάδα. Το δεύτερο ζεύγος στις πηγές είναι βασιλείς Μακεδόνες. Επειδή πρόκειται για ζεύγη ονομάτων και όχι απλώς για παρόμοια ονόματα, πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ’ όψιν μας. Ο ερευνητής Otto Abel θεωρεί τον Κάρανο ιστορικό πρόσωπο, αν και δεν έχει ιστορικές αποδείξεις. Ο Κάρανος κατά τον Abel ήταν Θεσσαλός βασιλιάς που βοήθησε τους Μακεδόνες και μετά αυτοί τον συνέδεσαν με τον βασιλικό τους γένος. Αν θεωρήσουμε την Ιλιάδα έργο με ιστορική υπόσταση, οι Κόρωνος και Καινεύς ήταν υπαρκτά πρόσωπα, αν και στο έπος λανθασμένα φέρεται ο Καινεύς πατέρας του Κορώνου. Εξάλλου, μεγάλος αριθμός πόλεων της νότιας Ελλάδας αναφέρει τον Κόρωνο σαν ήρωα διαφόρων μύθων.
Κενταυρομαχία. Centauromachy, tondo of an Attic red-figure kylix, ca. 480 BC
Κενταυρομαχία. Centauromachy, tondo of an Attic red-figure kylix, ca. 480 BC
          Για να εξετάσουμε όμως την υπαρκτότητα του Κάρανου σαν Μακεδόνα. Είναι το κλειδί σε όλη μας την αναζήτηση. Ο Κάρανος αναφέρεται ως ο ενδέκατος απόγονος του Ηρακλή απ’ τον Θεόπομπο, ενώ ο Σάτυρος τον θεωρεί πρόγονο των Πτολεμαίων. Επίσης μεταγενέστεροι έγραψαν γι’ αυτόν: ο Ιουστίνος τον 2ομ.Χ. αι., ο Ευσέβιος τον 4ομ.Χ. αι. και ο Γεώργιος Σύγκελος τον 9ομ.Χ. αι.  Ωστόσο, μύθο για τον Κάρανο με ιστορικό περιεχόμενο σαν γενάρχη των Μακεδόνων διέσωσε ο σπουδαίος ιστορικός Διόδωρος ο Σικελός τον 1οπ.Χ. αι.
          Η Μακεδονία των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων διέθετε αρκετούς ιστορικούς, αλλά σώζονται ελάχιστα αποσπάσματά τους. Ακόμα και αν θεωρήσουμε ότι ήταν μετριότατοι ιστορικοί, τουλάχιστον για τη γενεαλογία των βασιλέων τους θα ήταν ενημερωμένοι. Απ’ αυτούς λοιπόν προέρχεται η βιβλιογραφία των μεταγενέστερων. Έτσι ο Ευσέβιος τοποθετεί τον Κάρανο στο 807π.Χ., ο Σύγκελος στο 803π.Χ. και ο Valleio Patercolo στο 819π.Χ.
          Ο Φίλιππος Β΄ στον γιο του με την Κλεοπάτρα έδωσε το όνομα Κάρανος. Δεν ήταν δυνατόν να δινόταν σε βασιλοπαίδα όνομα φανταστικού προσώπου αλλά όνομα προγόνου βασιλιά. Επίσης, το όνομα Κοίνος απαντάται σε πολλούς Μακεδόνες, και μάλιστα επιφανείς, την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
          Ο Κάρανος στον μύθο(;) έρχεται από τη Γυρτώνη, πόλη στη δεξιά όχθη του Πηνειού, της Βόρειας Θεσσαλίας που αφήνει τη βασιλική του έδρα και εγκαθίσταται στην Άνω Μακεδονία, στο Άργος της Ορεστίδος. Οι Ορέστες ήδη προϋπήρχαν εκεί των Μακεδόνων. Από εκεί ξεκίνησε ο Περδίκκας Α΄, ο δισέγγονος του Κάρανου για να ιδρύσει τις Αιγές. Ο Όμηρος είναι εξαιρετικά ακριβής με το να θεωρεί βόρειο όριο της Ελλάδας τον Όλυμπο. Οι Μακεδόνες βγήκαν απ’ τη Θεσσαλία προ του Ομήρου αλλά μετά τον Τρωικό Πόλεμο. Το ότι οι Μακεδόνες ξεκίνησαν απ’ τη βόρεια Θεσσαλία προς την Άνω Μακεδονία ενισχύεται από τρία τοπωνύμια της Περραιβίας (Ελασσόνα) και της Εστιαιώτιδας (Καλαμπάκα), που τα συναντάμε στην Πελαγονία (F.Y.R.O.M.) και στη Δερρίοπο (Κορυτσά). Είναι οι πόλεις Άζωρος, Τριπολίτις και Αλαλκομενές. Αν είχαμε ένα κοινό όνομα σε δυο πόλεις είναι κάτι το συχνό, αλλά ονόματα τριών πόλεων της βόρειας Θεσσαλίας να εμφανίζονται στην περιοχή της βόρειας Άνω Μακεδονίας, στη λεκάνη του ποταμού Εριγώνα, προφανώς δεν είναι τυχαίο. Οι Μακεδόνες, λοιπόν, απ’ τη βόρεια Θεσσαλία μπήκαν αρχικά στην Άνω Μακεδονία και όχι στην Πιερία και οι Αιγές ιδρύθηκαν απ’ το Άργος Ορεστικό και όχι απ’ το Άργος της Πελοποννήσου.
          Θεωρώ σχεδόν σίγουρο ότι οι Μακεδόνες προήλθαν απ’ τους Λάπιθες, που ενισχύεται και από έναν μύθο που διασώζεται απ’ τον Διόδωρο (Βιβλίο 4ο 69 – 70). Οι Λάπιθες της βόρειας Θεσσαλίας στο διάστημα από το 1900π.Χ. ως τον Τρωικό Πόλεμο (1200π.Χ.) ήρθαν σε ρήξη με τους Κενταύρους της Μαγνησίας και του Πηλίου. Θεωρούμε βέβαια τους Κενταύρους μια προελληνική φυλή (Πελασγοί) που δεν επιδέχονταν αφομοίωση, οπότε οι Λάπιθες αναγκάστηκαν να τους εκτοπίσουν. Έχοντας υπ’ όψιν τη μυθολογία σχετικά με τους Δαναούς, η αρπαγή των γυναικών δεν έγινε απ’ τους Κενταύρους αλλά απ’ τους Λάπιθες, οι οποίοι προσπάθησαν να αφομοιωθούν. Ας μη ξεχνάμε πως τα άλογα τα έφεραν οι Ινδοευρωπαίοι Λάπιθες και για τους “Κενταύρους” ήταν ένα ζώο πρωτόγνωρο. Ακριβώς μετά την αφομοίωση οι Λάπιθες ονομάζονται Μάγνητες.
Antonio Canova, Theseus Defeats the Centaur (1805-1819)
Antonio Canova, Theseus Defeats the Centaur (1805-1819)
          Η Κενταυρομαχία ήταν μια αστεία υπόθεση αυτή καθ’ αυτή σαν γλυπτική παρουσίαση, αλλά πρέπει να είχε και μια άλλη σημασία για τους Έλληνες της κλασικής εποχής. Ήταν η επικράτηση και η υπενθύμιση των εξ Ευρώπης Ελλήνων στους Προέλληνες. Απ’ όσα αναφέραμε, έχουμε ένα δεδομένο ότι οι Μάγνητες προήλθαν απ’ τους Λάπιθες και (σύμφωνα με τον Ησίοδο) ότι ο Μάγνης και ο Μακεδών ήταν αδέλφια. Αυτό σημαίνει πως και οι Μακεδόνες προήλθαν απ’ τους Λάπιθες.
          Οι Μακεδόνες, μόλις “αυτονομήθηκαν” ως φυλή, ήταν οι μόνοι Έλληνες που είχαν να αντιμετωπίσουν καιΠροέλληνες (Τυρρηνούς στην Ελίμεια) και Ινδοευρωπαίους (Φρύγες, Θράκες, Ιλλυριούς). Αφομοίωναν ως ποιμενική φυλή τους καλλιεργητές Προέλληνες για να γίνουν και αυτοί καλλιεργητές. Είχαν στο μικρό τους κράτος από πολύ νωρίς τις περιοχές της Τυμφαίας και της Περραιβίας. Αυτό πρέπει να έγινε γιατί τα θεωρούσαν δικά τους παλιά εδάφη και το πιθανότερο είναι η προσάρτηση να έγινε εξ αρχής. Όταν εγκατέλειψαν τον Βορειοθεσσαλικό χώρο, κράτησαν για δική τους όλη τη βόρεια πλευρά του Πηνειού μαζί με τα φύλα που εγκαταστάθηκαν εκεί. Εξάλλου, ο Σκύλαξ και ο Στράβων γράφουν πως όριο Θεσσαλίας και Μακεδονίας είναι ο Πηνειός.
          Σίγουρα, μέχρι το 500π.Χ. οι Μακεδόνες δεν ξέχασαν τη Λαπιθική τους καταγωγή. Οι Αιγές έκοψαν νομίσματα με παραστάσεις Κενταύρων να αρπάζουν γυναίκες, επί βασιλείας Αμύντα Α΄, ακριβώς πριν απ’ τον Αλέξανδρο Α΄ τον επονομαζόμενο φιλέλληνα. Αυτός λοιπόν ο Αλέξανδρος Α΄ (βασιλιάς από 498 – 454π.Χ.) δημιούργησε όλο αυτό το μπέρδεμα της καταγωγής, τουλάχιστον για το βασιλικό γένος των Μακεδόνων και που παρουσιάζεται, με μια ελκυστική ελαφρότητα, στον θρυλικό μύθο των τριών Τημενιδών αδελφών, που μας τον παραδίδει ο Ηρόδοτος. Θεωρώ βέβαιο το γεγονός πως ο Ηρόδοτος κατέγραψε τον μύθο ακούγοντας τον ίδιο τον Αλέξανδρο να του τον αφηγείται ή έστω από κάποιον υψηλότατο αξιωματούχο του βασιλικού οίκου. Ο βασιλιάς προσπάθησε να παρουσιάσει μια πιο ευγενική καταγωγή στηριζόμενος σε μια συνωνυμία, Άργος Ορεστικό – Άργος Πελοποννήσου! Θα λέγαμε πως είναι η ψυχολογική αντίδραση ενός απομακρυσμένου Έλληνα βασιλιά που προσπαθεί να μπει στο επίκεντρο των ελληνικών πραγμάτων και να δώσει μ’ αυτόν τον τρόπο μια αίγλη στους καθυστερημένους τότε στον πολιτισμό Μακεδόνες.
          Με λίγα λόγια, οι τρεις Τημενίδες αδελφοί (δηλ. απόγονοι του Αργείου Τήμενου, απογόνου του Ηρακλή), Αέροπος, Γαυάνης και ο μικρότερος ο Περδίκκας, υποτίθεται ότι δούλευαν για έναν βασιλιά των Ιλλυριών, έχοντας πάει εκεί από το πελοποννησιακό Άργος. Έγινε μια παρεξήγηση, κυνηγήθηκαν και τελικά ο Περδίκκας έγινε αρχηγός των Μακεδόνων και ίδρυσε τις Αιγές. Το πιο λογικό είναι να πήγαν στη γειτονική Ιλλυρία, λίγο πιο δυτικά, από το Άργος Ορεστικό. Εκείνο που με βεβαιότητα επισημαίνεται στον μύθο είναι ο σκοπός του ταξιδιού των τριών Μακεδόνων πριγκίπων. Πρόκειται για μια κατασκοπευτική δραστηριότητα! Ανακαλύπτονται και καταδιώκονται. Στην πραγματικότητα, οι Μακεδόνες προσπάθησαν να βγουν στη θάλασσα αλλά προς την πλευρά της Αδριατικής, βόρεια του Αώου ποταμού. Δε βγήκαν προς το Αιγαίο γιατί τους εμπόδιζαν τα θρακικά φύλα, όπως οι Πίερες, που ήταν πολύ ισχυρά. Επομένως, εκτίμησαν ότι τα Ιλλυρικά φύλα θα ήταν ευκολότερος αντίπαλος, αλλά απέτυχαν, οπότε ξαναπροσπάθησαν προς την Πιερία. Ας μη ξεχνάμε ότι μέχρι να πάρει την εξουσία ο Φίλιππος Β΄, η Μακεδονία ήταν ένα μικρό αδύναμο κρατίδιο, το οποίο πάλευε απλώς και μόνο για να μην εξαφανιστεί! Ο μύθος τελειώνει με την ίδρυση των Αιγών κάτω απ’ το Βέρμιο, στην σημερινή Έδεσσα. Αλλά σ’ έναν μύθο με τόση ιστορική ακρίβεια, γιατί υπάρχει αυτή η εξόφθαλμη ανακρίβεια ως προς τη θέση των Αιγών, που είναι στη Βεργίνα; Το πιθανότερο είναι για την ασφάλεια των βασιλικών τάφων.
Η μάχη των Λαπιθών και Κενταύρων σε πίνακα του Πιέρο ντι Κόζιμο
Η μάχη των Λαπιθών και Κενταύρων σε πίνακα του Πιέρο ντι Κόζιμο
          Ο Αλέξανδρος Α΄ ήταν μάλλον ο πρώτος Μακεδόνας που συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες και σ’ αυτόν οφείλεται η διάδοση της λατρείας του Ηρακλή, που λατρευόταν με υπερβολή και είναι μια ακόμα προσπάθεια σύνδεσης του βασιλικού οίκου με τη Πελοπόννησο. Είναι ένα επιχείρημα που μας βεβαιώνει για το αντίθετο! Το επίθετο λοιπόν “Τημενίδες” μπήκε επείσακτα και ο ίδιος ο Αλέξανδρος ή μεταγενέστεροι βασιλείς σκέφτηκαν ότι δημιουργείται πρόβλημα με τους τρεις πριν τον Περδίκκα βασιλείς, Κάρανο, Κοίνο και Τυρρίμα, με τον εξής παραλογισμό να θεωρείται πως ο Περδίκκας ήλθε απ’ το Άργος της Πελοποννήσου, ενώ να θεωρείται γενάρχης των Μακεδόνων ο Κάρανος απ’ το Άργος της Ορεστίδος! Όσο για το άλλο προσωνύμιο του βασιλικού γένους, το “Αργεάδες” το πιο λογικό είναι να προέρχεται απ’ τον γιο του Περδίκκα Α΄, τον βασιλιά Αργαίο (652 – 621π.Χ.) που σημαίνει απόγονοι του Αργαίου. Αν σήμαινε καταγωγή απ’ την Πελοπόννησο, σύμφωνα και με την ελληνική γραμματική, θα ονομάζονταν “Αργείοι”! Πάντως όπως και να χει, ο δισέγγονος του Κάρανου, ο Περδίκκας Α΄, ίδρυσε τελικά τις Αιγές και έβγαλε τους Μακεδόνες στην πεδιάδα, κοντά στη θάλασσα.
          Ένα άλλο ζήτημα που πρέπει να διερευνηθεί είναι η σχέση των Μακεδόνων με τους Δωριείς. Οι Μακεδόνες δεν ήταν Δωριείς. Η ομοιότητα, ομολογώ διαβολική, των ονομάτων Μακεδών και Μακεδνός έγινε αιτία να θεωρηθούν συγγενή φύλα, άσχετα αν το ένα μιλούσε την αιολική και το άλλο τη δυτική διάλεκτο. Είναι τουλάχιστον αφελές και πρόχειρο να στηριζόμαστε στην ομοιότητα δυο ονομάτων, χωρίς να υπάρχει καμιά άλλη ιστορική πληροφορία. Οι Δωριείς (Μακεδνοί) πέρασαν και εκδιώχτηκαν ή παρέμειναν για ένα διάστημα στην Εστιαιώτιδα (έδρα των Λαπίθων που αργότερα ονομάστηκαν Μακεδόνες) και αργότερα κατέβηκαν στην κεντρική Στερεά Ελλάδα. Το όνομα Μακεδνός δεν είναι δωρικό. Πιθανώς τους δόθηκε απ’ τους Λάπιθες και αυτοί το υιοθέτησαν. Έφτασαν λοιπόν στην Εστιαιώτιδα με κάποιο άγνωστο στην ιστορία όνομα, όπου τους δόθηκε το όνομα Μακεδνοί, το οποίο επέζησε. Αργότερα στη Δωρίδα πήραν και το όνομα Δωριείς.
          Το όνομα Μακεδνός απ’ την κατάληξή του φαίνεται ένα ουσιαστικοποιηθέν επίθετο ως προς το ουσιαστικό Μακεδνών. Το όνομα Μακεδόνες πρέπει να υπήρχε σαν ιδιαίτερο λαπιθικό όνομα, προτού βγουν οι Μακεδόνες στην Άνω Μακεδονία. Από τους Μακεδόνες δόθηκε και στους Δωριείς, επειδή ήρθαν σε συνάφεια στην Εστιαιώτιδα. Άρα, πρώτα υπήρξε το όνομα Μακεδών και μετά προήλθε το όνομα Μακεδονία, που δεν είναι μόνο όρος γεωγραφικός. Οι Μακεδόνες ήταν ένα αιολικό φύλο που προήλθε απ’ τους Λάπιθες της Θεσσαλίας, γιατί η διάλεκτός τους ήταν αιολική και ο γενάρχης τους, ο Κάρανος, Λαπίθης. Όποια δωρικά στοιχεία της μακεδονικής διαλέκτου, προέρχονται από γειτνίαση με τα δυτικά φύλα της Άνω Μακεδονίας και από την αφομοίωση του μολοσσικού φύλου των Ορεστών.
Νόμισμα των 100 δραχμών με το αστέρι της Βεργίνας
Νόμισμα των 100 δραχμών με το αστέρι της Βεργίνας και τον Μέγα Αλέξανδρο
          Ανακεφαλαιώνοντας, οι Μακεδόνες ήταν ένα ελληνικό αιολικό φύλο απ’ την ευρύτερη ομάδα των Λαπίθων. Διαχωρίστηκαν απ’ τους Μάγνητες και κατοικούσαν στη βόρεια Θεσσαλία. Αργότερα, με ηγέτη τον Κάρανο, κατέλαβαν το Άργος της Ορεστίδος και εποίκισαν με τη μία όλη την Άνω Μακεδονία. Οι Ορέστες ήταν το μόνο φύλο που είχε καταγωγή ηπειρώτικη, ήταν Μολοσσοί. Οι Μακεδόνες προσπάθησαν να βγουν στη θάλασσα προς την Αδριατική, αλλά δεν τα κατάφεραν και τελικά με τον Περδίκκα Α΄ κινήθηκαν ανατολικά και ίδρυσαν τις Αιγές. Εν τω μεταξύ, λόγω της ιδιαίτερης γεωγραφικής απομόνωσης της Άνω Μακεδονίας, δημιουργήθηκαν μικρά βασίλεια, ώσπου κάποια στιγμή επί του Φιλίππου Β΄ όλα αυτά τα βασίλεια ενσωματώθηκαν στην Κάτω Μακεδονία υπό ενιαία διοίκηση. Γι’ αυτό ο αλάνθαστος Θουκυδίδης θεωρούσε τους Μακεδόνες μια ενιαία φυλή και έγραφε πως υπάρχουν Λυγκηστές Μακεδόνες, Ελιμειώτες Μακεδόνες, Ορέστες Μακεδόνες (αφού αφομοιώθηκαν) κ.α. Αντίθετα, ο Στράβων έγραφε ότι όλοι οι Ανωμακεδόνες ήταν μολοσσικής καταγωγής. Φυσικά, θα συμφωνήσουμε με τον ιδιοφυή και αξιόπιστο Θουκυδίδη. Πολύ σωστά ο μεγάλος ιστορικός, έγραφε πως μόνο οι Εορδοί δεν ήταν Μακεδόνες, αφού ήταν Φρύγες, και όσοι δεν εξολοθρεύτηκαν, μετακινήθηκαν προς την Θράκη. Έτσι, επήλθε μια φυλετική ομοιογένεια στην ιστορική Μακεδονία, πριν ξεκινήσει με τον Φίλιππο για την κατάκτηση των Βαλκανίων και αργότερα με τον Μέγα Αλέξανδρο Γ΄ για την κατάκτηση του κόσμου.
          Τα στοιχεία που παραθέσαμε είναι αρκετά για να αμφισβητήσουμε την καταγωγή των αρχόντων Μακεδόνων απ’ το Άργος της Πελοποννήσου και να αναδείξουμε την κοιτίδα του μακεδονικού φύλου.
 Ενδεικτική βιβλιογραφία

ΠΗΓΗ

Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Η Καταγωγή των Μακεδόνων και των υπόλοιπων Ελλήνων μέσω συμβατικών θεωριών.

$
0
0
Αποτέλεσμα εικόνας για απο που εφτασε η φυλη των Μακεδονων ?Για να καταλάβουμε τη σχέση των αρχαίων Μακεδόνων με τους νότιους Έλληνες πρέπει πρώτα να κάνουμε δυο βασικές ερωτήσεις : Ποιοι ήταν οι αρχαίοι Έλληνες και ποιοι ακριβώς ήταν οι Μακεδόνες ;

1) Το παρασκήνιο : Η εξάπλωση των Ινδοευρωπαϊκών Γλωσσών στα Βαλκάνια

Η Ελληνική γλώσσα ανήκει στην ευρύτερη ομάδα των Ινδοευρωπαϊκών γλωσσών , δηλαδή της μεγαλύτερης γλωσσικής οικογένειας ανά την υφήλιο που περιλαμβάνει την πλειοψηφία των σημερινών -αλλά και των αρχαίων- γλωσσών που μιλιούνται από την Ισλανδία μέχρι την Ινδία. Οι γλώσσες αυτές συνδέονται με φυλογενετική συγγένεια , δηλαδή προέκυψαν από μία αρχέγονη μητρική πρωτοϊνδοευρωπαϊκή (PIE) γλώσσα με συνεχείς διαδικασίες διάσπασης και διαφοροποίησης που πραγματοποιήθηκαν ιστορικά μέσα από την εξάπλωση , διάσπαση καί απομόνωση των διαφόρων ινδοευρωπαϊκών λαών. Η διαφορετικές συνθήκες που ο κάθε λαός συνάντησε κατά την ιστορική του πορεία ευθύνονται για την αποκλειστική αλλαγή της γλώσσας του.

Από πότε μέχρι πότε και πού ομιλιόταν η PIE γλώσσα ; Οι πλειοψηφία των ιστορικών , αρχαιολόγων και γλωσσολόγων (Marija Gimbutas , Jim Mallory , DQ Adams , David Anthony κλπ) δέχεται σαν αρχική εστία των PIE τις στέπες που βρίσκονται βορείως του Εύξεινου Πόντου και της Κασπίας θάλασσας. Βέβαια , υπάρχουν και άλλες υποθέσεις , όπως π.χ. η «ανατολιακή» υπόθεση του Colin Renfrew ή η «Βαλκανική» υπόθεση του Diakonoff. Για μια σειρά αρχαιολογικών , χρονολογικών και γλωσσολογικών επιχειρημάτων η «Στεπική» υπόθεση ξεχωρίζει από όλες τις άλλες και είνα ιαυτή που θα δεχθώ εδώ.

Έτσι το σενάριό μας ξεκινά στις Ρωσικές Στέπες , όπου η PIE γλώσσα μιλιόταν από το 5000 π.Χ. περίπου και μετά. Γλωσσολογικά χωρίζεται σε δύο φάσεις : Πρώιμη (5000-4000 π.Χ περίπου) και Όψιμη (4000-3000 π.Χ. περίπου) PIE. Με διαδοχικά κύματα και προς διάφορες κατευθύνσεις οι Ινδοευρωπαίοι εξαπλώθηκαν σε Ευρώπη και Ασία καταφέρνοντας να αφομοιώσουν γλωσσικά τους προϊνδοευρωπαϊκούς πληθυσμούς που συνάντησαν , αλλά και να επηρεαστούν σημαντικά -τουλάχιστον πολιτισμικά και λεξικολογικά- από αυτούς.

Οι ΙΕ μετακινήσεις στα Βαλκάνια μπορούν να ταξινομηθούν ως εξής :

i) Περί το 4200 π.Χ. μια πρώτη ομάδα ΙΕ που μιλούσε ακόμα διαλέκτους της πρώιμης PIE γλώσσας εγκαταστάθηκε στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης (ανατολικά Βαλκάνια) και από εκεί μετά το 3000 π.Χ. διέσχισε τον Ελλήσποντο και εποίκησε την μικρά Ασία. Η γλώσσα τους ονομάζεται πρωτο-Ανατολιακή και αργότερα θα διασπαστεί στις λεγόμενες Ανατολιακές γλώσσες (Παλαϊκή , Χιττική , Λεβιτικές: Καρική , Λυδική κα). Ένα μέρος των πρωτο-Ανατολιακών παρέμεινε στα Βαλκάνια και αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για την «ελληνογένεση» όπως θα δούμε παρακάτω.

ii) Περί το 3300 π.Χ. μια δεύτερη ομάδα ΙΕ διήθησε τα Βαλκάνια (Early Yamnaya) αφήνοντας αρχαιολογικά κατάλοιπα στο Karanovo IV της Βουλγαρίας , αλλα κυρίως στην μεγάλη Αυστρουγγρική πεδιάδα (Baden Culture). Ενώ το σύμπλεγμα Baden θα δώσει ον Ιταλο-Κελτικό κλάδο (και πιθανώς τον Ιλλυρικό) , οι κάτοικοι του Karanovo ΙV θα μετακινηθούν δυτικά στον Νότιο Μοράβα (South Morava , Juzna Morava) και αφού αφομοιώσουν και επηρεαστούν από τους προηγούμενους νεολιθικούς κατοίκους της περιοχής (Vinca) θα σχηματίσουν στη νοτιοανατολική Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο τον πολιτισμό Bubanj-Hum I που θα δώσει αργότερα τους ιστορικούς Παίονες.

iii) Περί το 3000 π.Χ. μια τρίτη ομάδα (Late Yamnaya , Pit grave- Red Ochre Kurgan) θα έρθει από τις ρωσικές Στέπες και θα δημιούργήσει ένα πολιτισμικό σύμπλεγμα στα κεντρικά Βαλκάνια (γύρω από τις Σιδηρές Πύλες του Δούναβη) που ονομάζεται Salcutsa-Krivodol-Bubanj complex. Αυτοί οι γλωσσικοί φορείς φθάνοντας στον Μοράβα και το Κοσσυφοπέδιο θα απωθήσουν τους πρωτο-Παίονες φορείς του πολιτισμού Bubanj-Hum I νότια στην ιστορική Παιονία (σημερινή πΓΔΜ , πολιτισμός Zelenikovo II νότια της πόλης των Σκοπίων) και θα δημιουργήσουν τον δικό τους πολιτισμό Bubanj-Hum II (ξεκινάει περίπου το 2800 π.Χ.). Οι νεοφερμένοι αποτελούν την Ελληνο-Φρυγική ομάδα , δηλαδή την ομάδα απ'όπου θα προκύψουν οι φορείς της πρωτο-Ελληνικής και πρωτο-Φρυγικής Γλώσσας. Για το λόγο αυτό , θα επανέλθουμε στον πολιτισμό Bubanj-Hum II αργότερα με περισσότερες λεπτομέρειες.

iv) Μέχρι τώρα όλες οι ΙΕ γλώσσες που αναφέραμε έχουν το κοινό ότι ανήκουν στην ομάδα Centum. Οι ΙΕ που παρέμειναν στις στέπες της Ρωσίας μετά το 3000 π.Χ. θα υποστούν μια ριζική γλωσσολογική αλλαγή και θα δώσουν την ομάδα Satem. Στην ομάδα Satem ανήκουν : ο Ινδο-Ιρανικός κλάδος (Αρμενική , Περσική και Σανσκριτική) , ο Βαλτο-Σλαβικός και ο ευρύτερος Θρακικός κλάδος (Θρακική , Μοισική και Δακική). Οι λαοί Satem και οι Ινδο-Ιρανοί πιο συγκεκριμένα θα ανακαλύψουν το δίτροχο πολεμικό άρμα γύρω στο 2300 π.Χ , ενώ οι Θρακο-Δακο-Μοίσιοι θα το εισάγουν στα Βαλκάνια μετά το 2000 π.χ. όταν εγκαθίστανται στην δυτική Transylvania (πολιτισμός Otomani) και στην Muntenia (πολιτισμός Monteorou) της σημερινής Ρουμανίας. Επόμενα «Θρακοειδή» φύλα θα ακολουθήσουν το 1600 π.Χ. (Noua culture) ωθώντας τα προηγούμενα νότια («Θρακοποίηση της Θράκης») και δυτικά. Από την πρώτη Θρακική διήθηση του 1900 π.Χ. ένα φύλο Θα συνεχίσει μέχρι το Μοράβα και το Κοσσυφοπέδιο δημιουργώντας τον πολιτισμό Bubanj-Hum III (1900 π.Χ.) ο οποίος θα δημιουργήσει την Θρακική συνιστώσα των ιστορικών Δαρδάνων , ενός Θρακοιλλυρικού φύλου του οποίου τη θρακική συνιστώσα σχημάτιζαν οι Θουνάκιοι και την Ιλλυρική οι Γάλαβροι.

2) Η Ελληνο-Φρυγική ομάδα και ο ερχομός των Ελλήνων στην Ελλάδα

Είδαμε προηγουμένως ότι ο πληθυσμός που δημιούργησε τον πολιτισμό Bubanj-Hum II στ νότιο Μοράβα και το Κοσσυφοπέδιο μιλούσε τον Ελληνο-Φρυγικό γλωσσικό πρόδρομο , δηλαδή τη μητρική γλώσσα από την οποία προέκυψαν η Ελληνική και η Φρυγική γλώσσα. Οι γλωσσολόγοι έχουν από καιρό διαπιστώσει τις ομοιότητες μεταξύ των δύο γλωσσών και η σχέση αυτή «επισημοποιήθηκε» το 1984 με την μνημιώδη εργασία του Claude Brixhe. Παρατηρήστε την ομοιότητα της Φρυγικής επιγραφής "Midai Lavagtaei Vanaktaei"με την ελληνική της μετάφραση «Μίδᾳ ΛαFαγέτι Fάνακτι». Γιατί ταυτίσαμε τον κοινό γλωσσικό πρόγονο των Ελλήνων και των Φρυγών με τον πολιτισμό Bubanj-Hum II ;

i) Διότι η ομοιότητα των δύο γλωσσών είναι τέτοια ώστε οι γλωσσολόγοι πιστεύουν ότι χωρίστηκαν λίγο εντός των Βαλκανίων λίγο πριν εισέλθουν οι πρωτο-Έλληνες στην Ελλάδα.

ii) Ο πολιτισμός Bubanj-Hum II σχετίζεται με μια σειρά αρχαιολογικών στοιχείων που χαρακτηρίζουν την «έλευση των Ελλήνων στην Ελλάδα» και είναι αρχαιολογικά αποδεδειγμένο ότι ο πολιτισμός αυτός μετανάστευσε νοτίως φθάνοντας στην Πελαγονία (Supljevac-Bakarno Gumno , FYROM) και την βόρεια Ήπειρο (Maliq , Albania) κατά το 2500 π.Χ..

Επί Bubanj-Hum II στον νότιο Μοράβα και το Κοσσυφοπέδιο γεννήθηκε η «Ψευδομινυακή» κεραμική [The  Cambridge Ancient History, Vol 3, part 1 ,σελ 151], η οποία στην Πελαγονία και την Βόρεια Ήπειρο θα «ωριμάσει»σεΜινυακή που είναι η Κεραμική που φέρανε στην Ελλάδα οι πρωτο-Έλληνες κατά το 2000 π.Χ. . Στην ίδια περιοχή πάντα επί καιρό Bubanj-Hum II καταφθάνει η «μόδα» των αψιδωτών σπιτιών που θα εισέλθουν στην Ελλάδα μαζί με την Μινυακή κεραμική. Το παλαιότερο αγαλματίδιο «Κενταύρου» στα Βαλκάνια έχει βρεθεί στην περιοχή του Νότιου Μοράβα και χρονολογείται περίπου στο 3000 π.Χ. Γνωρίζοντας ότι η ελληνική μυθολογία είναι επαρκώς εμπλουτισμένη με Κενταύρους , είναι λογικό να υποθέσουμε ότι οι πρωτο-Έλληνες φέρανε μαζί τους στην Ελλάδα τους "Bubanj-Hum"«Κενταυρικούς μύθους». Τέλος , το παλαιότερο Μέγαρο (κατοικία των Μυκηναίων Βασιλέων πριν υιοθετήσουν τις Μινωικές παλατιακές δομές) βρέθηκε στον Λόφο Gradac του χωριού Vucedol (πολύ κοντά στην πόλη των Σκοπίων , στην δυτική όχθη του Αξιού) και χρονολογείται κατά το 2500 π.Χ. . Στην Ελλάδα το συναντούμε μετά το 1900 π.Χ..

Μέχρι στιγμής είδαμε ότι ο Ελληνοφρυγικός κλάδος αρχικά κατοίκησε την περιοχή του νότιου Μοράβα και του Κοσσυφοπεδίου δημιουργώντας τον πολιτισμό Bubanj-Hum II λίγο μετά το 3000 π.Χ. . Κατά το 2500 π.Χ. ένα μέρος του πληθυσμού Bubanj-Hum II θα μεταναστεύσει νότια σε Πελαγονία και Βόρεια Ήπειρο , αποτελώντας τους λεγόμενους Πρωτο-Έλληνες , ενώ το κλάσμα του πληθυσμού που παρέμεινε στην αρχική θέση εν μέρει θα διατηρήσει κάποια πολιτισμικά στοιχεία Bubanj-Hum ΙΙ , αλλά και θα δεχθεί βόρειες (Lausitz , Urnfield Baden) και «Θρακικές» (Cerna Voda III) επιδράσεις και θα μεταπέσει στον πολιτισμό Mediana σαν σφήνα μεταξύ πρωτο-Δαρδάνων (Μοίσιοι Θούνακες , Bubanj-Hum III) , Παιόνων (Zelenikovo II) και πρωτο-Ιλλυρικών φύλων (Belotica-Bela Crkva). Οι φορείς του πολιτισμού Mediana αποτελούν τους πρωτο-Φρύγες τους οποίους θα ξανασυναντήσουμε παρακάτω όταν σαν ώριμοι Φρύγες πλέον κατά το 1150 π.Χ. θα εισβάλουν στην Μακεδονία και την βόρεια Ήπειρο εισάγοντας σε αυτές τις περιοχές τον αρχαιολογικό ορίζοντα Lausitz.

3) Ελληνογένεση : Υβριδισμός μεταξύ Πρωτο-Ελλήνων και Προ-Ελλήνων 

Μέχρι τώρα είδαμε τους πρωτο-Έλληνες να φτάνουν στην Πελαγονία και την Βόρεια Ήπειρο λίγο μετά το 2500 π.χ. . Ο πολιτισμός που δημιούργησαν εκεί ονομάζεται από τον πρωτότυπο αρχαιολογικό χώρο Maliq κοντά στην Κοριτσά επί της ελώδους και νυν αποξηραμένης λίμνης που δημιουργούσε ο Εορδαϊκός ποταμός (Devol) λίγο πριν τα Ελληνο-Αλβανικά σύνορα. Θα προσέξατε επίσης ότι μέχρι τώρα μιλάμε για πρωτο-Έλληνες και όχι για Έλληνες. Γιατί ; Γιατί ο ιστορικός αρχαιοελληνικός πληθυσμός θα προκύψει μετά την πολιτισμική και ανθρωπολογική ανάμειξη πρωτο-Ελλήνων και προ-Ελλήνων. Οι πρωτο-έλληνες είναι απλά οι εισαγωγείς στην Ελλάδα της γλώσσας που θα εξελιχθεί στο ιστορικό σύνολο των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων.

Αφού μιλήσαμε για τους πρωτο-Έλληνες καλό είναι να πούμε και δυο κουβέντες για τους προέλληνες. Οι Προέλληνες είναι ο ετερογενής πληθυσμός που οι πρωτοέλληνες συνάντησαν στον Ελλαδικό χώρο. Αποτελούνται από δύο βασικά στοιχεία : ένα μη ινδοευρωπαϊκό (νεολιθικό) και ένα ινδοευρωπαϊκό (Ανατολιακοί). Οι Νεολιθικοί κάτοικοι του Ελλαδικού χώρου ήρθαν στην Ελλάδα από την Μικρά Ασία κατα΄το 6500 π.Χ. φέρνοντας την Νεολιθική αγροτική επανάσταση στα Βαλκάνια και την υπόλοιπη Ευρώπη. Αφού εγκαταστάθηκαν σε όλες τις εύφορες περιοχές της Ελλάδας (Ημαθία-Νέα Νικομήδεια , Θεσσαλία- Σέσκλο/Διμήνι κλπ) , όμοια φύλα επεκτάθηκαν προς βορά ολοκληρώνοντας τον «Νεολιθισμό» των Βαλκανίων και της Ρουμανίας κατά το 5500 π.Χ. Οι Ανατολιακοί ΙΕ πληθυσμοί που δεν πέρασαν στην Μικρά Ασία κατά το 3000 π.Χ. μερικούς αιώνες αργότερα ωθήθηκαν νοτίως από τους Late Yamnaya ΙΕ που εκείνη την περίοδο διηθούσαν τα βαλκάνια. Κατά το 2600 π.Χ. -λίγους αιώνες πριν από την κάθοδο των πρωτοελλήνων- εισέβαλαν στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκαν κυρίως στο ανατολικό μέρος της. Τους βρίσκουμε στην Ημαθία , τη Θεσσαλία και την Αργολίδα. Η εισβολή τους ίσως αποτελεί τον ιστορικό πυρήνα του μύθου του Πέλοπα , ενός Λύδου (και εσφαλμένα κατά κάποιες εκδοχές Φρύγιου) βασιλιά που κυρίεψε την Πελοπόννησο πολύ πριν τον τρωικό πόλεμο.

Οι Προέλληνες μιλούσαν ΙΕ και μη ΙΕ ιδιώματα όμοια με τα αντίστοιχα της Μικράς Ασίας και ευθύνονται για μια σειρά τοπονυμίων και άλλων λεξιλογικών δανείων που κληροδότησαν στην ελληνική γλώσσα. Έτσι οι καταλήξεις -νθος (-nda) , -σσα/σσος και το αττικό ανάλογο -ττα/ττος αναγνωρίζονται σαν προελληνικές και συναντούνται συχνά και στα τοπονύμια της Μικράς Ασίας. Π.χ. τ οόνομα Κόρινθος πιθανόν σημαίνει «τόπος σταφίδων» , Παρνασσός σημαίνει «τόπος οικίας» , ενώ οι Χιττιτικές επιγραφές μας έδωσαν το προελληνικό όνομα της Μιλήτου ως Miluwanda και το όνομα της Τροίας ως Wilussa (Fίλιον , Ιλιάδα).

Τον καιρό που οι νομαδικοί πρωτοέλληνες ξεκινούσαν την διήθηση του ελλαδικού χώρου από την βόρεια Ήπειρο (2100 π.Χ.) στην Κρήτη ξεκινούσε η περίοδος ακμής του προελληνικού Μινωικού Πολιτισμού , ενώ ήδη από το 2700 π.Χ. είχε ηκμάσει ο Κυκλαδιτικός πολιτισμός. Η εξάπλωση των πρωτοελλήνων στον ελλαδικό χώρο σημειώνεται με την εξάπλωση του πολιτισμού Maliq IIb. Η φάση Maliq I είναι καθαρά προελληνική και δημιουργήθηκε από Νεολιθικούς πληθυσμούς που διώχθηκα ναπό την Ημαθία κατά την ανατολιακή εισβολή του 2600 π.Χ. περίπου . Σχεδόν έναν αιώνα αργότερα περνάμε στην φάση Maliq IIa όπου συνεχίζει να είναι Νεολιθικής φύσεως , αλλά για πρώτη φορά συναντάμε στοιχεία Kurgan (τύμβους ΙΕ βασιλιάδων). Το 2300 π.Χ. ξεκινά η φάση Maliq IIb όπου για πρώτη φορά οι φορείς Bubanj-Hum II εκδηλώνονται πολιτισμικά και αφομοιώνουν (και όπως πάντα και επηρεάζονται από) τους Νεολιθικούς πληθυσμούς Maliq I. Ταυτόχρονα ο γειτονικός ανατολιακός πολιτισμός του Αρμενοχωρίου επηρεάζει και επηρεάζεται από τον Maliq IIb και το νέο κράμα αρχίζει να διηθεί τον ελλαδικό χώρο με΄τα το 2200 π.Χ. Έτσι ήδη στην βόρεια Ήπειρο κα ιτην δυτική Μακεδονία τα συστατικά των ιστορικών ελλήνων έχουν «αναμειχθεί» και κατά συνέπεια , η «ελληνογένεση» έχει ξεκινήσει. Το 2100 π.Χ. οι πρώτοι φορείς Maliq IIb φτάνουν στην Βεργίνα (φυσικά είναι πολύ νωρίς για να είναι οι Μακεδόνες) , το 2000 π.Χ. στο Λιανοκλάδι Λαμίας και στην Λευκάδα και κατά το 1900 π.Χ. στην Λέρνα της Πελοποννήσου. Έτσι κατά το 1900 π.Χ. ο εξελληνισμός της ελληνικής χερσοννήσου έχει συντελεστεί.

Σε αυτό το σημείο αξίζει να θυμηθούμε ότι το «πολιτισμικό σύμπλεγμα Maliq» αποτελείτο από δύο στοιχεία : Έναβορειοηπειρωτικό που εκτεινόταν από την Δασσαρέτιδα (νοτίως της Λυχνιδού λίμνης , στη θέση Maliq) μέχρι τα παράλια της νοτίοκεντρικής Αλβανίας και ένα Πελαγονικό (Supljevac-Bakarno Gumno). Το κλάσμα που διήθησε την Ελλάδα μετά το 2100 π.χ. ήταν το Βορειοηπειρωτικό , ενώ το Πελαγονικό για μερικούς αιώνες παρέμεινε στη θέση του μέχρι που ωθήθηκε από βόρεια μη ελληνικά φύλα νοτιοδυτικά και κατέλαβε τις θέσεις που πριν κατείχε το βορειοηπειρωτικό. Το βορειοηπειρωτικό κλάσμα διήθησε την Ελλάδα με δύο τρόπους : Χερσαίως και μέσω του Ιονίου πελάγους. Τα φύλα που βρισκόταν στην Δασσαρέτιδα μετακινήθηκαν χερσαίως στη Μακεδονία και την κεντρική Ήπειρο και από εκεί αργότερα στο Λιανοκλάδι και την Πελοπόννησο , ενώ τα φύλα που βρισκόταν στις νοτιοκεντρικιές αλβανικές ακτές μετακινήθηκαν εν πλω χρησιμοποιώντας το Ιόνιο και τα Επτάνησα (τάφοι στην Λευκάδα) , για να καταλήξουν στην δυτική Πελοπόννησο και μέσα από τον Κορινθιακό κόλπο στην Κορινθία , την Αργολίδα και από εκεί στην Αττική , τη Βοιωτία , τα νησιά του Σαρωνικού και την Εύβοια.

Σε αυτή τη φάση μπορούμε να ονομάσουμε το βορειοηπειρωτικό κλάσμα «Νότια Ελληνική Ομάδα» και το Πελαγονικό που παρέμεινε στο βορρά «Βόρεια ελληνική Ομάδα». Η νότια ελληνική ομάδα δέχθηκε την πολιτισμική επικουρία του ανεπτυγμένου «Αιγιακού» πολιτισμού και εξελίχθηκε στον Μυκηναϊκό Πολιτισμό , ενώ η Βόρεια ελληνική Ομάδα παρέμεινε απομονωμένη στον νομαδικό ποιμενικό βίο στην Ήπειρο και τη δυτική Μακεδονία.

Στα μέσα του 1950 δύο έξοχοι γερμανοί γλωσσολόγοι , οι Ernst Risch και Walter Porzig , μετά από έναν εξονυχιστικό έλεγχο των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων και χρησιμοποιώντας ποικίλες μεθόδους κατέληξαν σε ένα βασικότατο συμπέρασμα : Η Μυκηναϊκή ελληνική της Γραμμικής Β , η Αττικο-Ιωνική και η Αρκαδοκυπριακή διάλεκτι σχηματίζουν ένα σύνολο νοτίων διαλέκτων , ενώ η Δωρική , η Βορειοδυτική ελληνική και η Αιολική διάλεκτοι σχημάτιζαν ένα σύνολο βόρειων διαλέκτων. Πιο συγκεκριμένα , απέδειξαν ότι οι Αιολικές και οι Δυτικές διάλεκτοι (Δωρική και Βορειοδυτική) κατάγονται από έναν κοινό πρόγονο που μπορούμε να ονομάσουμε «Βόρεια Ελληνική» , ο οποίος διασπάστηκε περίπου το 1200 π.Χ. , ενώ η Αττικο-Ιωνική και η Αρκαδοκυπριακή κατάγονται από την Μυκηναϊκή ελληνική (Νότια ελληνική) και διασπάστηκαν κατά το 1000 π.χ. όταν η Αττικο-Ιωνική άρχισε να αναπτύσσει τους νεοτερισμούς που τη χαρακτηρίζουν στην ιστορική περίοδο.

Ἐχοντας αυτά υπόψη μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι η βορειοηπειρωτική ομάδα που κατοικούσε στη νότιο και κεντρική Αλβανία μιλούσε την «νότια ελληνική διάλεκτο» και ότι ο παράλιος πληθυσμός που κατέβηκε από το Ιόνιο αντιστοιχεί στους πρωτο-Ίωνες (Ιάονες όπως τους λέει ακόμα ο Σόλων και προφανώς αυτοί ονόμασαν τ οπέλαγος Ιόνιο και τον κόπλ της μελλοντικής Επιδάμνου Ιόνιο) , ενώ το χερσαίο κλάσμα νοτίων Ελλήνων που έφτασε στην Μακεδονία και στην κεντρική Ήπειρο είναι οι πρόγονοι των Αχαιών. Είναι αξιοσημείωτο ότι στην Ιλιάδα όλοι οι ελληνόφωνοι καλούνται Δαναοί , Αχαιοί και Αργείοι , αλλά Έλληνες είναι μόνο μερικοί από τους υπηκόους του Αχιλλέα που βασιλεύει στην Αχαϊκή Φθιώτιδα. Το όνομα Αχαιοί (Ομηρική μορφή με δίγαμμα ΑχαιFοί) σημαίνει «από τα νερά του Αία» (παλιό όνομα του Αώου ποταμού) , ενώ το όνομα Έλληνας προκύπτει από τους Ηελλούς/Σελλούς που κατοικούν στην Hελλοπία/Σελλοπία που είνα ιη περιοχή της Δωδώνης , γύρω από την λίμνη των Ιωαννίνων. Πράγματι το όνομα Σελλοπία σημαίνει «ελώδη νερά» και κατά συνέπεια , οι Σελλοί είναι οι «κάτοικοι της περιοχής με τα ελώδη νερά» στην Δωδώνη της Ηπείρου. Αυτοί οι Αχαιοί είναι οι γλωσσολογικοί πρόγονοι των Αρκαδοκυπριακών ισοτρικών πληθυσμών.

Τι γίνεται με την Βόρεια Ελληνική ομάδα ; Είπαμε ότι παρέμειναν στην Πελαγονία μέχρι που άρχισαν να ωθούνται από «υπερβόρεια» φύλα προς τα νοτιοδυτικά. Τελικά κατέληξαν νοτίως του «Τετραλιμνίου» (Πρέσπες , Λυχνιδός/Οχρίδα και Maliq) και με τον καιρό κάποιο από αυτούς διήθησαν την κεντρική Ήπειρο.Οι πληθυσμοί αυτοί μιλούσαν την «Βόρεια ελληνική διάλεκτο» και ο Αώος ποταμός (διαλεκτική μορφή Αίας , παλαιότερο ΑίFας) σχημάτισε το κύριο γεωγραφικό σύνορο που ευθυνόταν για την μετέπειτα διάσπασή τους σε Αιολικές (κάτω από τον Αώο) και ευρύτερη βορειοδυτική ελληνική ομάδα (Δωρική , Βορειοδυτική , Ηπειρωτική και Μακεδονική). Ο Θουκυδίδης μας πληροφορεί ότι οι Θεσσαλοί κατοικούσαν στην Θεσπρωτία και διώξαν τους Βοιωτούς από την ιστορική Θεσσαλία «60 χρόνια μετά την τον Τρωικό πόλεμο» , ενώ οι Δωριείς κατείχα ντην Πελοπόννησο « 80 χρόνια μετά τα τρωικά». Το όνομα των Αιολόφωνων Περραιβών που στην ιστορική περίοδο κατοικούσαν στην Ελασσόνα κυριολεκτικά σημαίνει «Πέρρας ΑίFου» , «άκρη/πηγή του Αώου» , ενώ ο Όμηρος στην Ιλιάδα μας πληροφορεί ότι οι Περραιβοί και οι Αινιάνες αρχικά κατοικούσαν στη Δωδώνη. Τέλος , το όνομα των Βοιωτών σχετίζεται με το όρος Βόιον , που αποτελεί το ανατολικότερο μέρος της βορείου Πίνδου στην Δυτική Μακεδονία.

4) Οι Φρύγες και η Κάθοδος των Δωριέων

Μετά το τέλος του Τρωικού πολέμου ξεκινά η μεταβατική περίοδος μεταξύ της Ύστερης Χαλκοκρατίας και της Πρώιμης Σιδηροκρατίας . Μετά το 1200 π.Χ. οι Φρύγες είναι αρκετά ισχυροί και εισβάλουν στη Μακεδονία και τη Βόρεια Ήπειρο. Εγκαθίστανται κύρίως κατά μήκος της αρχαίας Εγνατίας οδού (η οποία φυσικά προϋπήρχε πολυ πριν την χαλικοστρώσουν οι Ρωμαίοι) από την Κεντρική Πεδιάδα της Μακεδονίας (Βεργίνα) , στην Εορδέα (Πατέλι) , στην Πελαγονία , στην βόρειο Ήπειρο και στην μελλοντική Επίδαμνο στην ακτή της Αλβανίας. Οι Φρύγες επιδίδοντα ιστο εμπόριο μεταξύ του Αιγαίου , των βαλκανίων και της Αδριατικής. Μαθαίνουν τη χρήση του Σιδήρου μέσω των έμπορικών σχέσεων που έχουν αναπτύξει με την Ανατολή.

Ο ερχομός των Φρυγών υποκίνησε ένα μεγάλο μεταναστευτικό φαινόμενο που ο Hermann Bengtson ονομάζει «Μεγάλη Αιγιακή Μετακίνηση». Η πίεση των Φρυγών ώθησε τα βόρεια ελληνικά φύλα να μετακινηθούν νοτίως. Έτσι τα ΒΔΕΦ βορείως του Αώου κινήθηκαν νότια από τον ποταμό ωθώντας τους Αιολούς ανατολικά στη Θεσσαλία. Έτσι η πλειοψηφία των Ηπειρωτικών και Βορειοδυτικών φύλων βρέθηκε νοτίως του Αώου , ενώ οι Δωριείς και οι Μακεδόνες που σύμφωνα με τον Ηρόδοτο [1,56] «συζούσαν στην Πίνδο» διασπάστηκαν με τους πρώτους να κινούνται νότια και τους δεύτερους ανατολικά. Οι Δωριείς θα καταλήξουν στην Πελοπόννησο μέσω Δωρίδας (πρώην Δρυώπιδα) , ενώ οι Μακεδόνες μαζί με τους αιολόφωνους Μάγνητες θα καταλήξουν στην Πιερία. Ο ερχομός Θρακικών φύλων στην παράλια Πιερία θα διώξει τους Μάγνητες νοτίως του Πηνιού και θα απομονώσει τους Μακεδόνες στην δυτική ορεινή Πιερία. Η όλη κινητικότητα θα πιέσει τα νότια ελληνικά φύλα τα οποία θα οδηγηθούν στον προωτο ελληνικό αποικισμό : Οι πρώτοι Αιολόφωνοι της Θεσσαλίας θα Οδηγηθούν στην Λέσβο , ενώ οι Ίωνες λίγο αργότερα θα αποικίσουν τα νησιά του Αιγαίου και την Ιωνία. Μερικοί Αχαιοί θα μεταναστεύσουν στην Παμφυλία και την Κύπρο , ενώ όσοι παρέμειναν στην Πελοπόννησο απομονώθηκαν στην ορεινή Αρκαδία και αποτέλεσαν τους ιστορικούς Αρκάδες. Τέλος , μερικοί Δωριείς θα ακολυθήσου ντην τύχη τους στη θάλασσα εποικώντας την Κρήτη μέσω Κυθήρων και αντικυθήρων και από εκεί τη Θήρα , την Κώ , τη Ρόδο και την νότια ακτή της Μικράς Ασίας (Αλικαρνασσός).

5) H Ιλλυρική Επέκταση

Κατά το 1050 π.Χ. στην βόρεια άκρη του τετραλιμνίου κάνει την εμφάνισή του ένας πολεμοχαρής λαός που οι Έλληνες ονόμαζαν Ιλλυριούς. Το όνομα προέκυψε από τους "Illyrii proprie dicti"που κατοικούσαν στην κοιλάδα Zeta στη βόρειο Αλβανία και πιθανώς αποτέλεσαν το πρώτο κύμα Ιλλυριόφωνων λαών που συνάντησαν οι Έλληνες όταν ακόμη κατοικούσαν στην Κεντρική Αλβανία . Σύντομα , ο όρος επεκτάθηκε σε ολόκληρο τον πληθυσμό των βορειοδυτικών Βαλκανίων μέχρι το μυχό της Αδριατικής. Οι Φρύγες της Επιδάμνου χάνουν την πόλη τους κατά το 1000 π.Χ. και μεταναστεύουν προς τη Θράκη άπου θα αποτελέσουν τα πρώτα Φρυγικά φύλα που θα περάσουν στην Μικρά Ασία. Οι Φρύγες στην Κεντρική Πεδιάδα της Μακεδονίας θα αντέξουν περισσότερο , γιατί αρχαιολογικά φαίνετα ιότ ιβρισκόταν στην φάση μέγιστης ακμής κατά την περίοδο 1000-900 π.Χ. . Λίγο αργότερα , απότομα παρακμάζουν και ακολουθούν τα αδέλφια τους στη Μικρά Ασία κατά το 850 π.Χ. . Μετά την Φρυγική αναχώρηση , η Μακεδονία -εκτός από την Πιερία- γίνεται πεδίο προέλασης και εγκατάστασης των Ιλλυριών. Στην Βεργίνα εμφανίζονται Ιλλυρικοί τάφοι και πολιτισμική παρακμή.

Από το 700 π.Χ. και μετά οι Θράκες ενισχύονται από Κιμμέριους που εκδιώχθηκαν από τους Σκύθες και αρχίζουν να επεκτείνονται προς τα δυτικά. Οι Ιλλυριοί βίσκονται ταυτόχρονα αντιμέτωποι με Θράκες , Παίονες και Βόρειους Έλληνες και αρχίζουν να οπισθοχωρούν προς την ιστορική Ιλλυρίδα. Ηπειρωτικά φύλα ανακτούν περιοχές βορείως του Αώου ενώ οι Πελαγόνες ανακτούν τον Πελαγονικό κάμπο. Την ίδια εποχή είναι ενεργός ο δεύτερος ελληνικός αποικισμός , κατά τον οποίο Ιωνικοί κυρίως πληθυσμοί εποικούν την ακτή της Πιερίας (Πύδνα και Μεθώνη) , τη Χαλκιδική , τις ακτές της Θράκης , την Προποντίδα και τον Πόντο , ενώ ταυτόχρονα πραγαμτοποιείται και ο Αποικισμός της Σικελίας και Κάτω Ιταλίας.

6) Οι Μακεδόνες

Έχοντας όλο το παραπάνω ιστορικό προσκήνιο υπόψη μπορούμε να μιλήσουμε για την καταγωγή των αρχαίων Μακεδόνων. Το πρώτο πράγμα που πρέπε ινα επισημάνουμε είναι η διάκριση μεταξύ «Ετεομακεδόνων» (γνήσιων Μακεδόνων) και «δευτερομακεδόνων» και αυτό γιατί καθώς οι Μακεδόνες επεκτείνονταν , αναμφίβολα , αφομοίωναν γειτονικούς ελληνικούς και μη πληθυσμούς. Πρέπει επίσης να διακρίνουμε μεταξύ Μακεδονίας και της ευρύτερης περιοχής όπου εκτεινόταν η εξουσία του εκάστοτε Μακεδόνα βασιλιά.

Ξεκινώντας με τους «Ετεομακεδόνες» πρώτα τους βρίσκουμε να κατοικούν στην περιοχή της Καστοριάς σαν ένα από τα πολλά αδιαφοροποίητα βόρεια ελληνικά φύλα. Το όνομά τους είναι Μάκετες και η περιοχή τους ονομάζεται Μάκετα ή Μάκεδα (Μάκε + δα = ψηλή/ορεινή γή). Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο [1,56] : «οι Δωριείς ήταν ανέκαθεν ελληνικό φύλο που αρχικά κατοικούσε στην Πίνδο με το όνομα Μακεδνοί και τελικά κατέληξε στην Πελοπόννησο με το όνομα Δωριείς»

Είδαμε ότι οι Φρύγες κατά το 1200 π.Χ. αναστάτωσαν τα βόρεια ελληνικά φύλα τα οποία άρχισαν το ένα να πιέζει το άλλο προς το νότο. Οι Μακεδόνες ωθήθηκαν από τους Ορέστες -ένα ελληνικό βορειοδυτικο φύλο- και αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη Μάκεδα και την Άνω κοιλάδα για τη Μέση κοιλάδα του Αλιάκμονα. Οι Ορέστες ονόμασαν τη Μάκεδα Ορέστιδα και από εκεί προήλθε το ιστορικό τους όνομα. Οι Μακεδόνες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν και τη Μέση κοιλάδα του Αλιάκμονα μιας και δύο άλλα βορειοελληνικά φύλα , οι Τυμφαίοι και οι Ελιμιώτες, τους ώθησαν επάνω στα Πιέρια όρη , όπου βρέθηκαν γείτονες με τους Αιολόφωνους Μάγνητες που κατοίκησαν για λίγο την παράλια Πιερία -μέχρι να τους διώξουν οι Θράκες νοτίως του Πηνιού- και με τους επίσης Αιολόφωνους Περραιβούς που κατοικούσαν στον Κάτω Όλυμπο (όρος Δώτιον).

Στα Πιέρια οι Μακεδόνες ασκούσαν διαχειμάζουσα ποιμενική , δηλαδή χρησιμοποιούσαν το νότιο μέρος του Ημαθιώτικου κάμπου για χειμαδιό και τα Πιέρια και Καμβούνια όρη για θερινά υψιβόσκια. Έτσι κάθε χειμώνα βρισκόταν σε στενή επαφή με τους ανεπτυγμένους Φρύγες στην Ημαθία και κάθε καλοκαίρι συναντιώταν με τα υπόλοιπα ποιμενικά ελληνικά φύλα της περιοχής (Μάγνητες , Περραιβοί , Ελιμιώτες). Δυτικά από αυτά τα φύλα κατοικούσαν άλλα βορειοδυτικά ελληνικά φύλα -ή μολοσσικά όπως τα ονομάζει ο Εκαταίος το 520 π.Χ.- που από νότο προς βορρά είναι : Τυμφαίοι , Παραυαίοι , Ορέστες , Λυγκηστές και Πελαγόνες. Εκτός από τους αιολόφωνους Μάγνητες και Περραιβούς , τα άλλα μολοσσικά (δηλαδή Ηπειρωτικά) ελληνικά φύλα θα γίνουν οι Άνω Μακεδόνες της Άνω Μακεδονίας όταν ο Φίλιππος Β΄ θα τους προσαρτήσει πολιτικά στο Βασίλειό του μετά την ιστορική νίκη του επί του Δαρδάνου Βαρδύλιος.

Είδαμε παραπάνω ότι η Ιλλυρική επέκταση ήταν η αιτία που οι Φρύγες αναχώρηασαν για την Μικρά Ασία και ότι Θράκες , Έλληνες και Παίονες περιόρισαν τους Ιλλυριούς στην ιστορική Ιλλυρία μετά το 700 π.Χ.

Την ίδια εποχή -7ος π.Χ. αιώνας- ξεκινάει η βασιλεία των Τημενίδων βασιλέων της Μακεδονίας. Παραδοσιακά (Ηρόδοτος 5,22 , Θουκυδίδης 2,98) οι Τημενίδες βασιλείς της Μακεδονίας κατάγονταν από τον Δωριέα κατακτητή του Άργους Τήμενο ,ο οποίος με τη σειρά του καταγόταν από τον Ηρακλή. Ο Περδίκκας Α΄ είναι ο εξόριστος Τημενίδης που θα γίνει βασιλιάς των Μακεδόνων -θα τους βρει να βόσκουν τα πρόβατά τους στην Λεβαία πόλη , στα δυτικά Πιέρια , κοντά στον ποταμό Αλιάκμονα. Με τους Τημενίδες ξεκινά η επέκταση των Μακεδόνων. Ο Θουκυδίδης περιγράφει τα στάδια επέκτασης στο (ΙΙ,98) : πρώτα διώξαν τους «Πίερες» Θράκες από την Παράλια Πιερία , έπειτα τους Βοττιείς από την Βόττια (προφρυγικοί κάτοικοι του Ημαθιώτικου κάμπου που συμβίωναν με τους Φρύγες) , ενώ τέλος εξόντωσαν σχεδόν εξολοκλήρου τους Εορδούς από την Εορδέα. Με τον τρόπο αυτό οι Μακεδόνες υπό την ηγεσία των πρώτων Τημενιδών δημιούργησαν ένα συμπαγές ελληνόφωνο βασίλειο που θα ονομάσουμε «Παλαιό Βασίλειο» τα σύνορα του οποίου ήταν :

-Ανατολικά ο Αξιός

-Βόρεια ο Βαρνούντας (Καϊμάκτσιαλάν)
-Δυτικά το όρος Βίτσι
-Νότια ο Κάτω Όλυμπος

Ο 6ος π.Χ. αιώνας χαρακτηρίζεται από την περίοδο Παιονικής ισχύος καστά την οποία οι Μακεδόνες θα χάσουν η βόρεια Βόττια και τα βόρεια σύνορά τους θα είναι προσορινά ο Λουδίας ποταμός. Μόλις όμως οι Πέρσες κατατροπώσουν τουςς Παίονες κατά το 515 π.Χ. περίπου , οι Μακεδόνες εκμεταλλευόμενοι την Παιονική αδυναμία θα ανακτήσουν τη βόρεια Βόττια και την Αλμωπία , ενώ για πρώτη φορά θα επεκταθούν ανατολικά του Αξιού ποταμού.

Σε αυτήν την κατάσταση θα προσφέρουν «γη και ύδωρ» στους Πέρσες κατοχυρώνοντας τις κτήσεις τους με αυτόν τον τρόπο και κερδίζοντας την εύνοια των Περσών. Οι Πέρσες θα ανταμείψουν τους Μακεδόνες βασιλείς Αμύντα Α΄ και Αλέξανδρο Α΄ κάνοντάς τους «Υπάρχους» μιας καινούριας Σατραπείας που εκτεινόταν πολύ περισότερο από το Παλαιό βασίλειο. Έτσι για πρώτη φορά ο Μακεδόνας βασιλιάς κυβερνά μη Μακεδόνες υπηκόους τόσο Έλληνες -Μολοσσικά φύλα Άνω Μακεδονίας- όσο και Θρακοπαιονικά φύλα ανατολικά του Αξιού.

Μετά το τέλος των ελληνοπερσικών πολέμων και την αποχώρηση των Περσών η βασιλεία του Αλέξανδρου Α και του υιού Περδίκκα Β χαρακτηρίζονται από την προσπάθεια διατήρησης και σταθεροποίησης του εκτεταμένου «βασιλείου». Κατά την εισβολή του Οδρύσιου Θράκα Σιτάλκη οτ 429 π.Χ. στη Μακεδονία που περιγράφει ο Θουκυδίδης , τα περισσότερα Θρακοπαιονικά φύλα ανατολικά του Αξιού είνα ιπάλι αυτόνομα ενώ ο Θουκυδίδης πάντα μας περιγράφει τον πόλεμο μεταξύ του Περδίκκα Β και του Λυγκηστή Αρραβαίου , γεγονός ενδεικτικό της αυτονομιστικής τάσης των βασιλείων της «΄Ανω Μακεδονίας».

Κατά το 400 π.Χ. ο βασιλιάς Αρχέλαος Α θα μεταφέρει την πρωτεύουσα του από τις Αιγές (Βεργίνα) στην Πέλλα και θα καλέσει τον Ευριπίδη , τον Χοίριλο και τον Ζεύξιππο στο παλάτι του.Μετά τον θάνατο του Αρχελάου ξεκινάει μια περίοδος αστάθειας η οποία επουλώνεται μερικώς από τον Αμύντα Γ. Ο γάμος μεταξύ του Αμύντα Γ και της Βακχιάδας πριγκίπισσας Ευρυδίκης από τη Λυγκηστίδα θα σημάνει το τέλος του χρόνιου Μακεδονο-Λυγκηστικού πολέμου , ενώ το Βασίλειο της Δαρδανίας υπό τον Βάρδυλη εξελίσσεται σε Βαλκανική υπερδύναμη και εισβάλει στη Μακεδονία. Ταυτόχρονα το Κοινό των Χαλκιδέων στη Χαλκιδική εξελίσσεται σε επικίνδυνο γείτονα των Μακεδόνων.

Το βασίλειο της Μακεδονίας βρίσκεται στην πιο κρίσιμη περίοδο της ιστορίας του , σε έναν διαρκή αγώνα επιβίωσης. Το 359 π.Χ. στην πιο κρίσιμη στιγμή εκλέγεται βασιλιάς ο Φίλιππος Β , ο οποίος μέσα σε λίγα μόνο χρόνια καταφέρνει να μετατρέψει τη Μακεδονία από ετοιμοθανατο βασίλειο σε Ηγεμόνα του Ελληνικού κόσμου και του ευρύτερου Βαλκανικού χώρου , ετοιμάζοντας το δρόμο για τα ασιατικά κατορθώματα του γιού του Αλεξάνδρου Γ.

ΠΗΓΗ

Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Μέγας Αλέξανδρος

$
0
0
Αποτέλεσμα εικόνας για μεγας αλεξανδρος

Γέννηση: Ιούλιος 356 π.Χ., Αρχαία Πέλλα
Απεβίωσε: Ιούνιος 323 π.Χ., Βαβυλώνα, Ιράκ
Αδέρφια: Κλεοπάτρα της Μακεδονίας, Φίλιππος Γ΄ της Μακεδονίας,Κυνάνη, Θεσσαλονίκη, Κάρανος, Ευρώπη
Γονείς: Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας, Ολυμπιάδα
Σύζυγος: Ρωξάνη (νύμφ. 328 π.Χ.–324 π.Χ.), Στάτειρα (νύμφ. 325 π.Χ.–324 π.Χ.), Παρυσάτιδα (νύμφ. 325 π.Χ.–324 π.Χ.)
Παιδιά: Ηρακλής ο Μακεδών, Αλέξανδρος Δ΄ της Μακεδονίας

Ο Αλέξανδρος Γ΄ ο Μακεδών (356 π.Χ - 323 π.Χ.) ή Αλέξανδρος ο Μέγας ή Μέγας Αλέξανδρος, ήταν βασιλιάς της Μακεδονίας, Ηγεμών της Πανελλήνιας Συμμαχίας κατά της Περσικής Αυτοκρατορίας, Φαραώ της Αιγύπτου, Βασιλιάς της Ασίας και βορειοδυτικής Ινδίας, και οι κατακτήσεις του αποτέλεσαν τον θεμέλιο λίθο της Ελληνιστικής εποχής των βασιλείων των Διαδόχων και Επιγόνων του.
Γεννήθηκε στην Πέλλα της Μακεδονίας τον Ιούλιο του έτους 356 π.Χ.. Γονείς του ήταν ο βασιλιάς Φίλιππος Β' της Μακεδονίας και η πριγκίπισσα Ολυμπιάδα της Ηπείρου. Ως βασιλιάς της Μακεδονίας, συνέχισε το έργο του πατέρα του, Φιλίππου Β', και του παππού του Αμύντα Γ', ικανών στρατηγών, πολιτικών και διπλωματών, οι οποίοι διαδοχικά αναμόρφωσαν το Μακεδονικό βασίλειο και το εξέλιξαν σε σημαντική δύναμη του Ελληνικού κόσμου, και με τη σειρά του ο Αλέξανδρος το διαμόρφωσε σε παγκόσμια υπερδύναμη. Υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους στρατηγούς στην ιστορία, και κατά την περίοδο των 13 ετών της βασιλείας του (336 - 323 π.Χ.) κατέκτησε το μεγαλύτερο μέρος του τότε γνωστού κόσμου (Μικρά Ασία, Περσία, Αίγυπτο κλπ), φτάνοντας στις παρυφές της Ινδίας, και χωρίς να έχει ηττηθεί σε μάχη που ο ίδιος συμμετείχε. Οι Αλεξανδρινοί χρόνοι αποτελούν το τέλος της κλασσικής αρχαιότητας και την απαρχή της περιόδου της παγκόσμιας ιστορίας γνωστής ως Ελληνιστικής.
Η συνολική επικράτεια της αυτοκρατορίας του, στη μεταλύτερή της έκταση κατά το 323 π.Χ., υπολογίζεται σε 5.200.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, και περιλάμβανε κομμάτια από 26 σημερινές χώρες (Ελλάδα, Αλβανία, ΠΓΔΜ, Μαυροβούνιο, Σερβία, Βουλγαρία, Ρουμανία,Τουρκία, Κύπρος, Αίγυπτος, Αφγανιστάν, Ιράκ, Ιράν, Ισραήλ, Ινδία, Ιορδανία, Καζακστάν, Κουβέιτ, Κιργιστάν, Λίβανος, Πακιστάν,Σαουδική Αραβία, Συρία, Τατζικιστάν, Ουζμπεκιστάν, Τουρκμενιστάν).
Πέθανε στην Βαβυλώνα, στο παλάτι του Ναβουχοδονόσορα Β' στις 10 Ιουνίου του 323 π.Χ., σε ηλικία ακριβώς 32 ετών και 11 μηνών. Το σύνολο της επιρροής του, συχνά τον κατατάσσει μεταξύ των κορυφαίων παγκοσμίων προσωπικοτήτων όλων των εποχών με τη μεγαλύτερη επιρροή, μαζί με τον δάσκαλο του Αριστοτέλη.

Πρώτα χρόνια

Γέννηση

Ο Αλέξανδρος του Φιλίππου Β' και της Ολυμπιάδας, γεννήθηκε τον μήνα Ιούλιο (ο Λωός του ημερολογίου των Μακεδόνων), το 356 π.Χ.στην Πέλλα, πρωτεύουσα του μακεδονικού κράτους. Σύμφωνα με την παράδοση, γεννήθηκε την ίδια νύχτα που ο Ηρόστρατος πυρπόλησε το ναό της Άρτεμης στην Έφεσο, με τους μάντεις και ιερείς να ερμηνεύουν το γεγονός ως οιωνό της υποταγής της Ασίας.
Σύμφωνα με την παράδοση, η γενεαλογία του ανάγεται σε δύο κεντρικές μορφές της αρχαίας ελληνικής παράδοσης, αυτή του ημίθεου Ηρακλή ο οποίος υπήρξε γενάρχης της δυναστείας των Αργεαδών Μακεδόνων, και αυτή του ήρωα Αχιλλέα, ο γιος του οποίου, ο Νεοπτόλεμος, ίδρυσε το βασιλικό οίκο των Μολοσσών μέλος του οποίου ήταν η μητέρα του Ολυμπιάδα. Η θρυλούμενη καταγωγή του Αλέξανδρου συνέβαλε καθοριστικά στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του, από τα πρώτα έτη του βίου του.

Όψη και εμφάνιση

Λεπτομέρεια απεικόνισης του Μεγάλου Αλεξάνδρου με το Βουκεφάλαστη μάχη της Ισσού. Μωσαϊκό του 100 π.Χ. στη Πομπηία
Ο Αλέξανδρος περιγράφεται πως διέθετε ένα γαλάζιο και ένα καφέ μάτι,εμφανίζοντας το γενικά σπάνιο στους ανθρώπους φαινόμενο της ετεροχρωμίας όπου οι ίριδες των ματιών διαφέρουν σε χρώμα μεταξύ τους. Επίσης περιγράφεται πως είχε μια ελαφριά κλίση του κεφαλιού του προς τα πάνω με αριστερή κατεύθυνση, πιθανώς λόγω του τραυματισμού του από χτύπημα ροπάλου στο λαιμό κατά τη μετέπειτα πολιορκία του κάστρου των Ιλλυριών το 335 π.Χ., ή ως φυσικό σύμπτωμα σκολίωσης. Ως προς το ύψος του, περιγράφεται γενικά ως κάτω του μέσου όρου, με μυώδη διάπλαση.
Το χρώμα των μαλλιών του περιγράφεται είτε ως ανοιχτόχρωμο (κατά τους Αιλιανό, Ιούλιο Βαλέριο, Λιβάνιο) είτε ως σκούρο καστανό, με την τοιχογραφία της μάχης της Ισσού που βρέθηκε στην Πομπηία να τον δείχνει καστανό.

Παιδική και εφηβική ηλικία

Ο Αλέξανδρος και ο δάσκαλος του,Αριστοτέλης
Το 349 π.Χ. ο Λεωνίδας, συγγενής της Ολυμπιάδας, ανέλαβε την ευθύνη της ανατροφής του πρίγκιπα. Υπό την επίβλεψή του, ο Αλέξανδρος, διδάχτηκε αριθμητική, γεωμετρία, μουσική και ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την ιππασία. Αργότερα, ο Φίλιππος ανέθεσε τις σπουδές του γιου του, στον Αριστοτέλη, ο οποίος του δίδαξε ιστορία, αστρονομία, γεωγραφία, ιατρική, φιλολογία και πολιτικές επιστήμες, μαζί με τα υπόλοιπα νεαρά μέλη της Μακεδονικής αριστοκρατίας. Η μαθητεία κοντά στο μεγάλο φιλόσοφο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο χαρακτήρα του νεαρού Αλέξανδρου.
Αυτήν την περίοδο, όπως παραδίδεται, ο Αλέξανδρος πήρε από έναν φίλο του Φίλιππου, τον Δημάρατο, τον Βουκεφάλα. Οι παρευρισκόμενοι στο παλάτι του Φίλιππου, θαύμασαν και προσπάθησαν να δαμάσουν τον Βουκεφάλα, όμως ο ένας μετά τον άλλον αποτύγχανε να δαμάσει το άλογο. Ο νεαρός Αλέξανδρος κατάλαβε ότι το άλογο τρόμαζε όταν έβλεπε τον ίσκιο του, έτσι με τη χρήση των χαλιναριών γύρισε το κεφάλι του Βουκεφάλα προς τον ήλιο, ώστε να μην βλέπει τον ίσκιο του και τελικά τον ηρέμησε.
Το 340 π.Χ. ο Αλέξανδρος σταμάτησε τις σπουδές του και γύρισε στην Πέλλα, όπου πήρε ενεργό μέρος στην πολιτική ζωή της Μακεδονίας. Κατά τις εκστρατείες του ο Φίλιππος εμπιστευόταν την διοίκηση της Μακεδονίας στον Αλέξανδρο. Σε ηλικία 16 χρονών και ενώ ο πατέρας του έλειπε στο Βυζάντιο, κατέστειλε μια εξέγερση Μαιδών. Κατά τη μάχη της Χαιρώνειας, το 338 π.Χ., ο Φίλιππος συνέτριψε τις ενωμένες δυνάμεις Αθηναίων και Θηβαίων, με τον Αλέξανδρο επικεφαλής του ιππικού. Μετά από την ήττα των Αθηναίων πήγε στην Αθήνα ως αντιπρόσωπος του πατέρα του. Στο συνέδριο της Κορίνθου που ακολούθησε τη μάχη της Χαιρωνείας, ο Φίλιππος εξελέγη «στρατηγός αυτοκράτωρ της Ελλάδος» εν όψει της εκστρατείας κατά των Περσών.
Στα 337 π.Χ., ο Φίλιππος -σε ηλικία 48 ετών- μνηστεύτηκε την Κλεοπάτρα Ευριδίκη, μια ευγενή της Μακεδονίας. Η Ολυμπιάδα ένιωσε προσβεβλημένη και πως το γόητρό της καταρρακώθηκε, ενώ αν η Κλεοπάτρα έδινε γιο στο Φίλιππο, εκείνος θα εκτόπιζε τον Αλέξανδρο στη διαδοχή.[21] Αυτό προκάλεσε αναστάτωση στις μέχρι τότε αρμονικές σχέσεις του Αλέξανδρου με τον πατέρα του. Η Ολυμπιάδα παρέμεινε στα διαμερίσματά της κατά τη γιορτή του γάμου, αλλά ο Αλέξανδρος παρευρισκόταν εκεί, χάνοντας σταδιακά την αυτοκυριαρχία του. Ο θείος της νύφης προσέβαλε σε μια πρόποσή του τον Αλέξανδρο και αυτός του πέταξε ένα κύπελλο. Ο Φίλιππος προσπάθησε να επιβάλει την τάξη, αλλά είχε καταναλώσει πολύ κρασί και το κουτσό του πόδι τον πρόδωσε. Ο Αλέξανδρος χλεύασε τον πατέρα του και βγήκε από την αίθουσα. Αργότερα αποσύρθηκε στην Ήπειρο μαζί με τη μητέρα του. Ωστόσο, ο Αλέξανδρος επέστρεψε στο ανάκτορο και συμφιλιώθηκε με τον Φίλιππο, αλλά η Ολυμπιάδα παρέμεινε στην Ήπειρο.
Το 336 π.Χ. ο Φίλιππος πάντρεψε μια από τις κόρες του με το βασιλιά της Ηπείρου και αδελφό της Ολυμπιάδας, Αλέξανδρο. Οργανώθηκε βασιλική γιορτή στις Αιγές, με παρελάσεις και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Καθώς ο Φίλιππος έμπαινε στο στάδιο για να κηρύξει τους αγώνες, ένας από τους σωματοφύλακες του, ο Παυσανίας, βγήκε μπροστά του και τον δολοφόνησε, και στην καταδίωξη που ακολούθησε δολοφονήθηκε και ο ίδιος.

Ανάληψη εξουσίας και επικράτηση στην Ελλάδα

Το βασίλειο της Μακεδονίας -ερυθρά περιοχή- αμέσως μετά τον θάνατο του Φιλλίπου Β΄. Η Κορινθιακή συμμαχία απεικονίζεται με κίτρινο.
Όταν δολοφονήθηκε ο Φίλιππος, ο Αλέξανδρος ήταν μονάχα 20 ετών και φαινόταν τρωτός. Μολαταύτα, συγκρότησε τη δική του σωματοφυλακή, και κινήθηκε γρήγορα εξουδετερώνοντας όλους τους πιθανούς διεκδικητές του θρόνου, τον οποίο και κατέλαβε. Εισέβαλε μετά στη Θεσσαλία και προχώρησε προς νότο αναγνωριζόμενος από όλους. Δεν εκδηλώθηκε καμιά επαναστατική κίνηση και το φθινόπωρο του 336 το συνέδριο της Κορίνθου τον ανακήρυξε, όπως είχε ανακηρύξει και τον Φίλιππο, «στρατηγό αυτοκράτορα της Ελλάδος» για την εναντίον των Περσών εκστρατεία. Στην Κόρινθο συνάντησε και τον κυνικό φιλόσοφο Διογένη.
Πριν αρχίσει την εκστρατεία, πήγε να πάρει χρησμό από τους Δελφούς, που όμως εκείνη τη μέρα η Πυθία δεν χρησμοδοτούσε. Ο Αλέξανδρος μη θέλοντας να φύγει χωρίς χρησμό τράβηξε την ιέρεια προς το μαντείο, προσπαθώντας να την πείσει. Αυτή μη μπορώντας να του αντισταθεί φέρεται να του είπε Παιδί μου, είσαι ακαταμάχητος! και ο έτσι ο Αλέξανδρος πήρε τον χρησμό που ήθελε. Την άνοιξη του 335 π.Χ. εξεστράτευσε εναντίον των Ιλλυριών και Τριβαλλών, προελαύνοντας από την Αμφίπολη μέχρι τον Αίμο σε διάστημα δέκα ημερών. Αφού νίκησε τους εκεί Θράκες, προχώρησε προς τον Δούναβη, νίκησε τους Τριβαλλούς και επιχείρησε επιδρομή κατά των Γετών, την οποία όμως αναγκάστηκε να διακόψει λόγω εξέγερσης των Ιλλυριών. Μετά στράφηκε προς τον νότο και υπέταξε τους Αγριάνες και τους Παίονες, εξασφαλίζοντας την πλήρη κυριαρχία στην περιοχή.
Όσο καιρό ο Αλέξανδρος πολεμούσε στον βορρά, οι Θηβαίοι επαναστάτησαν και πολιόρκησαν τη μακεδονική φρουρά της Καδμείας, ενώ και στην Αθήνα και άλλες πόλεις επικράτησε αναβρασμός που προκαλούσαν οι αντιμακεδονικοί διαδίδοντας φήμες ότι ο Αλέξανδρος είναι νεκρός. Ο Αλέξανδρος με μια αστραπιαία αντίδραση, διένυσε τα 500 χιλιόμετρα από την Ιλλυρία στη Θήβα σε δώδεκα μέρες. Εκεί, μετά από σύντομη αλλά σθεναρή αντίσταση των Θηβαίων κατόρθωσε να τους υποτάξει. Ακολούθως συγκάλεσε το Κοινό των Ελλήνων για να αποφασίσει την τιμωρία της Θήβας, την οποία εφάρμοσε διατάζοντας τον θάνατο έξι χιλιάδων Θηβαίων με τους υπόλοιπους τριάντα χιλιάδες κατοίκους να πωλούνται ως δούλοι, και την ισοπέδωση της πόλης με εξαίρεση το σπίτι του ποιητή Πινδάρου Τόσο τρομερή ήταν η καταστροφή, ώστε ο Αλέξανδρος πήγε προσκυνητής στους Δελφούς για να εξιλεωθεί. Μετά από αυτό καμία ελληνική πόλη δεν αψήφησε ανοιχτά το νεαρό βασιλιά της Μακεδονίας.
Διασώζεται επίσης και η εξής ιστορία:Όσο βρισκόταν στη Θήβα ο Αλέξανδρος, μερικοί στρατιώτες του έφεραν μπροστά του μια γυναίκα με το όνομα Τιμόκλεια, η οποία είχε ρίξει έναν Θράκη διοικητή σ΄ ένα πηγάδι, όταν αυτός της ζήτησε, εκτός από το να πλαγιάσει μαζί της, και την περιουσία της. Ο Αλέξανδρος αφού την άκουσε, θαύμασε το θάρρος της και διέταξε να αφήσουν αυτήν και την οικογένειά της ελεύθερη.[31]

Οι εκστρατείες

Εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου, με πορεία κατεύθυνσης, απεικόνιση των σχηματισμών των κύριων μαχών, και χρωματική επισήμανση των ιδρυθείσων πόλεων

Σκοπός

Την εκστρατεία κατά των Περσών, είχε ήδη αποφασίσει να θέσει σε λειτουργία, μόλις ανέβηκε στο θρόνο της Μακεδονίας. Ο πατέρας του, Φίλιππος, είχε ήδη βάλει τις βάσεις αυτού του σχεδίου και του είχε μάθει από παιδί να μην έχει τίποτα άλλο στο νου του παρά αυτόν τον σκοπό. Ο Φίλιππος αφού είχε νικήσει τους Ιλλυριούς και τους Θράκες, τους Παίονες και τους Σκύθες, επέβαλε στους Έλληνες να συνενωθούν και με αυτόν αρχηγό να ξεκινήσουν την εκστρατεία, με πρόσχημα την απελευθέρωση των ελληνικών αποικιών της Ασίας και την τιμωρία των απογόνων του Ξέρξη. Η δολοφονία του Φίλιππου άφησε στα χέρια του 20χρονου Αλέξανδρου την αποστολή αυτή.
Η ιδέα της εκστρατείας στην Ασία έναντι των Περσών προυπήρχε πριν από αρκετό καιρό, με τους Έλληνες να έχουν αίσθηση ανωτερότητας έναντι των βαρβάρων -μη Ελλήνων-. Κατά τους Περσικούς πολέμους πάνω από ένα αιώνα πριν την εποχή του Αλεξάνδρου, και μετά τις νίκες των Πλαταιών και της Μυκάλης το 479, ο πόλεμος πήρε επιθετική μορφή (478-466) με πρωτεργάτη τον Κίμωνα και λαμπρές επιτυχίες, με αποκορύφωμα τη νίκη στον Ευρυμέδοντα. Από το 399 μέχρι το 394 οι Σπαρτιάτες ταλαιπωρούσαν τους Πέρσες στη Μικρά Ασία. Ο Αγησίλαος μάλιστα προσπάθησε να δώσει πανελλήνιο χαρακτήρα στην εκστρατεία του θυσιάζοντας στην Αυλίδα, όπως ο Αγαμέμνων. Η ιδέα λοιπόν της τελικής επίθεσης εναντίον του Περσικού κράτους ήταν διάχυτη κι έμενε να βρεθεί αυτός που θα την πραγματοποιούσε. Προορισμένος γι’ αυτό φάνηκε ο Φίλιππος, ο οποίος είχε προπαγανδίσει με επιτυχία την ιδέα της τιμωρίας των Περσών για όσα διέπραξαν κατά της Ελλάδος στους Περσικούς πολέμους. Προς τον Φίλιππο ο Αθηναίος ρήτορας Ισοκράτης, ο θεωρητικός της πανελλήνιας κατά της Ασίας εκστρατείας, έγραφε : «τον δε βασιλέα τον νυν μέγαν προσαγορευόμενον καταλύειν επιχειρήσεις, ίνα την τε σεαυτού δόξαν μείζω ποιήσης και τοις Έλλησιν υποδείξης, προς ον χρή πολεμείν»«Και όλοι» γράφει σε άλλο σημείο ο Ισοκράτης «με παρακαλούν να σε προτρέψω να επιμείνεις στα σχέδιά σου, γιατί δεν μπορούν να διαπραχθούν καλύτερα και ωφελιμότερα έργα για τους Έλληνες».
Η δολοφονία του το 336 π.Χ., στέρησε τον Φίλιππο από ένα μεγάλο μερίδιο δόξας. Το κέρδισε ο Αλέξανδρος, που είχε προετοιμαστεί για τα έργα που ανέφερε ο Ισοκράτης, που ανήγε την καταγωγή του στον Αχιλλέα και είχε την Ιλιάδα πάντα κάτω από το προσκέφαλό του.

Πέρασμα στη Μικρά Ασία

Κύριο λήμμα: Στρατός του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Το 335 π.Χ. έστειλε τον Παρμενίωνα για να εξασφαλίσει το πέρασμα της Προποντίδας. Την άνοιξη του 334 π.Χ., αφήνοντας πίσω του τοποτηρητή της Μακεδονίας τον Αντίπατρο, πέρασε τον Ελλήσποντο με στρατό 30.000 πεζών και 5.000 και πλέον ιππέων, ενώ ο στόλος του απαρτιζόταν από 160 πλοία. Οι προμήθειες έφταναν για 30 μέρες και οι οικονομικοί πόροι ανέρχονταν περίπου στα 70 χρυσά τάλαντα.
Η στρατιωτική δύναμη ήταν ομολογουμένως μικρή σε σχέση με τα σχέδια του Αλεξάνδρου. Οι Πέρσες, με την απέραντη αυτοκρατορία τους που περιελάμβανε πολλούς λαούς και φυλές, θα μπορούσαν να αντιπαρατάξουν πολύ μεγαλύτερο στρατό, αλλά ο Αλέξανδρος βασιζόταν στην ταχύτητα και την τόλμη καθώς και στις καλά εκπαιδευμένες και εξοπλισμένες μακεδονικές φάλαγγες του και το βαρύ ιππικό των Εταίρων.
Η μακεδονική φάλαγγα αποτελούνταν από πεζέταιρους οπλισμένους με σάρισα, δόρυ μήκους 6 μέτρων, πιθανόν επινόηση του Φιλίππου Β'. Το ιππικό επάνδρωναν οι ευγενείς, οι Εταίροι όπως ονομάζονταν. Το στρατό συμπλήρωναν σώματα ακοντιστών, τοξοτών και πελταστών. Μολονότι τον πυρήνα του στρατού αποτελούσαν οι Μακεδόνες, στις γραμμές του περιλαμβάνονταν πολεμιστές από ελληνικές πόλεις-κράτη και από τα βασίλεια της Μικράς Ασίας. Αυτή την ετερογενή δύναμη ένωναν οι δεσμοί πειθαρχίας, εκπαίδευσης και οργάνωσης, αλλά και η αφοσίωση που ενέπνεε ο Αλέξανδρος.
Οι επικεφαλής του στρατού του ήταν όλοι Μακεδόνες. Δεύτερος στην τάξη στρατηγός μετά από αυτόν ήταν ο Παρμενίων, παλιός συμπολεμιστής του πατέρα του. Ακολουθούσαν οι γιοί του Παρμενίωνα, Φιλώτας και Νικάνωρ, ο Αμύντας, ο Περδίκκας, ο Κρατερός, ο Πτολεμαίος, και ο Μελέαγρος. Διοικητής των Ελλήνων συμμάχων ήταν ο Αντίγονος, και των μισθοφόρων ο Μένανδρος. Ο Αλέξανδρος ως ο ανώτατος στρατιωτικός διοικητής, διαχειρίστηκε πολύ αποτελεσματικά τη στρατιωτική οργάνωση, κινητοποίηση, και την άμεση δράση των στρατιωτικών δυνάμεων. Ένα από τα αξιώματά του ήταν: βάδιζε χωριστά και πολέμα ενωμένος.
Ύστερα από μια σκληρή πορεία μέσω της Θράκης, ο Μέγας Αλέξανδρος πέρασε χωρίς δυσκολία τον Ελλήσποντο. Οι Πέρσες τον άφησαν να περάσει το στενό χωρίς να φέρουνε καμιά αντίσταση. Έτσι βρέθηκε στα ακρογιάλια της Ιωνίας, εκεί που βρίσκονται σήμερα τα δυτικά παράλια της Τουρκίας. Αμέσως μετά την απόβαση του στρατού, τέλεσε θυσίες και επισκέφτηκε την Τροία.

Μικρά Ασία

Κύρια λήμματα: Μάχη του Γρανικού, Πολιορκία της Μιλήτου και Πολιορκία της Αλικαρνασσού
Αναπαράσταση της μάχης του Γρανικού όπου ο Κλείτος ο Μέλας διακρίνεται στο κέντρο δίπλα από τον Αλέξανδρο να τον σώζει από το χτύπημα του Σπιθριδάτη - Σαρλ Λε Μπραν, 17ος αιώνας, Λούβρο
Ο Αλέξανδρος οδήγησε το στρατό του στον ποταμό Γρανικό, όπου περίμεναν για να δώσουν μάχη οι περσικές δυνάμεις οδηγούμενες από τους τοπικούς σατράπες και τον Μέμνονα τον Ρόδιο. Η μάχη του Γρανικού, που έγινε τον Μάιο του 334 π.Χ.ανέδειξε νικητή τον Αλέξανδρο. Ο ίδιος ο Αλέξανδρος κινδύνευσε αλλά σώθηκε από την παρέμβαση του Κλείτου του Μέλα, και κατόπιν οι Πέρσες αιφνιδιάστηκαν από το μακεδονικό ιππικό που διέσχισε τον ποταμό και τράπηκαν σε φυγή. Οι απώλειες των Μακεδόνων ήταν μόνο 110 άνδρες, ενώ ανάμεσα στους Πέρσες νεκρούς υπήρξαν και πολλοί ηγεμόνες τους.
Η ήττα των Περσών άνοιξε τον δρόμο στον Αλέξανδρο για την κατάκτηση όλης της Μικράς Ασίας. Οι Σάρδεις και η Έφεσος παραδόθηκαν. Η Μίλητος και η Αλικαρνασσός αντιστάθηκαν αλλά τελικά κατακτήθηκαν μετά από πολιορκία. Πάνω από τριάντα πόλεις της Λυκίας παραδόθηκαν, ενώ κατακτήθηκε και η Παμφυλία. Διαμέσου των υψιπέδων της Πισιδίας και της Φρυγίας, ο Αλέξανδρος έφτασε στο Γόρδιο, όπου έλυσε το Γόρδιο δεσμό. Σύμφωνα με τον τότε θρύλο, όποιος έκανε κάτι τέτοιο, θα κατακτούσε ολόκληρη την Ασία. Πέρασε το χειμώνα παρακολουθώντας τις κινήσεις των Περσών και ετοιμάζοντας τις δυνάμεις του για νέα εξόρμηση. Στις ιωνικές πόλεις που κατέκτησε, κατάργησε τα ολιγαρχικά και τυραννικά πολιτεύματα που είχαν επιβάλει οι Πέρσες και εγκατέστησε δημοκρατίες, καταργώντας παράλληλα τη βαριά φορολογία.

Λίβανος και Συρία

Κύρια λήμματα: Μάχη της Ισσού και Πολιορκία της Τύρου
Ο Αλέξανδρος νικά το Δαρείο στη μάχη της ΙσσούΨηφιδωτό από την Πομπηία, Αρχαιολογικό Μουσείο Νάπολης
Την άνοιξη του 333 π.Χ. ο Μακεδόνας βασιλιάς κατέλαβε την Καππαδοκία, και προωθήθηκε προς τις Κιλίκιες πύλες. Παρέμεινε όμως στην Ταρσό μέχρι τον Οκτώβριο για να αναρρώσει από μια βαριά ασθένεια. Για να εξασφαλίσει την κυριαρχία στη θάλασσα ξεκίνησε πορεία προς τη Φοινίκη όπου ήταν η βάση του ναυτικού των Περσών. Ο Δαρείος συγκέντρωσε τεράστιες δυνάμεις στη Βαβυλώνα, με διοικητή τον ίδιο, και κινήθηκε προς την Κιλικία εναντίον του Αλέξανδρου. Ο Αλέξανδρος διέβη τις Κιλίκιες πύλες για να συναντήσει τον Δαρείο, ο οποίος όμως κατάφερε να φέρει τον στρατό του στα νώτα του Αλέξανδρου.
Η μάχη δόθηκε στην αμμώδη πεδιάδα της Ισσού. Ο Αλέξανδρος κατόρθωσε να ανοίξει ρήγμα στην παράταξη του περσικού στρατού, και το ιππικό του με επικεφαλής τον ίδιο πραγματοποίησε πλευρική επίθεση και βρέθηκε στα νώτα του Δαρείου. Ο Δαρείος τράπηκε σε φυγή αφήνοντας στα χέρια του νικητή τη σκηνή, τη μητέρα, τη σύζυγό του και πολλά λάφυρα. Σε ανάμνηση της νίκης του, ο Μέγας Αλέξανδρος ίδρυσε την Αλεξάνδρεια της Ισσού, τη Νικόπολη (στο εσωτερικό), καθώς και τα οχυρά Ημαθία και Βοττιαίο δήμο και την κρήνη Ολυμπιάδα στην περιοχή που ιδρύθηκε η Αντιόχεια 30 χρόνια μετά.
Μετά τη νίκη του στην Ισσό, η προέλαση συνεχίστηκε με κατάληψη της Άραδου, Βύβλου και Σιδώνας. Τα φοινικικά, ροδιακά και κυπριακά πλοία μπήκαν πλέον υπό τις διαταγές του Αλέξανδρου, και έτσι εξασφάλισε τα νώτα του και τον έλεγχο όλης της ανατολικής Μεσογείου. Το καλοκαίρι του 332 π.Χ. κατάφερε με πολλή δυσκολία και επτά μήνες πολιορκίας την κατάληψη της Τύρου, όπου και ο Αλέξανδρος φέρθηκε με πρωτοφανή σκληρότητα προς τους κατοίκους της πόλης.

Παλαιστίνη και Αίγυπτος

Κύριο λήμμα:Πολιορκία της Γάζας
G1E23
V31
O34
M17N35
D46
D21
O34
Το όνομα του Αλεξάνδρου σε ιερογλυφικά
Στη συνέχεια, υπέταξε την Παλαιστίνη χωρίς προβλήματα. Αντιθέτως η άριστα οχυρωμένη πόλη της Γάζας δεν παραδόθηκε. Έτσι, ο στρατός του Αλεξάνδρου ξεκίνησε να κάνει υψώματα από χώμα και πέτρες μέχρι να φτάσει το ύψος των τείχων. Στην τελική επίθεση που ακολούθησε ο Αλέξανδρος κυρίευσε την Γάζα και κατά τη μάχη τραυματίστηκε στον ώμο από ένα βέλος το οποίο διαπέρασε και την ασπίδα και τον θώρακά του.
Ο Αλέξανδρος συνέχισε την κατάκτησή του προς την Αίγυπτο η οποία ήταν υπό την κυριαρχία των Περσών την εποχή εκείνη, όπου έγινε δεκτός ως ελευθερωτής. Σεβάστηκε τους αιγυπτιακούς θεούς και το 331 π.Χ. επισκέφτηκε το μαντείο του Άμμωνα στην Όαση Σίβα, όπου οι ιερείς του έκαναν καλή υποδοχή. Τον ονόμασαν γιο του Άμμωνα, τίτλο που δέχτηκε και υιοθέτησε, κάτι που βοήθησε στην αποδοχή και λατρεία από τον τοπικό πληθυσμό γύρω από το πρόσωπό του. Από τότε ο Αλέξανδρος συχνά απεικονίζεται με κέρατα κριού, ώστε να αντιπροσωπεύεται η θεϊκή του καταγωγή. Πριν την αναχώρησή του από την Αίγυπτο ίδρυσε στο Δέλτα του Νείλου μια νέα πόλη που ονόμασε Αλεξάνδρεια, και η οποία έγινε σπουδαίο εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο της Μεσογείου.

Ανατολικές σατραπείες

Κύριο λήμμα: Μάχη των Γαυγαμήλων
Αφού περίμενε ενισχύσεις από τη Μακεδονία, απέλυσε τους πιο καταπονημένους στρατιώτες και επέστρεψε στη Φοινίκη για να κατευθυνθεί προς τον Ευφράτη, όπου ο Δαρείος συγκέντρωνε στρατό από τις ανατολικές επαρχίες. Λέγεται ότι κατέστειλε μια επανάσταση των Σαμαρειτών, που έκαψαν ζωντανό τον στρατηγό του Ανδρόμαχο. Η επανάσταση κατεστάλη, η Σαμάρεια πέρασε υπό τον έλεγχο των ελληνικών στρατευμάτων, ενώ νέες πόλεις ιδρύθηκαν για να διασφαλιστεί η περιοχή της Κοίλης Συρίας: η Πέλλα, το Δίον, η Πιερία, τα Γάδαρα και τα Γέρασα.
Όταν διέβη τον ποταμό Ευφράτη ίδρυσε το Νικηφόριον και κατά την πορεία του στη βόρεια Μεσοποταμία, επανίδρυσε την παλαιά Ορχόη σε Έδεσσα και, όπως πιστεύεται, την πόλη Δάρας. Πέρασε τον ποταμό Τίγρη, και έφτασε στο οροπέδιο των Γαυγαμήλων, περίπου 90 χλμ. από τα Άρβηλα. Εκεί νίκησε για άλλη μια φορά τον περσικό στρατό στην ομώνυμη μάχη των Γαυγαμήλων, διαλύοντας όλα τα υπολείμματα των περσικών δυνάμεων. Σε ανάμνηση της μεγαλειώδους νίκης του ίδρυσε μια νέα Αλεξάνδρεια. Ο Δαρείος διέφυγε προς την Μηδία, και ο Αλέξανδρος προέλασε προς τα Σούσα και από εκεί προς την Περσέπολη όπου και βρήκε τον αυτοκρατορικό θησαυρό, αποτελούμενο από περίπου 180.000 τάλαντα σε χρυσό και ασήμι. Η ανακάλυψη αυτού του θησαυρού τον βοήθησε να ξεπεράσει τα οικονομικά προβλήματα που μεγάλωναν κατά τη διάρκεια της εκστρατείας. Στην Περσέπολη κατέλυσε για λίγους μήνες. Στις 30 Ιανουαρίου του 330 π.Χ., όμως, πυρπόλησε την Περσέπολη, με την αιτιολογία των αντιποίνων της πυρπόλησης της Αθήνας κατά τους Ελληνοπερσικούς πολέμους.
Χάρτης των σατραπειών της Μακεδονικής αυτοκρατορίας
Φεύγοντας από την Περσέπολη προχώρησε προς τη Μηδία όπου βρίσκονταν τα Εκβάτανα (σημερινό Χαμαντάν), αναζητώντας τον Δαρείο. Καταλαμβάνοντας τα Εκβάτανα περιήλθαν στα χέρια του και όλες οι εξουσίες στην Περσική Αυτοκρατορία. Σε αυτό το σημείο, ο σκοπός της εκστρατείας είχε ουσιαστικά τελειώσει. Η υποχρέωση των Ελλήνων συμμάχων του είχε τελειώσει κι έτσι έστειλε πίσω όσους επιθυμούσαν να μην τον ακολουθήσουν σε επόμενη εκστρατεία. Επίσης ανέθεσε στον Παρμενίωνα τη μεταφορά όλων των περσικών θησαυρών στην ακρόπολη των Εκβατάνων.
Μαθαίνοντας ότι ο σατράπης της Βακτρίας Βήσσος συνέλαβε τον Δαρείο και ανέλαβε ο ίδιος την εξουσία, συνέχισε τον δρόμο του και διέλυσε τους στασιαστές οι οποίοι στη φυγή τους είχαν δολοφονήσει τον Δαρείο. Ο Αλέξανδρος έστειλε το σώμα του Δαρείου για να ταφεί με βασιλικές τιμές και τα τοπικά έθιμα στην Περσέπολη. Με τον θάνατο του Μεγάλου Πέρση Βασιλιά ο Αλέξανδρος προβλήθηκε ως νόμιμος διάδοχος της δυναστείας των Αχαιμενιδών.
Για να υποστηρίξει τον νέο του τίτλο και να εξασφαλίσει τον έλεγχο όλης της αυτοκρατορίας, κινήθηκε εναντίον του Βήσσου και των υπόλοιπων σατραπών που συνέβαλαν στη δολοφονία του Δαρείου. Η εκστρατεία του στις ανατολικές σατραπείες ξεκίνησε με την εκκαθάριση της Υρκανίας όπου, στα όρη των Ταπούρων, είχαν καταφύγει και οι Έλληνες μισθοφόροι του Δαρείου με αρχηγό τον Ναβαρζάνη. Μετά από την υποταγή της Υρκανίας διέσχισε την Παρθία και στην πόλη Σούσια της Αρίας, ο σατράπης Σατιβαρζάνης δήλωσε υποταγή, διατηρώντας το αξίωμά του. Μετά την αναχώρησή του Αλέξανδρου όμως για τη Βακτρία, όπου ο Βήσσος συγκέντρωνε στρατεύματα, ο Σατιβαρζάνης σκότωσε τη φρουρά που είχε αφήσει ο Αλέξανδρος και συγκέντρωσε στρατό για να βοηθήσει τον Βήσσο. Ο Αλέξανδρος επέστρεψε αλλά ο Σατιβαρζάνης διέφυγε με 2.000 ιππείς. Στη θέση του διορίστηκε ο Αρσάκης. Αφού ίδρυσε μια νέα πόλη, την Αλεξάνδρεια των Αρείων, κατέφυγε στην Φράδα της Δραγγιανής για να χειμάσει.
Εκεί αποκαλύφθηκε συνωμοσία που είχε σκοπό τη δολοφονία του Αλέξανδρου. Ως ηθικός αυτουργός εμφανίστηκε ο Φιλώτας, γιος του Παρμενίωνα, ο οποίος τελικά καταδικάστηκε σε θάνατο από τη συνέλευση του μακεδονικού στρατού. Ο Αλέξανδρος φοβούμενος την αντίδραση του Παρμενίωνα στην εκτέλεση του γιου του, διέταξε τη δολοφονία του.
Την άνοιξη του 329 π.Χ. έφτασε στην περιοχή του Ινδο-Καύκασου όπου ίδρυσε άλλη μια Αλεξάνδρεια. Ο Βήσσος έφυγε μακριά, περνώντας τον ποταμό Ώξο και, αφού έκαψε τα πλοία του μετά τη διέλευση, εγκαταστάθηκε στα Ναύτακα της Σογδιανής. Ο Αλέξανδρος τον ακολούθησε στη Σογδιανή και έστειλε τον Πτολεμαίο εναντίον του, ο οποίος τον συνέλαβε και τον οδήγησε στον Αλέξανδρο. Ο Βήσσος εκτελέστηκε και ο Αλέξανδρος προχώρησε προς την πρωτεύουσα της Σογδιανής, Σαμαρκάνδη, καθώς και στην Τασκένδη, που σήμερα είναι οι δύο σημαντικότερες πόλεις του Ουζμπεκιστάν. Ακολούθως έφθασε στον ποταμό Ιαξάρτη όπου ίδρυσε τη μακρινότερη απ'όλες τις Αλεξάνδρειες, την Αλεξάνδρεια Εσχάτη, σε μια περιοχή που σήμερα λέγεται Χοτζέντ (στο σημερινό Τατζικιστάν). Κατόπιν πέρασε παράπλευρα από την παγωμένη κορυφογραμμή των Ιμαλαΐων και πέρασε στις Ινδίες μέσω του περάσματος Κυμπέρ.

Εκστρατεία στην Ινδία

Κύριο λήμμα: Πολιορκία της Αόρνου Πέτρας
Κύριο λήμμα: Μάχη του Υδάσπη
Κύριο λήμμα: Πολιορκία των Μαλλών
Η μάχη στον Υδάσπη ποταμό. Έργο του Αντρέ Κασταίν (André Castaigne), 1899
Μετά τον γάμο του με τη Ρωξάνη που είχε ηρεμήσει τα πράγματα στις σατραπείες της κεντρικής Ασίας, την άνοιξη του 327 π.Χ. ξεκίνησε για την κατάκτηση της Ινδικής χερσονήσου. Άφησε τον Αμύντα στη Βακτρία, και περνώντας από την Αλεξάνδρεια έφτασε στον ποταμό Κωφήνα όπου διαίρεσε τον στρατό του. Έστειλε τον Ηφαιστίωνα με τον Περδίκκα να προετοιμάσουν την προέλασή του μέχρι τον Ινδό ποταμό, και ο ίδιος από διαφορετική πορεία έφτασε την άνοιξη του 326 π.Χ. στον Ινδό τον οποίο διάβηκε μέσω της γέφυρας που είχε ετοιμάσει ο Ηφαιστίωνας και πολλών μικρών πλοίων. Συνέχισε την πορεία του προς τον ποταμό Υδάσπη, όπου ο Ινδός βασιλιάς Πώρος περίμενε από την απέναντι πλευρά με συγκεντρωμένο στρατό ώστε να τον εμποδίσει να περάσει. Ο Αλέξανδρος έστειλε στρατιώτες να μεταφέρουν αποσυναρμολογημένα τα πλοία που είχαν χρησιμοποιηθεί στη διάβαση του Ινδού, και με την υπόλοιπη δύναμη και ενισχυμένος από 5.000 Ινδούς συνέχισε για τον Υδάσπη.
Η διάβαση του ποταμού ήταν δύσκολη, αλλά τελικά έγινε με επιτυχία τον Ιούλιο του 326 π.Χ., ώστε να ακολουθήσει μια μεγάλη μάχη μεταξύ του στρατού του Αλεξάνδρου και του στρατού του Πώρου ο οποίος ανερχόταν σε 4.000 ιππείς, 300 άρματα, 200 πολεμικούς ελέφαντες και 30.000 πεζούς. Οι Μακεδόνες αντιμετώπισαν με ευκολία το ιππικό του Πώρου και τελικά κατάφεραν να υπερισχύσουν στην πρωτόγνωρη γι'αυτούς μάχη εναντίον μεγάλου αριθμού ελεφάντων, κερδίζοντας δύσκολη και σπουδαία νίκη.
Στις όχθες του Υδάσπη ίδρυσε δύο πόλεις, τη Νίκαια και τη Βουκεφάλα (προς τιμή του αλόγου του που πέθανε εκεί). Αφήνοντας τον Κρατερόνα να επιβλέπει το χτίσιμο των πόλεων, συνέχισε την πορεία του και μετά από μια νίκη στα Σάγγαλα, σταμάτησε μπροστά στον ποταμό Ύφαση. Επιθυμία του Αλέξανδρου ήταν να συνεχίσει περνώντας τον ποταμό και την έρημο που εκτεινόταν μετά από αυτόν, συνάντησε όμως την έντονη αντίδραση του στρατού του. Οι κουρασμένοι σωματικά και ψυχικά στρατιώτες του συγκεντρώθηκαν στο στρατόπεδο και διαμαρτυρήθηκαν έντονα λέγοντας πως δεν ήθελαν να συνεχίσουν. Τελικά ο Αλέξανδρος αποφάσισε να επιστρέψει. Μετά από τα τελετουργικά της αποχώρησης, διαίρεσε σε τμήματα τον στρατό του και επέστρεψε στη Νίκαια και τη Βουκεφάλα, και λαμβάνοντας ενισχύσεις από την Ελλάδα στράφηκε προς τον νότο. Ναυπήγησε στόλο και πλέοντας τους ποταμούς Υδάσπη και Ινδό, με τμήματα του στρατού του στην αριστερή και δεξιά όχθη, έφθασε σε ένα σημείο όπου έδωσε φονική μάχη με τους Μαλλούς όταν και τραυματίστηκε από βέλος στο στήθος.[ Τελικά έφτασε στην πόλη Πάτταλα την οποία οχύρωσε και ανοικοδόμησε.

Ο δρόμος της επιστροφής

Για την επιστροφή ο Αλέξανδρος χώρισε το στράτευμά του σε τρία μέρη. Το πρώτο με αρχηγό τον Κρατερό ακολούθησε πορεία προς την Αλεξάνδρεια Αραχωσίας (Κανταχάρ) και μέσω της κοιλάδας του Ετύμανδρου εγκαταστάθηκε στην Καρμανία όπου περίμενε τον Αλέξανδρο. Το δεύτερο ήταν ο στόλος, που με αρχηγό τον Νέαρχο, παρέπλευσε τις ακτές της Περσίας όπου βρίσκονταν οι χώρες των Ωρών, των Γεδρωσιών και των Ιχθυοφάγων, προς τον μυχό του κόλπου.
Η αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Το τρίτο μέρος του στρατεύματος με τον Αλέξανδρο ξεκίνησε από τα Πάτταλα (τέλη Αυγούστου 324 π.Χ.) για να διασχίσει την έρημο της Γεδρωσίας. Στο πρώτο μέρος της πορείας δεν υπήρξαν δυσκολίες αλλά στην έρημο της Γεδρωσίας ο καύσωνας και η έλλειψη νερού προκάλεσαν μεγάλες απώλειες. Μετά από 60 μέρες σταμάτησε για ανάπαυση στην πρωτεύουσα της Γεδρωσίας, Πούρα, και προχώρησε στην Καρμανία όπου συνάντησε τον Κρατερό. Στην Καρμανία έφτασε και ο Νέαρχος όπου έδωσε αναφορά για την πορεία του, και συνέχισε τον περίπλου ως τις εκβολές του ποταμού Τίγρη. Ο Αλέξανδρος πήρε ένα μέρος του στρατεύματος και αφού πέρασε από τους Πασαργάδες προχώρησε στην Περσέπολη όπου διόρισε σατράπη τον Πευκέστα ο οποίος είχε σώσει τη ζωή του Αλέξανδρου στη μάχη στους Μαλλούς της Ινδίας.
Την άνοιξη του 324 π.Χ. έκανε γιορτές στα Σούσα για την ολοκλήρωση της κατάκτησης της Περσίας. Οργάνωσε μικτούς γάμους Μακεδόνων με Περσίδες και ο ίδιος πήρε ως δεύτερη σύζυγο τη Στάτειρα, την κόρη του Δαρείου. Εξόφλησε τα χρέη των Ελλήνων στρατιωτών του, με ένα ποσό που ανήλθε σε 20.000 τάλαντα και μοίρασε δώρα και τιμές σε όσους είχαν ανδραγαθήσει. Οι σατράπες της επικράτειας έφεραν εκεί και 30.000 έφηβους Πέρσες που είχαν εκπαιδευτεί και οπλισθεί μακεδονικά, τους οποίος ονόμασε «Επιγόνους».
Άρχισε να οργανώνει νέες εκστρατείες και αφού έστειλε τον Ηφαιστίωνα να εξερευνήσει τις ακτές του Περσικού κόλπου, ο ίδιος με επίλεκτες μονάδες κατευθύνθηκε προς τη θάλασσα μέσω του ποταμού Ευλαίου. Στην Ώπι ανακοίνωσε την απόλυση των ηλικιωμένων και των τραυματιών και τη συνέχιση της εκστρατείας, αλλά συνάντησε την αντίδραση των στρατιωτών του που δεν ήθελαν να συνεχίσουν μαζί του. Ο Αλέξανδρος τότε μοίρασε αξιώματα σε Πέρσες και ορισμένους τους ονόμασε συγγενείς του, πράγμα που ανάγκασε τους Μακεδόνες να του ζητήσουν συγνώμη και να τον ακολουθήσουν.

Χρονοδιάγραμμα

Μετέπειτα

Μελλοντικά σχέδια

Ο Αλέξανδρος επέστρεψε στη Βαβυλώνα και άρχισε να οργανώνει τον περίπλου καθώς και την κατάκτηση της ηπειρωτικής Αραβίας, και κατόπιν την εξερεύνηση των ακτών της Βόρειας Αφρικής στην οποία είχε τη βάση του το ισχυρό κράτος της Καρχηδόνας. Είναι επίσης βέβαιο πως γνώριζε την ύπαρξη της ανερχόμενης δύναμης των Ρωμαίων στην Ιταλική χερσόνησο -ο θείος του Αλέξανδρος Α´ της Ηπείρου είχε εκστρατεύσει στην Ιταλία την ίδια περίοδο με τις εκστρατείες του Αλεξάνδρου στην Ασία-, και τον σημαντικό πλούτο των Ελληνικών αποικιών της νότιας Ιταλίας.
Επιπλέον, είχε σχεδιάσει την ανέγερση εξαιρετικά μεγαλεπίβολων και δαπανηρών κτισμάτων και ναών, καθώς και την κατασκευή ενός τεράστιου στόλου στην Αλεξάνδρεια, ποσοτικά κατά τα πρότυπα του Τρωικού πολέμου, τα έργα αυτά όμως φέρονται να ακυρώθηκαν μετά τον θάνατο του λόγω του μεγάλου κόστους τους.

Θάνατος

Η νεκρική άμαξα του Αλεξάνδρου, αναπαράσταση του 19ου αιώνα σύμφωνα με την περιγραφή του Διόδωρου του Σικελιώτη
Λίγο πριν την αναχώρηση για την Αραβία, στις 2 προς 3 Ιουνίου 323 π.Χ. συμμετείχε σε συμπόσιο έπειτα από το οποίο εκδήλωσε πυρετό, που διήρκεσε και τις επόμενες ημέρες αναγκάζοντάς τον να μεταθέσει την ημερομηνία αναχώρησης. Μετά από μια σύντομη βελτίωση της υγείας του κατέρρευσε ξανά, χωρίς να μπορεί να περπατήσει ή να μιλήσει. Η φήμη ότι είχε ήδη πεθάνει ανάγκασε τους στρατηγούς του να επιτρέψουν σε όλους τους στρατιώτες του να περάσουν από το κρεβάτι του για να τον αποχαιρετίσουν. Με τη συνολική ασθένεια να διαρκεί 10 ημέρες, πέθανε στις 13 Ιουνίου 323 π.Χ..
Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, το σώμα του καθαρίστηκε και τοποθετήθηκε σε ένα γυάλινο φέρετρο γεμάτο μέλι. Το σώμα του παρέμεινε στη Βαβυλώνα για δύο έτη, έως και το 321 π.Χ., οπότε και πήρε το δρόμο της επιστροφής για την Ελλάδα ώστε να ταφεί στη Μακεδονία. Ο Πτολεμαίος όμως, μεσολάβησε και απέσπασε το σώμα του Αλέξανδρου ενώ βρισκόταν σε πορεία προς τη Μακεδονία, παίρνοντας το στην Αύγυπτο της οποίας ήταν ο κυβερνήτης. Ανάλογα με τις μαρτυρίες, το σώμα του τοποθετήθηκε στη Μέμφιδα αρχικά -με την Αλεξάνδρεια να είναι μόνο ένας μικρός οικισμός την εποχή εκείνη-, και αρκετά αργότερα στην Αλεξάνδρεια όταν αυτή επεκτάθηκε, ή στην Αλεξάνδρεια από την αρχή.
Τα ιστορικά στοιχεία που έχουν διασωθεί ως σήμερα, αναφέρουν πως η Αλεξάνδρεια είναι η τελευταία γνωστή τοποθεσία της σωρού του. Ο τελευταίος που φέρεται να έχει επισκεφτεί τη σωρό ήταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Καρακάλλας το 215 μ.Χ., και από τότε δεν διασώζονται άλλες μαρτυρίες επισκεπτών της σωρού, και η ακριβής τοποθεσία του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου είναι άγνωστη μέχρι στιγμής. Θα μπορούσε εδώ να δοθεί και μια θρησκευτική αναφορά κατά την οποία ο όσιος Σισώης που έζησε τον 4ο αιώνα μ.Χ. απεικονίζεται σε τοιχογραφίες και εικονογραφίες να προσκυνά στον τάφο του Μ. Αλέξανδρου στην Αλεξάνδρεια. Η αναφορά αυτή στον βίο του μπορεί να θεωρηθεί η τελευταία.

Διαδοχή

Λίγο πριν πεθάνει ρωτήθηκε σε ποιόν αφήνει την βασιλεία του και φέρεται να απάντησε «τῷ κρατίστῳ», δηλαδή «στον ισχυρότερο», ενώ τελικά, σύμφωνα με την Συμφωνία της Βαβυλώνας που ακολούθησε λίγες εβδομάδες αργότερα, την προσωρινή διοίκηση ανέλαβε ο Περδίκκας ως αντιβασιλέας και τυπικά βασιλέας ο Φίλιππος Γ´ Αρριδαίος, ετεροθαλής μεγαλύτερος αδερφός του, ο οποίος υπολειπόταν διανοητικά και ουσιαστικά ελεγχόταν από τον Περδίκκα. Η εν τέλει αποτυχία συμβιβασμού των διαδόχων ή πλήρης επικράτησης ενός από αυτούς, οδήγησε στους πολέμους των Διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, οι οποίοι διήρκεσαν για περίπου 40 έτη.

Συγγενείς και απόγονοι

Άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην παραλία της Θεσσαλονίκης. Η πόλη πήρε το όνομα της από την Θεσσαλονίκη της Μακεδονίας, ετεροθαλή αδερφή του Αλεξάνδρου
Ο γιος του Αλέξανδρου με τη Ρωξάνη, ονομάστηκε επίσης Αλέξανδρος, και γεννήθηκε το 323 π.Χ. λίγους μήνες μετά το θάνατο του. Ως ο Αλέξανδρος Δ΄ αναγνωρίστηκε πλέον ως ο νόμιμος διάδοχος της αυτοκρατορίας το 321 π.Χ. με τη Συμφωνία του Τριπαραδείσου, θανατώθηκε μέσω δηλητηρίασης όμως όταν ήταν 13 ετών, μαζί με τη μητέρα του Ρωξάνη στην Αμφίπολη περίπου το 310 π.Χ., μέσω παρέμβασης του Κασσάνδρου.
Είχε επίσης ένα μεγαλύτερο γιό από μια από τις ερωμένες του, τη Βαρσίνη, η οποία ήταν μη νόμιμη σύζυγος. Ο γιος του ονομάστηκε Ηρακλής και ήταν ο πρωτότοκός του. Βρίσκονταν υπό την προστασία του Πολυπέρχοντα, ο οποίος αργότερα και κατά τη διάρκεια των πολέμων των Διαδόχων, προσπάθησε να προωθήσει τον Ηρακλή ως βασιλιά της Μακεδονίας, όμως ξανά ο Κάσσανδρος παρενέβη, και δωροδόκησε τον Πολυπέρχοντα ώστε να θανατώσει τον Ηρακλή, ο οποίος και το έκανε θανατώνοντας τον μαζί με τη μητέρα του ενώ ήταν 21 ετών το 310 π.Χ..
Η μητέρα του Αλέξανδρου, Ολυμπιάδα, θανατώθηκε επίσης από τον Κάσσανδρο στην Πύδνα, νωρίτερα, το 316 π.Χ.., αφού η ίδια προηγουμένως το 317 π.Χ., είχε φροντίσει να δολοφονηθεί ο ετεροθαλής αδερφός του Αλέξανδρου, Φίλιππος Γ΄ο Αρριδαίος, ο οποίος υπολειπόταν διανοητικά από μικρή ηλικία, ωστόσο διέθετε κληρονομικά δικαιώματα στο θρόνο ως γιος του Φιλίππου Β΄.
Η αδερφή του Αλέξανδρου, Κλεοπάτρα της Μακεδονίας, δολοφονήθηκε το 308 π.Χ. καθώς μετέβαινε στην Αίγυπτο για να προσφέρει το χέρι της στον Πτολεμαίο.
Η ετεροθαλής αδερφή του Αλέξανδρου, Θεσσαλονίκη της Μακεδονίας, παντρεύτηκε τον Κάσσανδρο ο οποίος ίδρυσε και την πόλη της Θεσσαλονίκης το 315 με 316 π.Χ., δίνοντας στην πόλη το όνομα της συζύγου του.
Η επίσης ετεροθαλής αδερφή του Αλέξανδρου, Κυνάνη, δολοφονήθηκε αρκετά χρόνια νωρίτερα, το 323 π.Χ. με παρέμβαση του Περδίκκα, ενώ βρισκόταν καθ'οδόν για να παντρευτεί τον Φίλιππο Γ΄Αρριδαίο.
Ο αδερφός της Ολυμπιάδας και θείος του Αλέξανδρου, Αλέξανδρος Α΄ της Ηπείρου είναι γνωστός για την εκστρατεία του εναντίον των φυλών της Ιταλικής χερσονήσου και τη συνθηκολόγησή του με τους Ρωμαίους, περίπου την ίδια χρονική περίοδο με τις εκστρατείες του Μέγα Αλέξανδρου στην Ανατολή.
Ο βασιλιάς Πύρρος της Ηπείρου, ήταν δεύτερος ξάδερφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, και θεωρείται επίσης ένας από τους μεγαλύτερους στρατηγούς της αρχαιότητας, με τις μετέπειτα εκστρατείες του εναντίον των Ρωμαίων, από το 280 π.Χ. και μετά.

Υστεροφημία

Ο Αλέξανδρος θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους στρατηγούς όλων των εποχών για τις στρατιωτικές επιτυχίες του, και αποτέλεσε στρατιωτικό πρότυπο για όλους τους μετέπειτα μεγάλους στρατηγούς της ιστορίας. Μαζί με τους Ασόκα, Ταμερλάνο, Σκιπίωνα Αφρικανό, Χαλίντ ιμπν Ουαλίντ και Αλεξάντερ Σουβόροφ, ο Αλέξανδρος είναι ένας από τους ελάχιστους στρατηγούς στην ιστορία που δεν έχασαν ποτέ μια μάχη.
Επίσης, με την ίδρυση πόλεων και βιβλιοθηκών, και τη συμμετοχή επιστημόνων και γεωγράφων στις εκστρατείες του, άλλαξε την ιστορία του κόσμου με την διάδοση του Ελληνικού πολιτισμού στην Ευρασία και την μίξη του με τις τοπικές παραδόσεις και έθιμα των άλλων πολιτισμών. Κατά τη διάρκεια των αιώνων, υπήρξαν πολλοί προσκυνητές της σορού του στην Αλεξάνδρεια, όπως ο Ιούλιος Καίσαρας, ο Οκταβιανός, και άλλοι. Η επίδραση των εκστρατειών του παρέμεινε μέσω των διαδόχων και επιγόνων του στις διάφορες περιοχές που είχε κατακτήσει μακριά από την Ελλάδα, όπως την Αίγυπτο της δυναστείας των Πτολεμαίων, Μέση ανατολή της δυναστείας των Σελευκιδών, καθώς και το μετέπειτα Ελληνικό βασίλειο της Βακτριανής και το Ινδοελληνικό βασίλειο στην Κεντρική Ασία και Ινδία.
Ο Αλέξανδρος αποτέλεσε πρότυπο για πολλούς μεταγενέστερους στρατηγούς και ηγεμόνες. Προσωπικότητες όπως ο Αννίβας και ο Ναπολέων τον θεωρούσαν το μεγαλύτερο στρατηγικό εγκέφαλο στην ιστορία. Ο Σάχης Αλαντίν Μουχάμαντ Β', ιδρυτής της μεγάλης περσικής Αυτοκρατορίας των Χωρεσμίων (13ος αιώνας), που επί εποχής του κάλυπτε έκταση από την Κασπία Θάλασσα και το Καζακστάν ως τον Ινδικό Ωκεανό, είχε κόψει νομίσματα με τη μορφή του ως νέου Αλεξάνδρου και την επιγραφή Iskandar i Thani(Δεύτερος Αλέξανδρος).
Η συνολική επιρροή του, συχνά τον φέρνει μεταξύ των προσωπικοτήτων με τη μεγαλύτερη επιρροή διεθνώς.

Ο Αλέξανδρος στην Τέχνη και Λαϊκή παράδοση

Ο μύθος του Αλέξανδρου

Περσική μινιατούρα του 15ου αιώνα από την Χεράτ που απεικονίζει τον Ισκαντέρ
Ο Αλέξανδρος ως Αυτοκράτορας του Βυζαντίου. Παράσταση από την μυθιστορία του Αλέξανδρου (κώδικας του Ελληνικού Ινστιτούτου της Βενετίας)
Ο Μέγας Αλέξανδρος μέσω των κατακτήσεων του στην Ανατολή έθεσε τις βάσεις για την επερχόμενη Ελληνιστική περίοδο, μια μίξη των στοιχείων της κλασικής Ελλάδας και των πολιτισμών της Ασίας, με την επέκταση του Ελληνικού πολιτισμού σε μεγάλο μέρος του Παλαιού Κόσμου, και την αλληλεπίδραση των τοπικών παραδόσεων και αντιλήψεων με τις Ελληνικές παραδόσεις των Μακεδόνων.
Αμέσως μετά το θάνατό του έγινε μυθικό πρόσωπο, ακολουθώντας διαφορετικά πρότυπα σε κάθε λαό. Οι Πέρσες φαντάστηκαν ότι ήταν γιος του Δαρείου, ενώ στην Αίγυπτο ότι ήταν γιος του Νεκτανεβώ του τελευταίου βασιλιά της Αιγύπτου. Στην αραβοπερσική παράδοση ο Αλέξανδρος ονομάζεται Σικαντέρ στα περσικά και Ισκαντάρ στα αραβικά και έχει την προσωνυμία «Δίκερως» (Dhul-Qarnayn), λόγω της εμφάνισής του σε νομίσματα με κέρατα κριού, κατά το αιγυπτιακό πρότυπο αφού θεωρούνταν γιος του Άμμωνα. Υπάρχουν αρκετές φυλές στα μέρη από όπου πέρασε ο Αλέξανδρος που ισχυρίζονται πως είναι απόγονοι των στρατιωτών του Αλεξάνδρου.
Ο Αλέξανδρος αναφέρεται, σύμφωνα με ερευνητές, με το όνομα Δίκερως και στο Κοράνι στη σούρα al-Kahf (Η Σπηλιά) (ΧVΙΙΙ, 82-110) ως μεγάλος βασιλιάς που κατασκεύασε πύλες (ίσως τις Κασπίες Πύλες) για να προστατέψει τους αθώους ανθρώπους από τους βάρβαρους Γωγ και Μαγώγ και επίσης αναφέρεται ότι ταξίδεψε ως το μέρος όπου δύει ο Ήλιος. Στοιχεία από την ιστορία σχετικά με το σφράγισμα των πυλών που αφηγείται το Κοράνι υπάρχουν και στα προγενέστερα έργα του Ψευδοκαλλισθένη, του Ιώσηπου, και του Ιερώνυμου. Επίσης στους στίχους 18:95 και 18:98 παρουσιάζεται ως μονοθεϊστής και ορισμένες φορές θεωρείται προφήτης του Ισλάμ αλλά αυτό δεν είναι γενικά αποδεκτό.
Στους Βυζαντινούς ήταν δημοφιλείς οι ιστορίες για τον Αλέξανδρο, και μάλιστα τον είχαν φανταστεί και ως άγιο και ασκητή και να έχει ιδρύσει μοναστήρια στην έρημο. Πολλές παραδόσεις στην Ελλάδα δημιουργήθηκαν γύρω από τον Αλέξανδρο, και σε πολλές περιοχές διάφορα σημάδια του τόπου και ερείπια, επιδεικνύονταν σαν να «ήταν του Αλέξανδρου». Σε κρητικό τραγούδι ο Αλέξανδρος παρουσιάζεται να έχει ενώσει τη Μαύρη Θάλασσα με τη Μεσόγειο ανοίγοντας τον Βόσπορο. Πολύ διαδεδομένη επίσης είναι η παράδοση που παρουσιάζει τη γοργόνα ως αδερφή του Αλέξανδρου να ρωτά τους ναυτικούς αν «ζει ο βασιλιάς Αλέξανδρος» και να δέχεται σαν απάντηση μόνο το «ζη και βασιλεύει». Κατά την τουρκοκρατίατον 18ο αιώνα ένα δημοφιλές ανάγνωσμα ήταν η «Φυλλάδα του Μεγαλέξανδρου».
Στη Δύση ο Αλέξανδρος έγινε γνωστός από τη μετάφραση του έργου του Ψευδοκαλλισθένη, τον 3ο αιώνα με το «Μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου» δημιουργώντας ένα επικό κύκλο γύρω από το όνομά του. Από τη λατινική μετάφραση αυτού προέκυψαν πολλές παραλλαγές σε όλη την Ευρώπη και γενικά τον χριστιανικό και ισλαμικό κόσμο του Μεσαίωνα. Τον 12ο αιώνα ο Αλβέριχος ντε Μπεζανσόν έγραψε επικά ποιήματα με κεντρικό πρόσωπο τον Αλέξανδρο και ο ιερέας Λάμπρεχτ ένα γερμανικό τραγούδι.

Απεικονίσεις

Υπάρχουν πολλές απεικονίσεις του Αλέξανδρου σε νομίσματα που κόπηκαν πριν ή μετά τον θάνατό του. Σε αυτές ο Αλέξανδρος εμφανίζεται αγένειος φέροντας τα κέρατα του Άμμωνα.
Σώζονται επίσης ανδριάντες του Αλέξανδρου, πρωτότυποι και αντίγραφα, που είχαν δημιουργήσει καλλιτέχνες όπως ο Λύσιππος, που ήταν ευνοούμενος του Αλέξανδρου. Η μορφή του Αλέξανδρου εμφανίζεται επίσης σε ανάγλυφα, μετάλλια και ψηφιδωτά, με διασημότερο το ψηφιδωτό της Πομπηίας όπου απεικονίζεται ο Αλέξανδρος στη μάχη της Ισσού, και θεωρείται αντίγραφο πίνακα ζωγραφικής του Απελλή, άλλου διάσημου καλλιτέχνη ευνοούμενου του Αλέξανδρου.

Κινηματογράφος, Μουσική και σύγχρονα μυθιστορήματα

Σε όλο το πέρασμα του χρόνου δημιουργούνταν αντικείμενα τέχνης σχετικά με τον Αλέξανδρο. Πέρα από τα έργα λόγου, τα γλυπτά και τους πίνακες, στη σύγχρονη εποχή εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο μουσικών και κινηματογραφικών έργων. Ενδεικτικό είναι το τραγούδι 'Alexander the Great'των Iron Maiden. Ταινίες που έχουν γυριστεί με θέμα τον Αλέξανδρο:
  • "Sikandar" (1941), ινδική παραγωγή σε σκηνοθεσία Sohrab Modi σχετικά με την κατάκτηση της Ινδικής από τον Αλέξανδρο (στην ταινία φαίνεται να έχει χάσει τη μάχη του Υδάσπη).
  • "Alexander the Great" (1956), παραγωγής MGM με πρωταγωνιστή τον Ρίτσαρντ Μπάρτον.
  • "Sikandar-e-Azam" (1965), ινδική παραγωγή σε σκηνοθεσία Kedar Kapoor
  • "Alexander" (2004) , σε σκηνοθεσία Όλιβερ Στόουν, με πρωταγωνιστήν τον Κόλιν Φάρελ.
Επίσης υπάρχουν πολλές αναφορές σε άλλες ταινίες και τηλεοπτικές σειρές.
Νεότερα μυθιστορήματα με θέμα τον Αλέξανδρο, είναι:
  • Η τριλογία "Μέγας Αλέξανδρος"του Ιταλού Βαλέριο Μάσιμο Μανφρέντι αποτελούμενη από τα "Ο γιος του ονείρου", "Η άμμος του Άμωνα", και "Τα πέρατα του κόσμου" .
  • Η τριλογία της Μαίρης Ρενώ αποτελούμενη από τα "Φωτιά απ'τον ουρανό", "Ο μικρός Πέρσης"και "Επιτάφιοι Αγώνες".
  • "Οι αρετές του πολέμου"και "Η ματωμένη εκστρατεία"του Στίβεν Πρέσφιλντ.
  • «Ο Μέγας Αλέξανδρος και οι αετοί της Ρώμης», ιστορικό μυθιστόρημα του Χαβιέρ Νεγρέτε.

Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Η Απελευθέρωση της Έδεσσας

$
0
0

Του κ. Πέτρου Σεκερτζή

Η απελευθέρωση της Έδεσσας υπήρξε αποτέλεσμα της προέλασης του ελληνικού στρατού κατά τη διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού πολέμου και έθεσε τέρμα στη μακρόχρονη υποδούλωσή της στην Οθωμανική κυριαρχία, η οποία κράτησε πάνω από πεντακόσια χρόνια. 

Η επιβίωση του ελληνικού στοιχείου κατά τη διάρκεια της μακραίωνης αυτής δουλείας ήταν αξιοθαύμαστη δεδομένου ότι οι χριστιανοί Έλληνες όχι μόνο δεν αφομοιώθηκαν παρόλη τη μαύρη σκλαβιά και την εγκατάσταση πολλών μουσουλμάνων Τούρκων στην περιοχή αλλά αναπτύχθηκαν τόσο πνευματικά όσο και οικονομικά.

Τελευταίος κρίκος στην αλυσίδα της μακραίωνης αυτής υποδούλωσης υπήρξε ο Μακεδονικός αγώνας η συμβολή του οποίου ήταν ιδιαίτερα σημαντική στη νικηφόρα έκβαση των βαλκανικών πολέμων. Οι Βούλγαροι κομιτατζήδες με σύνθημά τους την αυτονόμηση της περιοχής της Μακεδονίας παρουσιάστηκαν ως αυτόκλητοι προστάτες των καταπιεζόμενων χριστιανικών πληθυσμών. 

Όταν διαπίστωσαν ότι δεν μπορούσαν να αλλάξουν το φρόνημα των Ελλήνων κατοίκων της Μακεδονίας με αναίμακτα προπαγανδιστικά μέσα, εξαπέλυσαν ένα κύμα τρομοκρατικών επιθέσεων επιδιώκοντας το βίαιο προσηλυτισμό τους. Απώτερος σκοπός ήταν η εθνολογική αλλοίωση της ελληνικότητας της Μακεδονίας και ο αφανισμός του ελληνικού στοιχείου με τους διωγμούς, τις δολοφονίες, τις σφαγές. 

Ενδεικτική της κατάστασης στην περιοχή μας ήταν μια επιστολή του μητροπολίτη Έδεσσας Στέφανου Δανιηλίδη προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη στις 15-9-1904, όπου γράφει μεταξύ άλλων: «οι λησταντάρται (εννοώντας τους κομιτατζήδες) αμείλικτον διωγμόν εκίνησαν εναντίον των χριστιανών της επαρχίας μου και των τριών τμημάτων αυτής, ελευθέρως και ανενοχλήτως πλέον … περιέρχονται εις τα χωρία και εξαναγκάζουσι τους χωρικούς δι'απειλών, αικισμών, δολοφονιών και λοιπών φρικαλεοτήτων να εκδιώξουσι τους διδασκάλους και τους ιερείς των και να ασπασθώσι το σχίσμα…».



Η Έδεσσα υπήρξε από τις πρώτες πόλεις όπου συγκροτήθηκε Επιτροπή αμύνης κατά της βουλγαρικής προπαγάνδας και των κομιτατζήδων και για να υποστηρίζει και να συνεργάζεται στενά με τα ελληνικά ανταρτικά σώματα. Πρόεδρος ο γιατρός Δημήτριος Ρίζος και μέλη ο Αθανάσιος Φράγκος, ο Ιωάννης Χατζηνίκος, ο Αρχιερατικός επίτροπος Παπασιβένας Ιωάννης. Στενοί συνεργάτες υπήρξαν πολλοί άλλοι επώνυμοι και ανώνυμοι Εδεσσαίοι, η προσφορά των οποίων ήταν ανεκτίμητη. 

Ο αρχηγός και η ψυχή του αγώνα στην Έδεσσα και στην ευρύτερη περιοχή της ήταν ο υπολοχαγός Κων/νος Μαζαράκης ή καπετάν Ακρίτας. Με τον Μακεδονικό αγώνα οι ελληνόφωνοι και σλαβόφωνοι ελληνικοί πληθυσμοί της Έδεσσας και ολόκληρης της Μακεδονίας, κληρικοί και λαϊκοί, ανακτούν το θάρρος τους και την αυτοπεποίθησή τους που τα είχαν απολέσει τα δύσκολα χρόνια της βουλγαρικής τρομοκρατίας και προσφέρουν τα μέγιστα. 

Η επικοινωνία του ελληνισμού της Μακεδονίας με τους Έλληνες της υπόλοιπης Ελλάδας δημιουργεί στενότερους δεσμούς αλληλεγγύης μεταξύ τους. Το ηθικό και το εθνικό φρόνημα των κατοίκων της περιοχής εξυψώνεται σε μεγάλο βαθμό. 

Κατά το διάστημα αυτό τα στελέχη του ελληνικού στρατού, τα οποία υπηρετούν ως αρχηγοί ανταρτικών σωμάτων, ως εκπαιδευτές, πράκτορες και διαφωτιστές του ελληνικού πληθυσμού της Μακεδονίας αποκτούν εμπειρίες και γνώσεις για την περιοχή, οι οποίες θα εξαργυρωθούν στους νικηφόρους Βαλκανικούς πολέμους. Η Ελλάδα μέσα από το Μακεδονικό αγώνα βγαίνει ανανεωμένη και γεμάτη αυτοπεποίθηση έτοιμη να καθορίσει στα πεδία των μαχών το μελλοντικό καθεστώς της Μακεδονίας. Ο αγώνας αυτός είχε δώσει τότε στην πατρίδα μας το δικαίωμα όχι μονάχα να επικαλείται την ελληνικότητα της Μακεδονίας στα διάφορα συνέδρια, αλλά και να πραγματοποιήσει το μεγάλο όνειρο της φυλής με τους νικηφόρους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13. 

Πιο συγκεκριμένα στις 5 Οκτωβρίου 1912 η Ελλάδα κηρύττει τον πόλεμο κατά της Τουρκίας. Ο Ελληνικός στρατός μετά τη νίκη του στη μάχη του Σαρανταπόρου στις 9 και 10 Οκτωβρίου, προελαύνει ορμητικά στην πεδιάδα της κεντρικής Μακεδονίας και απελευθερώνει διαδοχικά τη Βέροια και τη Νάουσα. Καθώς τα νέα φτάνουν στην Έδεσσα, ανάμεικτα συναισθήματα δημιουργούνται στους κατοίκους της πόλης μας. Oι μεν Έλληνες περιμένουν με ανυπομονησία τον Ελληνικό στρατό και ανταλλάσσουν μεταξύ τους την ευχή «Χριστός Ανέστη», ενώ οι Τούρκοι αισθάνονται αγωνία για τη ζωή και τις περιουσίες τους μιας και ο τουρκικός στρατός εγκατέλειψε την πόλη και κατευθύνθηκε προς την πεδιάδα των Γιαννιτσών για να δώσει την αποφασιστική μάχη του πολέμου στις 19-20 Οκτωβρίου 1912. 

Στην Έδεσσα απομένουν μόνο λίγοι άνδρες της τουρκικής εθνοφρουράς, ο φρούραρχος της πόλης Ταγματάρχης Ρασίτ μπέης, ο καϊμακάμης Γκαλίπ μπέης και δήμαρχος της πόλης Αλή Ριζά. Οι Τούρκοι αξιωματούχοι λίγες μέρες πριν την απελευθέρωση της Έδεσσας ενεργώντας προληπτικά, συνέλαβαν ως ομήρους επιφανείς Εδεσσαίους που είχαν αναπτύξει αξιόλογη δράση στη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα και τους μετέφεραν στη Θεσσαλονίκη, στις φυλακές Επταπυργίου μαζί με ομήρους από άλλες περιοχές. 

Όταν πλέον συνειδητοποιούν ότι είναι αναπόφευκτη σε λίγες μέρες η επικράτηση του ελληνικού στρατού στην περιοχή, συγκαλούν σύσκεψη στο σπίτι του φρούραρχου Ρασίτ μπέη για να καθορίσουν τις μετέπειτα ενέργειές τους. Να προβάλλουν δηλαδή αντίσταση στον ελληνικό στρατό ή να παραδώσουν την πόλη αμαχητί. Τελικά υπερισχύει η δεύτερη γνώμη και αποφασίζεται να μεταβεί στην Ιερά Μητρόπολη Έδεσσας ο Τούρκος διευθυντής του ιεροδιδασκαλείου για να προετοιμάσει τη συνεννόηση με τους Έλληνες της πόλης. 

Την επόμενη μέρα συγκεντρώνονται στην Ιερά Μητρόπολη οι τουρκικές αρχές, ο Μητροπολίτης Κωνστάντιος και οι Δημογέροντες, όπου οι Τούρκοι ζητούν την προστασία τους στην περίπτωση που θα καταληφθεί η πόλη από τον Ελληνικό στρατό. Στις 15 Οκτωβρίου παραιτούνται οι Τουρκικές αρχές και αναλαμβάνουν τη φρούρηση της Έδεσσας οι Έλληνες κάτοικοί της. 

Στις 16 Οκτωβρίου ο δήμαρχος Αλή Ριζά πηγαίνει στις φυλακές της πόλης, αποφυλακίζει τους κρατούμενους και ο Γκαλίπ μπέης εγκαθίσταται στο κτίριο της Μητρόπολης όχι τόσο για να προστατευθεί από τους χριστιανούς, αλλά για να αποφύγει τη οργή όσων από τους Τούρκους είχαν την αντίθετη με αυτόν γνώμη για την παράδοση της πόλης. 

Το βράδυ της 17ης Οκτωβρίου η έκτη ημιλαρχία υπό τον ανθυπίλαρχο Αργύριο Σταυρόπουλο εξορμά από τη Βέροια και καταλαμβάνει το σιδηροδρομικό σταθμό Σκύδρας. 

Την επόμενη μέρα, Πέμπτη 18 Οκτωβρίου 1912, γιορτή του Αγίου Λουκά, πολιούχου από τότε της πόλης μας, τρεις στρατιώτες ως προμετωπίδα του προελαύνοντος ελληνικού στρατού, ο Βρασίδας Λαγωνίκος, ο Νικόλαος Αγγελής και ο Νικόλαος Λιβανός καταλαμβάνουν το σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης μας αφού συνεπλάκησαν με την εκεί ευρισκόμενη τουρκική φρουρά. Από τους πυροβολισμούς σκοτώθηκαν ο ιερέας του χωριού Σωτήρα, ο δεκαπεντάχρονος μαθητής Ψυχογιός και ένας μαθητής του οικοτροφείου. Ήταν οι τελευταίοι νεκροί πριν την απελευθέρωση της πόλης. 

Λίγο αργότερα φτάνει στο σταθμό αμαξοστοιχία με ένα λόχο πεζικού του ελληνικού στρατού με επικεφαλής τον αξιωματικό Βασίλειο Γεννηματά, ο οποίος μπαίνει θριαμβευτικά στην Έδεσσα. Την ίδια ώρα από την πόλη έρχεται προς το σταθμό μια πομπή με επικεφαλής το Μητροπολίτη και τους Τούρκους μουφτή, υποδιοικητή και δήμαρχο της Έδεσσας, ο οποίος κρατά λευκή σημαία. 

Στις 11 το πρωί της 18ης Οκτωβρίου 1912 γίνεται η επίσημη παράδοση της πόλης από τον Τούρκο δήμαρχο Αλή Ριζά, ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση ήταν απόγονος του κελ Πέτρου που προδοτικά είχε παραδώσει τη βυζαντινή Έδεσσα στους Τούρκους πριν 530 χρόνια περίπου. 

Κάτω από αυτές τις συνθήκες απελευθερώθηκε η Έδεσσα. Οι αγώνες και η αυτοθυσία των Εδεσσαίων και των κατοίκων της γύρω περιοχής στις επάλξεις του Μακεδονικού αγώνα καρποφόρησαν. Έγιναν γέφυρα για να περάσει ο Ελληνικός στρατός τον Οκτώβριο του 1912 και να απελευθερώσει τη Μακεδονία μας. 

Πέτρος Σεκερτζής




ΠΗΓΗ

Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Η απελευθέρωση της Βέροιας 16 Οκτωβρίου 1912. Αυτόπτες μάρτυρες διηγούνται

$
0
0




Από βραδύς είχαν φτάσει τα μαντάτα στη Βέροια. Όπου να ‘ναι μπαίνει ο ελληνικός στρατός στην πόλη ελευθερωτής και νικηφόρος. Έλληνες και Τούρκοι σε μεγάλη αναστάτωση, διλήμματα, φόβος και προσμονή.

Τούρκοι φορτώνουν την πραμάτεια τους και προσπαθούν να φύγουν. Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός γεμίζει από απελπισμένους ανθρώπους που αφήνουν τα σπίτια όπου γεννήθηκαν και παίρνουν τους δρόμους της φυγής.

Βεροιωτάδες φίλοι τους προσπαθούν να τους πείσουν ότι δεν κινδυνεύουν, πως δεν πρέπει να φύγουν. Τόσα χρόνια έζησαν μαζί, κι αν δημιουργούνταν εντάσεις δεν έφταιγε ο λαός. Αυτοί που ήταν ψηλά, που διοικούσαν, που αποφάσιζαν, που εφάρμοζαν, έφταιγαν.

Και τώρα το άπιαστο όνειρο για λευτεριά γίνεται σκληρή πραγματικότητα. Πρέπει να το αντιμετωπίσουν. Και το έκαναν. Ο καθένας με τον τρόπο του και για τους δικούς του λόγους.
Έλληνες και Τούρκοι Προύχοντες με τη συμμετοχή του Μητροπολίτη Καλλίνικου και του Τούρκου Δημάρχου Αλή Χαλίλ Βέη πραγματοποιούν σύσκεψη στη Μητρόπολη και αποφασίζουν να αλληλοπροστατευτούν. Να μην αλλάξει η πόλη, να μη γίνουν βανδαλισμοί και σφαγές, παρά μόνο να νιώσουν τον αέρα της λευτεριάς και να βοηθηθούν μεταξύ τους, όπως έμαθαν να κάνουν απ΄ τη μέρα που γεννήθηκαν

. Όχι ότι δεν υπήρχαν ακραίες συμπεριφορές από την πλευρά των κατακτητών. Ήταν όμως περιορισμένες. Μόνο μετά την ατυχή κατάληξη της επανάστασης του 1878 είχαν χειροτερέψει τα πράγματα. Είχαν αγριέψει. Γι αυτό η ανάγκη για λευτεριά ήταν ακόμα πιο μεγάλη, όπως και οι ελπίδες που ποτέ δεν έσβησαν μα κρυφόκαιγαν και περνούσαν από γενιά σε γενιά στο μυαλό και την καρδιά τους. Έπρεπε όμως οι απλοί άνθρωποι να προστατέψουν τους φίλους και γείτονες. Οι δε προύχοντες την περιουσία τους και τα οφίτσιά τους.
Έτσι η πόλη το αξέχαστο μεσημέρι της Τρίτης 16 Οκτωβρίου παραδίδεται αναίμακτα και κατόπιν συμφωνίας στα χέρια των Ελλήνων


Επτά ελληνικές μεραρχίες με περίπου 100.000 άντρες και αρχιστράτηγο το διάδοχο Κωνσταντίνο, ξεχύθηκαν στη Μακεδονία. Την 5η Οκτωβρίου ο ελληνικός στρατός ξεκίνησε τις επιχειρήσεις του, με την κατάληψη των τουρκικών συνοριακών φυλακίων, αντιμετωπίζοντας συνολικά μικρή αντίσταση.
Τα νέα διαδίδονται με ενθουσιασμό. Ο λαός ανυπομονεί και περιμένει ώρα την ώρα την απελευθέρωση. Ονειρεύονται την Ελληνική σημαία να κυματίζει στα σπίτια τους, περιμένουν και αισιοδοξούν.

Η προέλαση του ελληνικού στρατού συνεχίζεται, αναγκάζοντας τους Τούρκους να εγκαταλείψουν τα υψώματα της Ελασσόνας (6 Οκτωβρίου) και να αμυνθούν στα στενά του Σαρανταπόρου.

Μετά από διήμερη μάχη στις 9 και 10 Οκτωβρίου και παρά τις πολλές απώλειες (182 νεκροί, περίπου 1.000 τραυματίες), ο ελληνικός στρατός κατάφερε να καταλάβει το Σαραντάπορο, αναγκάζοντας τους εχθρούς σε οπισθοχώρηση και άτακτη φυγή. Η πρώτη σημαντική ελληνική νίκη είχε επιτευχθεί και ήταν ορόσημο, γιατί άνοιγε το δρόμο για την απελευθέρωση της Μακεδονίας. Οι Τούρκοι άρχισαν να υποχωρούν και οι Έλληνες να προελαύνουν: Κατερίνη, Γρεβενά, Σιάτιστα, Κοζάνη.

Ο αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος ήταν αποφασισμένος να προχωρήσει με το στρατό του βόρεια προς το Μοναστήρι, το οποίο έπρεπε κατά την άποψή του να καταλάβει για λόγους στρατηγικής. Την ίδια ώρα, οι Βούλγαροι συνέχιζαν την προέλασή τους προς τη Θεσσαλονίκη δείχνοντας πόσο τους ενδιέφερε η κατάκτησή της. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, βλέποντας πως η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει την πιο σημαντική πόλη της Μακεδονίας, διέταξε τον Κωνσταντίνο να αλλάξει πορεία και να προλάβει τους Βούλγαρους. Ο ελληνικός στρατός έπρεπε να μπει πρώτος στη Θεσσαλονίκη. Έτσι κατευθύνεται ανατολικά.

ΑΝΕΜΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ


Την Τρίτη 16 Οκτωβρίου ο ελληνικός στρατός είχε φτάσει στα υψώματα της Καστανιάς και στρατοπέδευσε εκεί, περιμένοντας πως και πως τη διαταγή να μπει στην πόλη.
Όπως περιγράφει ο Στράτος Κτεναβέας (στο βιβλίο του «Ο ελληνοτουρκικός πόλεμος, μακεδονική εκστρατεία, Αθήναι, α.ε.ε., σελ 70-83). Σ.Σ αναδημοσίευση από το περιοδικό «Νιάουστα»1986 τόμος Ε, τεύχη 35-36 από την ομιλία του Ιστορικού Γ.Χ. Χιονίδη στην Εληά με τη φροντίδα του Ροταριανού Ομίλου και τίτλο «Η απελευθέρωση της Βέροιας και της Νάουσας σύμφωνα με τις αφηγήσεις αυτοπτών μαρτύρων» σελ 56-60 και 108-117 αντίστοιχα).

«Οι άνδρες της Μεραρχίας μας εις τους καταυλισμούς των επεδίδοντο εις την καθαριότητα και την περιποίησήν των. Τα μαγειρεία διετάχθηκαν να παρασκευάσουν φαγητόν, εξαιρετικόν πλέον, αγελάδα στιφάδο, το οποίον είναι το εκλεκτότερον φαγί του στρατού».

Σε άλλο σημείο περιγράφει την είσοδο του στρατού στην πόλη γράφοντας «Το απόγευμα της 16ης Οκτωβρίου η Μεραρχία ευρίσκεται κατηυλισμένη έξω της πόλεως Βέροιας. Το ένα μετά το άλλο τα συντάγματα, συγκεντρούμενα, καταυλίζονται εις ορισθέν δι΄ έκαστον σημείον Το 8ον, κατελθόν πρώτον εις την πόλιν, εισέρχεται εις αυτήν. Το τρίτον τάγμα του συντάγματος αυτού προηγείται, ο ενδέκατος δε λόχος του Χρυσομάλλη, αναλαμβάνει την φρούρησιν της πόλεως. Πρώτος, προηγούμενος, εισήλθε ο 9ος λόχος του Λυμπεροπούλου. Ριφθείς κατ΄ευθείαν από τα άνωθεν προ της πόλεως υψώματα, ευρέθη εντός αυτής, προς την Τουρκικήν συνοικίαν.

Εις την είσοδον της πόλεως, προ του ωρολογίου, το οποίον υψούται επό βάσεων αρχαίων τειχών, εις ύψος προφανώς υπέρ τα 20 μέτρα, έχουν συγκεντρωθεί Τούρκοι πρόκριτοι με τους χοντζάδες τους. Μας χαιρετούν, πλησιάζοντες τον λοχαγόν, εις τον οποίον προσπαθούν, δια των παρευρεθέντων χριστιανών, να εξηγήσουν ότι εδήλωσαν υποταγήν και είναι σύμφωνοι με τους χριστιανούς κατοίκους της πόλεως. Ένας τουρκομαθής στρατιώτης μας, συνεννοείται με τους Τούρκους, οι οποίοι, με εκδηλώσεις χαράς και ενθουσιασμού, μας υποδέχονται.

Μετ΄ολίγον δε, όταν εισήλθεν ο Μέραρχος με το Επιτελείον του, ωδήγησαν αυτόν οι πρόκριτοι εις το Διοικητήριον. Διερμηνεύοντος του Μητροπολίτου ηυχαρίστησεν ο Μέραρχος τους μπέηδες και τους εβεβαίωσεν ότι πλήρης ασφάλεια θα επικρατήση, παν δε παράπτωμα, και το ελάχιστον, να το καταγγέλουν και ας είναι βέβαιοι ότι η τιμωρία θα είναι αυστηρά.




Αι χανούμισσαι, κατά την συγκέντρωσιν εις την αρχήν της πόλεως των στρατιωτών μας, δειλά, με πάσαν προφύλαξιν, κυττούν από τα δικτυωτά παράθυρα τους απίστους, οι οποίοι με τον θόρυβόν τους τας απέσπασαν από τα θέλγητρα της ησυχίας των. Μόλις αντιλαμβάνονται τους απίστους να προσέχουν, αποσύρονται, αποκρύπτονται.

Ανησυχούν τα τουρκικά ουρί προφανώς περί της τύχης των. Αλλά ταχέως επείσθησαν περί της ασφαλείας των.
Οι στρατιώται είναι ανυπόμονοι να μάθουν αν θα βρουν φαγί. Μόνον νερό δεν εζητούσαν οι στρατιώται, διότι είχον πλέον χορτάσει εις τα πέριξ της πόλεως. Έτρεχαν πλούσια νερά από όλας τας διευθύνσεις. Τα άφθονα και γευστικά νερά αυτά επότιζον και εγονιμοποίουν το έδαφος της πόλεως, η οποία περιεκλείετο από πλουσίαν φυτείαν».

Στη συνέχεια περιγράφει την πείνα των στρατιωτών και την αγωνία, αν τα τρόφιμα και άλλα προϊόντα που είχαν ανάγκη και πωλούνταν στα μαγαζιά της Βέροιας, θα έφταναν για όλους, καθώς «είχαν δε και την ημέραν αυτήν, τοσαύτην πείναν, ώστε πολλοί έπεφταν στο δρόμο εξ αδυναμίας να βαδίσουν. Οι περισσότεροι επρόφθασαν και έκαναν γενναίας προμηθείας, εις τροφάς και ποτά. Ψωμί δε και άλλα τρόφιμα επρομήθευον και τα σπίτια τα χριστιανικά, αλλά και τα εβραϊκά και τα τουρκικά, μη δεχόμενα πληρωμήν».

Συνθέτοντας τις περιγραφές των τεσσάρων αυτοπτών μαρτύρων ( Θόδωρος Πάγκαλος, Στράτος Κτεναβέας, Σπύρος Μελάς και Κωνσταντίνος Λιναρδάτος), αναφέρει ο Γ.Χ. Χιονίδης στην ομιλία του « όταν λοιπόν μπήκε στην πόλη ο πρώτος Έλληνας αξιωματικός, ο ανήσυχος και ζωντανός ίλαρχος Μάνος, που το ίδιο έκαμε και σε άλλες πόλεις, όλος ο λαός τον υποδέχτηκε, ενώ πολλοί Βεροιώτες είχαν βγει προς τις δυτικές εισόδους της πόλεως για να προϋπαντήσουν τους απελευθερωτές. Οι
Έλληνες, βέβαια, παραληρούσαν από χαρά, πετούσαν τα φέσια τους και έκλαιγαν, ψάλλοντας ή αναφωνώντας «Χριστός Ανέστη»!!, όμως δεν υστερούσαν, με δηλώσεις υποταγής, και οι Τούρκοι κάτοικοι της πόλεως, ιδιαίτερα οι προύχοντες (μπέηδες) και ο εβραϊκός πληθυσμός, άσχετα ποια ήσαν τα αληθινά συναισθήματά τους, που τα φώλιαζαν κρυφά στις καρδιές τους».

ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΑΝΑΙΜΑΚΤΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ

Στο σημείο αυτό ας δούμε πως περιγράφει αυτολεξεί την κατάσταση ο Σπύρος Μελάς στο βιβλίο του «Οι πόλεμοι 1912-1913», (Αθήνα, 1958, σελ. 127-134), στο οποίο αναφέρεται εκτενώς στα συναισθήματα, αλλά και στις συμπεριφορές που υιοθετούν οι άνθρωποι μπροστά στο φόβο απώλειας της ζωής ή της περιουσίας των.

«Όσο προχωρούσαμε ύστερα πάνω στο μαίανδρο της κατηφοριάς για την πολιτεία, πρόβαλαν μια-μια οι λεπτομέρειές της, οι γελαστοί μπαξέδες των αρχοντικών σπιτιών, τα τζαμά της, το δάσος των μιναρέδων, που τους συναγωνιζότανε στο ύψος με το καμπαναριό της η Ελληνική μητρόπολη, με τ'άσπρα τόξα της γεμάτα γαλάζιο ουρανό, τ'άφθονα κρεμάμενα νερά, οι άπειροι μικροί καταρράκτες, που ο ευχάριστος σάλαγός τους ακουγότανε από μακριά, τα γεμάτα μυστήριο καφάσια, όταν μπαίναμε στην πολιτεία, τόσα και τόσα ζευγάρια τρυφερά μάτια, που κάτω από τη μυστική γοητεία τους οι άντρες πήραν το πιο αρειμάνιο ύφος, οι σαλπιγκτές ανακάλυψαν το πιο φαιδρό εμβατήριο, τ'άλογα το πιο περήφανο βήμα και τη φάλαγγα ολάκερη συνεπήρε το ηδονικό ανατρίχιασμα του θριάμβου.

Από τα μπαλκόνια οι Ελληνίδες δακρυσμένες, μας έραιναν με λουλούδια, με κοφέτα, με ρύζι, σα γαμπρούς, και οι άντρες μαζεμένοι εδώ κι εκεί, στα σταυροδρόμια, έσκιζαν τα φέσια τους και ζητωκραύγαζαν. Η κεφαλή της φάλαγγας με τον Αρχιστράτηγο Διάδοχο, τους πρίγκιπες και τους αξιωματικούς του επιτελείου, ξεσήκωνε φρενιασμένη θύελλα ενθουσιασμού. Φιλούσαν τις μπότες τους, τ? άλογά τους, ό,τι μπορούσαν να ζυγώσουν. Οι πρίγκιπες κι οι αξιωματικοί του επιτελείου για να δείξουν τη χαρά τους, αντί για λοφία είχανε βάλει στα πηλήκιά τους κάτι κίτρινα αγριολούλουδα, που είχανε κόψει στο πεδίο των επιχειρήσεων.

Αν εξαιρούσε κανείς αυτά όλα, η Βέροια είχε τη συνηθισμένη καθημερινή της όψη. Έμεινε σχεδόν ανέγγιχτη, γιατί δε μεσολάβησε πολύς χρόνος από τη στιγμή πούφυγε ο τούρκικος στρατός ώσπου μπήκε ο δικός μας. Όταν έφτανε ο Μάνος, κατά τις οχτώ, στην πλατεία του Διοικητηρίου, όπου τον πρόσμεναν συνταγμένοι σαν στρατιώτες, ο Μητροπολίτης, οι Έλληνες πρόκριτοι και οι Τούρκοι μπέηδες, ακουγόντανε ακόμα τα σφυρίγματα του τραίνου, πούφευγε με το τελευταίο τούρκικο τάγμα.

Οι πλούσιοι μπέηδες, από το άλλο μέρος, ήτανε τύποι μάλλον διεθνείς, όπως όλοι όσοι αισθάνονται βαριά την τσέπη τους. Το συμφέρον αυτό, μονάχα, κανόνιζε κάθε φορά τα δημόσια φρονήματα και τα πολιτικά αισθήματά τους.

Οι μπέηδες, λοιπόν, με τη λεπτή εκείνη όσφρηση που έχουν σ'αυτές τις περιστάσεις οι όμοιοί τους, είχανε νιώσει από μέρες τη θέση των πραγμάτων και, καθώς είχανε διδαχτεί πολλά από όσα είχανε φυγε ο τούρκικος στρατός, είχανε πετύχει να καταπραΰνουν τον ερεθισμό και να προλάβουν αντεκδίκηση εναντίον των χριστιανών που το άφευκτο αποτέλεσμά τους θα ήτανε μια εξέγερση αντίρροπη των χριστιανών, μόλις ο ελληνικός στρατός θα παρουσιαζότανε μπροστά στην πόλη. Και τα έξοδα θα τα πλήρωναν αυτοί.

Την πολιτική τους, οι μπέηδες της Βέροιας, συμπλήρωσαν με άμεση συνεννόηση με τους Έλληνες πρόκριτους, που τους εξομολογήθηκαν ότι, αν εξασφαλιζότανε η περιουσία τους, αδιαφορούσαν τέλεια αν οι οφειλέτες τους θα πιάνονταν στο εξής από τους χωροφύλακες του Σουλτάνου Μωάμεθ του Ε? ή του Βασιλιά Γεωργίου του Α'. Και τους παρακάλεσαν να εξαντλήσουν αυτοί την επιρροή τους στον ελληνικό πληθυσμό. Κι έτσι λείψανε όλα τα δυσάρεστα μιας ξαφνικής αλλαξοκυριαρχίας, οι φόνοι, οι εμπρησμοί κι οι διαρπαγές.

Ο Τούρκικος όχλος, άλλωστε, άμα δεν του υποδαυλίσεις τον θρησκευτικό του φανατισμό, άμα δεν τον ερεθίσεις, είναι πρόθυμος να δέχεται και τα πια φοβερά περιστατικά με φιλοσοφική απάθεια. Γιατί νιώθει το Θεό πατέρα του κακού, όπως ακριβώς και του αγαθού. Από το άλλο μέρος, όσο του αρέσει να επιβάλλει τη δύναμή του και τη θέλησή του, άλλο τόσο ξέρει να σέβεται και να υπομένει καρτερικά τη δύναμη του άλλου.

Ο Τούρκος, νικημένος, είναι ο πιο πειθήνιος άνθρωπος. Η ηθική, παθητική και σιωπηλή αντίδραση εναντίον της βίας του νικητή, που θέλει συνείδηση κάπως αναπτυγμένη, του είναι άγνωστη. Οι μόνοι άνθρωποι, που η πολιτική των μπέηδων δεν κατάφερε να κερδίσει καθόλου, ήταν οι νοικοκυραίοι, που αποτελούσαν τη μεσαία τάξη, αυτή που σ'όλες τις χώρες είναι ? και θα είναι επί πολλούς αιώνες, για πάντα ίσως ? ανεξάντλητη εστία εθνικού αισθήματος.

Ενώ οι ακτήμονες του όχλου, μαζεμένοι στα πεζοδρόμια ή στα σταυροδρόμια, μας βλέπανε να παρελαύνουμε με την απλή περιέργεια θεατών ταινίας κινηματογράφου. Οι μικρονοικοκυραίοι, αφού φρόντισαν να κλείσουν τα μαγαζιά τους για καλό και για κακό, μας ρίχνανε, πίσω από τα θολά τζάμια των μικρών καφενείων, ματιές γεμάτες από δύσκολα συγκρατούμενο μίσος».

«Πήραμε τον δρόμο για τον τούρκικο στρατώνα, κτίριο απλόχωρο σε σχήμα κεφαλαίου Πι, πάνω σε ύψωμα που επιτηρούσε όλη την πολιτεία. Βρήκαμε υλικό στρατωνισμού, κουβέρτες, όπλα, χάρτες επιτελικούς, σχέδια έργων αμυντικών της Κωνσταντινούπολης, ένα σωρό πράγματα που οι Τούρκοι, πάνω στο σάστισμα της φυγής, είχαν ανακατέψει με τον πιο περίεργο τρόπο. Το επιτελείο έπιασε τη μια πτέρυγα, το προσωπικό των γραφιάδων, ιπποκόμων και υπηρετών την άλλη. Και τα συντάγματα καταυλιστήκανε σ? ένα μεγάλο χώρο πίσω από τους στρατώνες, που ίσκιωναν μεγάλα δέντρα και όπου τρέχανε δροσάτες, πλήθος νεροσυρμές».

«Στο μεταξύ, πολλοί από τους αξιωματικούς και τους υπαξιωματικούς, ηγεμονικά φιλοξενούμενοι από τους Έλληνες της Βέροιας, είχανε παραδοθεί στην απόλαυση σπιτίσιων καλομαγειρεμένων φαγιών που είχανε τόσο επιθυμήσει, ενώ οι οικοδεσπότες, οι γυναίκες και τα κορίτσια τους, με φούστες «αντραβέ», που συναγωνίζονταν σε κομψότητα τις παριζιάνικες, και πρόσωπα που άστραφταν από χαρά, σερβίριζαν όρθιοι ? κατά το παλιό μακεδονικό έθιμο ? τους απρόοπτους κι αγαπημένους ξένους».





ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΗΝ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΚΑΡΑΤΖΟΓΛΟΥ
Το κλείσιμο των μαγαζιών και το φόβο της άγνωστης εξέλιξης, περιγράφει, εκ των έσω αυτή τη φορά, ο πρώην Δήμαρχος Βέροιας Αναστάσιος Καρατζόγλου και συγκαταλέγεται στο προσωπικό του αρχείο, το οποίο δώρισε και βρίσκεται τώρα στα Γενικά Αρχεία του Κράτους ( δημοσίευμα στην Βέροια 1992 τεύχος 1000 σελ.2, από τον γνωστό δικηγόρο και άνθρωπο με συγγραφικές ανησυχίες Γιώργο Λιόλιο, που το αντέγραψε και το έδωσε στην εφημερίδα μας).

« Ήταν ημέρα Τρίτη 16 Οκτωβρίου 1912. Καθ΄όλας τα δυο προηγουμένας ημέρας, ακούγαμε τα κανόνια της μάχης στα υψώματα της Καστανιάς και της περιοχής του βρωμοπήγαδου. Ο κόσμος όλος (Έλληνες, Τούρκοι, Εβραίοι, Βλάχοι, Αραπάδες), ήταν μουδιασμένος. Όλοι είμασταν κλεισμένοι στα σπίτια μας. Η αγορά κλειστή. Πολύ ταραγμένη η ατμόσφαιρα, ιδία την Δευτέραν 15 Οκτωβρίου, στην πόλη μας. Από πολύ καιρό το κόμμα των Νεοτούρκων με διάφορα μέσα και τεχνάσματα μεγάλωνε το μίσος των Τούρκων (των εχόντων τάσεις δι΄ εγκλήματα και πλιατσικολογήματα) κατά των χριστιανών και προπαρασκεύαζε με άτακτα στοιχεία μια γενική σφαγή των γκιαούρηδων. Γι΄αυτό επεκράτει τώρα στην πόλη μας ο τρόμος και η αγωνία. Εκορυφώθη δε η τρομάρα αυτή όταν διεδόθη ότι όλοι οι Τούρκοι πρόκριτοι φεύγουν με τις οικογένειές τους προς τον Σιδηροδρομικόν Σταθμόν με στόχο την Θεσσαλονίκην δια περισσοτέραν ασφάλειαν».

Και συνεχίζει περιγράφοντας την πρωτοβουλία του Δημάρχου, του Μητροπολίτου και Ελλήνων προκρίτων, να μεταβούν στο Σταθμό και να πείσουν τους Τούρκους να επιστρέψουν στην πόλη. Μάλιστα για να τους κάνουν να νιώσουν περισσότεροι ασφάλεια τους φιλοξένησαν το κρίσιμο βράδυ στα σπίτια τους.

« Ημείς στο σπίτι μας εφιλοξενήσαμε την οικογένεια του Μαμούτ Εφέντη Χατζηπάσιου, τότε ιδιοκτήτου τσιφλικιού Ασωμάτων, που κάθονταν στη σημερινή οδό Κανάρη, παρακάτω αριστερά από το Κονάκι, κατοικία του Δημάρχου Βέροιας ».

Δημιούργησαν ακόμα και μια μεικτή πολιτοφυλακή για να ελέγχει τους δρόμους της Βέροιας.
Ξημέρωσε η Τρίτη και ο Καρατζόγλου πιτσιρικάς τότε 12-13 χρονών μαζί με φίλους του ανέβηκαν στο παλιό καμπαναριό της εκκλησίας του Αγ. Γεωργίου και παρακολουθούσαν τα στρατεύματα που βρίσκονταν γύρω από τους στρατώνες, όταν είδαν να έρχονται ιππείς να κατεβαίνουν από την περιοχή του Προμηθέα, για να αξιολογήσουν την επικρατούσα κατάσταση, πριν μπει ο Ελληνικός Στρατός στην πόλη.

Σε λίγο οι αρχές της πόλης ύψωσαν τη λευκή σημαία στον πύργο του ρολογιού και εν συνεχεία παρέδωσαν την πόλη στον λοχαγό του ιππικού Μάνον που μπήκε πρώτος. ( τη λευκή σημαία γράφει πως τη βρήκε το 1951, όταν ήταν Δήμαρχος, μέσα στα ιστορικά κειμήλια του Μητροπολίτου Εδέσσης Κύρου Διονύσου και την παρέδωσε στο Δήμο Βέροιας). Δεν διαφέρει περιγραφή του Βεροιώτη Καρατζόγλου με των υπολοίπων για τους πανηγυρισμούς και την υποδοχή που έγινε στους ελευθερωτές. Αναφέρει όμως με λεπτομέρειες τι έγινε κατά την παράδοση της πόλης.

« Το σπίτι μας που ήταν επί της γωνίας Κεντρικής- Περικλέους και Αντ. Καμάρα και που κατεδαφίστηκε για την εφαρμογή του σχεδίου πόλεως, εχρησιμοποιείτο το 1912 για Δημαρχείο Βερροίας. Από τον ξύλινο εξώστη του Δημαρχείου τούτου, επί της οδού Κεντρικής, ομίλησαν -επί τη απελευθερώσει- προς τα εορτάζοντα και πανηγυρίζοντα πλήθη, ο ιατρός Νίκος Αντωνιάδης και ο Δήμαρχος Χαλίλ Αλή Βέης με σπασμένα ελληνικά».

Την επόμενη δε ημέρα μετά την πανηγυρική Θεία Λειτουργία ο διάδοχος Κωνσταντίνος φιλοξενήθηκε στο σπίτι του Ιωάννη Σακελλαρίδη στην περιοχή του Αγ. Ιωάννου. Μετά από δυο ημέρες, σύμφωνα με όσα γράφει ο Καρατζόγλου, έφτασε στη Βέροια και ο Βασιλιάς Γεώργιος και εγκαταστάθηκε στο νεόδμητο σπίτι του Αναστασίου Καμπίτογλου, εμπόρου αποικιακών, εκεί που κατασκευάστηκε και λειτούργησε αργότερα το Ξενοδοχείο «Βασίλισσα Βεργίνα», και παρέμεινε εκεί μέχρι την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης.

Συμπερασματικά οι διηγήσεις των αυτοπτών μαρτύρων συγκλίνουν σε πολλά σημεία ως προς την περιγραφή των συμβάντων την ημέρα της απελευθέρωσης, ενώ συμπληρώνει η μία την άλλη προσθέτοντας λεπτομέρειες ή μικρά στιγμιότυπα.

Διαφορετική άποψη έχουν μόνο ως προς τη στάση που ετοίμαζαν οι στρατιώτες λόγω της μεγάλης πείνας και την οποία κατάφερε ο διάδοχος Κωνσταντίνος να αποσοβήσει, καθώς άλλοι αρνούνται ότι υπήρξε, ενώ άλλοι επιμένουν στο συμβάν, καταγράφοντας λεπτομέρειες όπως, ότι ο Κωνσταντίνος μόλις έμαθε την απόφαση των στρατιωτών (όπως αναφέρει ο Βιλτ. Δουσμάνης στο βιβλίο του Απομνημονεύματα. Ιστορικαί σελίδες, τας οποίας έζησα»), τους εξήγησε ότι δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα καταλήγοντας να πει «Να εκεί πέρα είναι η Θεσσαλονίκη, πηγαίνετε κει να εύρετε ψωμί»!

Παραμένει όμως αδιαμφισβήτητο το γεγονός της πείνας, της έλλειψης καπνού και ειδών καθαριότητας στο στράτευμα. Γι αυτό και κατέκλυσαν τα καταστήματα της πόλης μόλις εισήλθαν σ΄ αυτήν, προσπαθώντας να προλάβουν να κάνουν τις προμήθειές τους πριν τελειώσουν. Ατέλειωτες ουρές σχηματίστηκαν μπροστά στα μαγαζιά που παρέμειναν ανοιχτά μέχρι να ξεπουλήσουν , ενώ παρά τις προειδοποιήσεις για αποφυγή πλιάτσικου, όταν εμφανίστηκαν τα πρώτα κρούσματα οι τιμωρία ήταν παραδειγματική και απέτρεψε οποιαδήποτε άλλη προσπάθεια αυτού του είδους.

Την επόμενη ημέρα αφού έγινε πανηγυρική Θεία Λειτουργία στο Μητροπολιτικό Ναό, με την παρουσία του Διαδόχου, όλων των τοπικών αρχών , ακόμα και μουσουλμάνων αξιωματικών και πολιτών, ο ελληνικός στρατός αναχώρησε από την πόλη κατευθυνόμενος προς τη Νάουσα και τα Γιαννιτσά.

Ύστερα λοιπόν από την απελευθέρωση της πόλης, η ζωή μεταξύ ανθρώπων διαφορετικών φυλών και θρησκευμάτων συνεχίστηκε κανονικά και συμβίωναν ειρηνικά μέχρι το 1922, όταν ακολούθησε η ανταλλαγή των πληθυσμών.

Μεταξύ δε 1914-18 στην πόλη δημιουργήθηκε στρατιωτικός καταυλισμός με την παρουσία Γάλλων κυρίως και Άγγλων στρατιωτών και ταυτόχρονα στήθηκε νοσοκομείο από τον Ερυθρό Σταυρό, προκειμένου να νοσηλεύονται οι τραυματίες πολέμου, δεδομένου ότι οι βαλκανικοί πόλεμοι συνεχίστηκαν, αλλά και ασθενείς, καθώς φυματίωση και ελονοσία θέριζαν.

Εφημερίδα Βέροια - Συντάκτης Νικολέτα Φλιάταρη

Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Η μεγάλη διήμερη μάχη και η απελευθέρωση των Γιαννιτσών (19 - 20 Οκτωβρίου 1912)

$
0
0


Μετά την μεγάλη νίκη του Ελληνικού στρατού στο Σαραντάπορο και την απελευθέρωση των Σερβίων, της Κοζάνης και της Κατερίνης το σύνολο των Ελληνικών μεραρχιών (ΙΙ, ΙΙΙ, ΙV, V, VI, VII) κινούνταν προς τα Γιαννιτσά με κατεύθυνση προς Θεσσαλονίκη. Ο Τουρκικός στρατός βρισκόταν σε συνεχή υποχώρηση, ενώ το ηθικό του ήταν στο κατώτατο όριο λόγω των συνεχών ηττών και του υπερδιπλάσιου εχθρού που προήλαυνε νικηφόρα.


Το Γενικό επιτελείο και ο Αρχιστράτηγος του Ελληνικού στρατού Διάδοχος Κωνσταντίνος θεωρούσαν πως ο Χασάν Ταξίν Πασάς και ο Τουρκικός στρατός θα σταματούσε να πολεμήσει στις όχθες του Αξιού ποταμού οχυρώνοντας την τοποθεσία αυτή που έμοιαζε ιδανική για άμυνα. Έτσι στις διαταγές που εκδόθηκαν από το Γενικό Επιτελείο στις 18 Οκτωβρίου προβλεπόταν η κατάληψη των Γιαννιτσών την επόμενη ημέρα, ενώ οριζόταν η πόλη και ως έδρα του στρατηγείου. Αυτό σήμαινε πως η μάχη που ακολούθησε στις παρυφές της πόλης των Γιαννιτσών δεν είχε προβλεφθεί και αυτό είχε μια αρνητική επίπτωση στην προετοιμασία (υλική και ψυχολογική) των Ελληνικών μονάδων.

Οι Τούρκοι ενισχύθηκαν με την 14η μεραρχία Σερρών και παρέταξαν στο πεδίο της μάχης 25.000 άνδρες και περίπου 30 πυροβόλα. Η τοποθεσία που επιλέχθηκε από τον Τούρκο στρατηγό για την άμυνα βρισκόταν δυτικά της πόλης και στηριζόταν από δεξιά σε δύσβατα υψώματα και στα αριστερά από την λίμνη των Γιαννιτσών. Το έδαφος ήταν ελώδες και πεδινό, αλλά το χειρότερο ήταν πως πιθανή αποτυχία του Τουρκικού στρατού θα επέφερε την διάλυση του καθώς όπισθεν του βρισκόταν ο Αξιός ποταμός. Εκεί αποφάσισε ο Ταξίν Πασάς να σταθεί και να πολεμήσει υπερασπίζοντας και τα Γιαννιτσά που ήταν ιερή πόλη για τους Μουσουλμάνους.

Την πρώτη επαφή με τον εχθρό έκαναν οι προφυλακές της ΙΙ και ΙΙΙ Μεραρχίας βορειοδυτικά της κύριας αμυντικής τοποθεσίας, οι οποίες όμως ανέτρεψαν εύκολα τους αμυνόμενους που συμπτύχθηκαν στην κύρια τοποθεσία άμυνας. Το μεσημέρι της 19ης Οκτωβρίου οι κύριες δυνάμεις των Ελλήνων συγκεντρώνονταν ενώπιον της κύριας τοποθεσίας υπό τα πυκνά πυρά του Τουρκικού πυροβολικού. Η ΙΙΙ μεραρχία είχε καταφέρει να καταλάβει άθικτη την γέφυρα του ποταμού Ασπροποτάμου, αλλά η διάβαση της από τα υπόλοιπα τμήματα της ΙΙ μεραρχίας γινόταν αργά λόγω του αντίπαλου πυροβολικού.



Το Γενικό Στρατηγείο λαμβάνοντας ενημέρωση για την διαμορφωθείσα κατάσταση εξέδωσε νέες διαταγές με τις οποίες διέταζε γενική επίθεση σε όλο το μήκος της τοποθεσίας, καθώς καμία κυκλωτική ενέρεια δεν ήταν δυνατή. Το κύριο βάρος της επίθεσης στο βόρειο άκρο της Τουρκικής 
άμυνας ανέλαβε η ΙV μεραρχία που επιτέθηκε και με τα τρία συνταγματα της (8ο, 9ο 11ο) για να καταλάβει το χωριό Πενταπλάτανο. Μετά της 16.00 ο αγώνας έγινε σκληρότερος με τους Τούρκους να 
Η μάχη των Γιαννιτσών (χάρτης του ΓΕΣ/ΔΙΣ)
υποχωρούν αργά, αμυνόμενοι με πυκνά πυρά πεζικού  και πυροβολικού στα επελαύνοντα 3 Ελληνικά Συντάγματα. Άλλη όμως σημαντική εξέλιξη ήταν η προέλαση της VI μεραρχίας που ανέτρεψε τις Τουρκικές θέσεις με διαδοχικές επιθέσεις και συντάχθηκε αργά το βράδυ στο άκρο αριστερό άκρο της ΙV μεραρχίας.

Οι βραδυνές ώρες διέκοψαν την μάχη με τις ΙΙ και ΙΙΙ μεραρχίες να έχουν διαβεί τον Ασπροπόταμο και να είναι έτοιμες για την τελική προέλαση και με τα τρια Συντάγματα της ΙV μεραρχίας και τμήμα της VI μεραρχίας να έχουν καταλάβει τμήμα της βόρειας αμυντικής τοποθεσίας και να βρίσκονται σε στενή επαφή με τον εχθρό. Οι στρατιώτες των τριών συνταγμάτων διανυκτέρευσαν υπό συνεχή βροχή και τσουχτερό κρύο, νηστικοί και κατάκοποι. Ο Αγώνας της επομένης θα αποδεικνυόταν σκληρότερος.

Με το πρώτο φως της ημέρας το 9ο τάγμα ευζώνων της VI μεραρχίας υπό τον αντισυνταγματάρχη Κωνσταντίνο Παπαδόπουλο επιτέθηκε ακάλυπτο κατά των Τουρκικών θέσεων με εφ΄όπλου λόγχη με 
Μάχη των Γιαννιτσών
την σημαία μπροστά και την την πολεμική σάλπιγγα να σημαίνει "προχωρείτε, προχωρείτε". Η επίθεση ήταν τόσο ορμητική που όχι μόνο ανέτρεψε την Τουρκική αντίσταση αλλά συνέλαβε άθικτη και μια ολόκληρη Τουρκική πυροβολαρχία που βρισκόταν ταγμένη στο νεκροταφείο του χωριού και δεν πρόλαβε να υποχωρήσει.

Αλλά την κύρια νίκη την κατέκτησε η ΙV μεραρχία με μια θυελλώδη προέλαση των Συνταγμάτων της. Στις 6.30 τα τρία συντάγματα της ξεκίνησαν την επίθεση στηριζόμενα και από το φίλιο πυροβολικό που είχε αναπτυχθεί το απόγευμα της προηγούμενης ημέρας. Η δυσκολία της μάχης ήταν αυξημένη για τον πρόσθετο λόγο ότι στο συγκεκριμένο σημείο οι επιτιθέμενοι δεν διέθεταν αριθμητική υπεροχή. Η επίθεση εξελίχθηκε ραγδαία με τα συντάγματα να κερδίζουν συνεχώς έδαφος και να πλησιάζουν τα Τουρκικά χαρακώματα προελαύνοντας υπό το δραστικό πυρ του Τουρκικού πυροβολικού από τα γύρω υψώματα. Ταυτόχρονα και η ΙΙ και ΙΙΙ μεραρχία πίεζαν τους Τούρκους στον τομέα τους και τους είχαν εξαναγκάσει σε αναδίπλωση και συνεχή υποχώρηση.

Ο Τούρκος (Αλβανικής καταγωγής) στρατηγός αντιλαμβανόταν ότι οι δυνάμεις του παρά τις 

Χασάν Ταχσίν Πασάς
προσπάθειες τους είχαν χάσει έδαφος και είχαν κλονιστεί. Ο σοβαρότερος όμως κίνδυνος για τους Τούρκους προερχόταν από την απρόσμενη προέλαση της VI μεραρχίας με το 9ο τάγμα του οποίου η επιτυχία και η εισχώρηση στα βόρεια της τοποθεσίας απειλούσε με κύκλωση και αιχμαλωσία ολόκληρη την Τουρκική στρατιά. Υπό τον κίνδυνο αυτό ο Ταξίν Πασάς διέταξε υποχώρηση που σύντομα πήρε την διάσταση της πανικόβλητης φυγής που διεξήχθη με μεγάλη δυσκολία λόγω της συνεχούς βροχής και της λάσπης. Ο κύριος όγκος του Τουρκικού στρατιωτικού υλικού έπεσε λάφυρο στα χέρια των νικητών Ελλήνων, ενώ οι υποχωρούσες Τουρκικές μονάδες βρίσκονταν σε διάλυση.Υπήρξαν 3000 αιχμάλωτοι Τούρκοι στρατιώτες, 25 πυροβόλα από τα 30, και 2 πολεμικές σημαίες. . 

Το Γενικό Στρατηγείο διέταξε της Ι μεραρχία να καταδιώξει και να διαλύσει τον εχθρό, όμως αυτό δεν έγινε καθώς λόγω της γρήγορης προέλασης των Ελλήνων οι μονάδες είχαν μπερδευτεί μεταξύ τους μέσα στην πόλη των Γιαννιτσών και έτσι χάθηκε πολύτιμος χρόνος. Οι απώλειες των Ελλήνων στην διήμερη αυτή μάχη ήταν 188 νεκροί (ανάμεσα τους 10 αξιωματικοί) και 756 τραυματίες (ανάμεσα τους 29 αξιωματικοί).

Η μάχη των Γιαννιτσών

Τα πρώτα τμήματα που μπήκαν στην πόλη των Γιαννιτσών, από το δρόμο της Αξού ήταν της δεύτερης 
μεραρχίας με τον Μέραρχο Καλάρη. Γύρω στις 11 π.μ. από τον ίδιο δρόμο μπαίνει και ο αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος με το Επιτελείο του. Δημογέροντες της Ελληνικής κοινότητας και πλήθος κόσμου, τους υποδέχονταν μέσα σε παραλήρημα χαράς και ζητωκραυγών, στην οδό Χατζηδημητρίου, στο ύψος της νέας αγοράς. Επακολούθησε νεκρώσιμη ακολουθία στο Ναό της Παναγίας, για τους νεκρούς στρατιώτες. Κατόπιν άρχισε μεγάλη Δοξολογία μπροστά σε αξιωματικούς, στρατιώτες και κατοίκους της πόλης. 
Η εικόνα των ηττημένων Τούρκων στρατιωτών που ξεχύθηκαν στους λασπωμένους δρόμους προς την Θεσσαλονίκη ήταν φρικτή. Ένας πολεμικός ανταποκριτής των “ΤΑΙΜΣ” ο Κρώφορντ Πράϊς γράφει: “είδα πολλά άξια λόγου θέματα στη Μακεδονία, αλλά κανένα απ’αυτά τόσο σπαρακτικό και τόσο τρομερό, όσο η υποχώρηση του Ταξίν, την επόμενη της μάχης των Γιαννιτσών”. 

Επίλογος 

Η πολύ σημαντική αυτή νίκη συνέτριψε τους Τούρκους, άνοιξε διάπλατα τον δρόμο για την Θεσσαλονίκη και εξασφάλισε την τελική νίκη στον Ά Βαλκανικό πόλεμο για τα Ελληνικά όπλα. Αιχμή της ηρωικής επίθεσης της ΙV μεραρχίας που περιγράψαμε αποτέλεσε το 9ο Σύνταγμα πεζικού που είχε τότε (όπως και σήμερα) την έδρα του στην Καλαμάτα. Λόγω της ανδραγαθίας του αυτής, το 9ο Σύνταγμα πεζικού που είναι πλέον σήμερα κέντρο εκπαίδευσης νεοσυλλέκτων οπλιτών, αποκαλείται τιμητικά "Γιαννιτσά"μέχρι και τις ημέρες μας.

Ι. Β. Δ.

Πηγές

Γενικό Επιτελείο Στρατού, Ο Ελληνικός στρατός στους Βαλκανικούς πολέμους του 1912-1913, εκδόσεις ΔΙΣ

Βασίλειος Αναστασόπουλος, Α΄ Βαλκανικός πόλεμος - Η μεγάλη εξόρμηση, εκδόσεις Περισκόπιο

Παντελής Καρύκας, Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913, πολεμικές μονογραφίες

Θ. Πάγκαλος, απομνημονεύματα, εκδόσεις Αετός

Κρώφορδ Πράις, Βαλκανικοί Αγώνες, εκδόσεις "Εκάτη"


ΠΗΓΗ

Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

28 Οκτωβρίου 1940

$
0
0


H Ιταλία κηρύσσει πόλεμο και προσβάλλει τα από Αλβανίας σύνορα της Ελλάδας. Συνάντηση Χίτλερ - Μουσσολίνι στη Φλωρεντία, τοπική ώρα 11.00. "Φύρερ, προελαύνουμε.."ήταν τα πρώτα λόγια του Μουσσολίνι.
Ο ελληνοϊταλικός πόλεμος του 1940 ήταν η πολεμική σύγκρουση μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας, η οποία διήρκεσε από τις 28 Οκτωβρίου 1940 μέχρι τις 23 Απριλίου 1941. Επίσημη έναρξη του Πολέμου θεωρείται η «επίδοση του τελεσιγράφου», ενώ μετά τις 6 Απριλίου 1941, με την επέμβαση των Γερμανών, συνεχίστηκε ως ελληνοιταλικογερμανικός πόλεμος.
Ο πόλεμος αυτός ήταν το αποτέλεσμα της επεκτατικής πολιτικής του φασιστικού καθεστώτος του Μπενίτο Μουσολίνι που είχε εγκαθιδρύσει στην Ιταλία. Στα μέσα του 1940, ο Μπενίτο Μουσολίνι, έχοντας ως πρότυπο τις κατακτήσεις του Αδόλφου Χίτλερ, θέλησε να αποδείξει στους Γερμανούς συμμάχους του Άξονα ότι μπορεί και ο ίδιος να οδηγήσει την Ιταλία σε ανάλογες στρατιωτικές επιτυχίες. Η Ιταλία είχε ήδη κατακτήσει την Αλβανία από την άνοιξη του 1939, καθώς και πολλές βρετανικές βάσεις στην Αφρική, όπως τη Σομαλιλάνδη, το καλοκαίρι του 1940, αλλά αυτές δεν ήταν επιτυχίες ανάλογες αυτών της ναζιστικής Γερμανίας. Ταυτόχρονα ο Μουσολίνι επιθυμούσε να ισχυροποιήσει τα συμφέροντα της Ιταλίας στα Βαλκάνια, που ένοιωθε ότι απειλούνταν από τη γερμανική πολιτική από την στιμή που η Ρουμανία είχε δεχθεί την γερμανική προστασία για τα πετρελαϊκά της κοιτάσματα.
Τις πρώτες πρωινές ώρες της 28ης Οκτωβρίου του 1940, ο Ιταλός Πρέσβης στην Αθήνα, Εμανουέλε Γκράτσι επέδωσε ιδιόχειρα στον Έλληνα Πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά, στην οικία του δεύτερου, στην Κηφισιά, τελεσίγραφο, με το οποίο απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση του Ιταλικού στρατού από την Ελληνοαλβανική μεθόριο, προκειμένου στη συνέχεια να καταλάβει κάποια στρατηγικά σημεία του Ελληνικού Βασιλείου, (λιμένες, αεροδρόμια κλπ.), για τις ανάγκες ανεφοδιασμού και άλλων διευκολύνσεών του για τη μετέπειτα προώθησή του στην Αφρική. Μετά την άρνηση του Πρωθυπουργού (το περίφημο «όχι»), ιταλικές στρατιωτικές δυνάμεις άρχισαν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις εισβολής στην Ελλάδα.
  • Αξίζει να σημειωθεί στο σημείο αυτό, ότι ανεξάρτητα των όσων έχουν γραφεί κατά καιρούς σε διάφορα έντυπα, ο πόλεμος αυτός δεν ήταν αιφνίδιος. Η επίδοση του τελεσιγράφου αναμενόταν ήδη από ημέρα σε ημέρα, η δε ημερομηνία αυτή της επίδοσης θεωρούνταν η πλέον πιθανή δεδομένου ότι αποτελούσε εθνική επέτειο του φασισμού στην Ιταλία από το 1925. Αλλά και από ένα τεράστιο δίκτυο πληροφοριών που είχε αναπτυχθεί τότε, σε συνδυασμό με διάφορα γεγονότα όπως αναφέρονται παρακάτω, οδηγούσαν με απόλυτη ακρίβεια την επερχόμενη πολεμική σύγκρουση κατά την οποία η Ελλάδα βρέθηκε τουλάχιστον έτοιμη να την αντιμετωπίσει.
Ο Ελληνικός Στρατός αντεπιτέθηκε και ανάγκασε τον ιταλικό σε υποχώρηση και μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, σχεδόν το ένα τέταρτο του εδάφους της Αλβανίας είχε καταληφθεί από τους Έλληνες. Η αντεπίθεση των Ιταλών, το Μάρτιο του 1941, απέτυχε, με κέρδος μόνο μικρές εδαφικές εκτάσεις στην περιοχή της Χειμάρρας. Τις πρώτες μέρες του Απριλίου, με την έναρξη της γερμανικής επίθεσης, οι Ιταλοί ξεκίνησαν και αυτοί νέα αντεπίθεση. Από τις 12 Απριλίου, ο Ελληνικός Στρατός άρχισε να υποχωρεί από την Αλβανία, για να μην περικυκλωθεί από τους προελαύνοντες Γερμανούς. Ακολούθησε η συνθηκολόγηση με τους Γερμανούς, στις 20 Απριλίου και με τους Ιταλούς, τρεις μέρες αργότερα, οι οποίες περαίωσαν τυπικά τον ελληνοϊταλικόγερμανικό πόλεμο.
Η απόκρουση της ιταλικής εισβολής αποτέλεσε τη πρώτη νίκη των Συμμάχων κατά των δυνάμεων του Άξονα στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και ανύψωσε το ηθικό των λαών στη σκλαβωμένη Ευρώπη. Πολλοί ιστορικοί υποστηρίζουν ότι η νίκη των Ελλήνων επηρέασε την έκβαση ολόκληρου του πολέμου, καθώς υποχρέωσε τους Γερμανούς να αναβάλουν την επίθεση κατά της Σοβιετικής Ένωσης, προκειμένου να βοηθήσουν τους συμμάχους τους Ιταλούς που έχαναν τον πόλεμο με την Ελλάδα. Η καθυστερημένη επίθεση τον Ιούνιο του 1941, ενέπλεξε τις γερμανικές δυνάμεις στις σκληρές συνθήκες του ρωσικού χειμώνα, με αποτέλεσμα την ήττα τους στη διάρκεια της Μάχης της Μόσχας.

Παραρτήματα

Διάγγελμα Πρωθυπουργού προς τον Ελληνικόν Λαόν.

28η Οκτωβρίου 1940
Η στιγμή επέστη που θα αγωνισθώμεν δια την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος, την ακεραιότητα και την τιμήν της. Μολονότι ετηρήσαμεν την πλέον αυστηρά ουδετερότητα και ίσην προς όλους, η Ιταλία μη αναγνωρίζουσα εις ημάς το δικαίωμα να ζώμεν ως ελεύθεροι Ελληνες, μου εξήτησε σήμερον την 3ης πρωινήν την παράδοσιν τμημάτων του εθνικού εδάφους, κατά την ίδιαν αυτής βούλησιν, και μου ανεκοίνωσεν ότι προς κατάληψιν αυτών, η κίνησις των στρατευμάτων της θα ήρχιζεν την 6η πρωινήν. Απήντησα εις τον Ιταλόν Πρέσβυν ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό καθ'εαυτό και τον τρόπον με τον οποίον γίνεται τούτο, ως κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας εναντίον της Ελλάδος.
Τώρα θα αποδείξωμεν εαν πράγματι έιμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας. Ολον το Εθνος ας εγερθή σύσσωμον. Αγωνισθήτε δια την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά σας και τας ιεράς παραδόσεις μας. Νυν υπέρ πάντων ο αγών.
Ιωάννης Μεταξάς

Διάγγελμα της Α.Μ. του Βασιλέως προς τον Ελληνικόν Λαόν.

28η Οκτωβρίου 1940
Ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως σας ανήγγειλε προ ολίγου υπό ποίους όρους ηναγκάσθημεν να κατέλθωμεν εις πόλεμον κατά της Ιταλίας, επιβουλευθείσης την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος.
Κατα την Μεγάλην αυτήν στιγμήν είμαι βέβαιος ότι κάθε Ελλην και κάθε Ελληνίς θα εκτελέσωσι το καθήκον των μέχρι τέλους και θα φανώσιν αντάξιοι της ενδόξου ημών ιστορίας.
Με πίστη εις τον Θεόν και εις τα πεπρωμένα της φυλής, το Εθνος σύσσωμον και πειθαρχούν ως εις άνθρωπος θα αγωνισθή υπέρ βωμών και εστιών μέχρι τελικής νίκης.
Γεώργιος Β'

Αποτέλεσμα εικόνας για Οχυρό Παλιουριώνες
“10 Απριλίου 1941"
Μετά τήν συνθηκολόγηση μέ τήν Γερμανία παραδίδονται τά οχυρά Παλιουριώνες* καί Ρούπελ*. Οί Γερμανοί εκφράζουν τόν θαυμασμό τους στούς Ελληνες στρατιώτες, δηλώνουν ότι αποτελεί τιμή καί υπερηφάνεια τό ότι είχαν σάν αντίπαλο έναν τέτοιο στρατό καί ζητούν από τόν Ελληνα διοικητή νά επιθεωρήσει τόν Γερμανικό στρατό ώς ένδειξη τιμής καί αναγνωρίσεως! Η Γερμανική Σημαία υψώνεται μόνο μετά τήν πλήρη αποχώρηση τού Ελληνικού Στρατού.
Ένας Γερμανός αξιωματικός τής αεροπορίας εδήλωσε στόν διοικητή τής ομάδος μεραρχιών Ανατολικής Μακεδονίας αντιστράτηγον Δέδε ότι ό Ελληνικός Στρατός ήταν ό πρώτος στρατός στόν οποίον τά στούκας δέν προκάλεσαν πανικό.
“Οι στρατιώται σας” είπε, ”αντί νά φεύγουν αλλόφρονες, όπως έκαναν είς τήν Γαλλία καί τήν Πολωνία, μας επυροβόλουν από τας θέσεις των.”

Οχυρό Ρούπελ
Το οχυρό Ρούπελ είναι το μεγαλύτερο συγκρότημα της οχυρωμένης τοποθεσίας κατά μήκος των ελληνοβουλγαρικών συνόρων που έφερε το όνομα Γραμμή Μεταξά, με συνολικό ανάπτυγμα καταφυγίων 1.849 μέτρα και μήκος στοών 4.251 μέτρα. Το Ρούπελ, κατασκευασμένο στις δυτικές αντηρίδες του όρους Τσιγγέλι στον ποταμό Στρυμόνα , μαζί με το οχυρό Παλιουριώνες εξασφάλιζαν τη στενωπό Ρούπελ.

Χρονικό οχυρού Ρούπελ (6 - 9 Απριλίου 1941)
6 Απριλίου
H γερμανική επίθεση εκδηλώθηκε στις 05.15 της 6ης Απριλίου. Για τον κανονισμό των βολών πυροβολικού είχε μεταφερθεί στα βόρεια του Στρυμόνα ένα δέσμιο στη γη αερόστατο, η παρουσία του ήταν προκλητική καθώς η ελληνικές δυνάμεις στερούσαν από αεροπορική κάλυψη. Ελάχιστα λεπτά αργότερα άρχισαν οι επιθέσεις από αεροσκάφη στούκας, στόχος τους εκτός από το οχυρό ήταν και το Κέντρο Αντίστασης Καπίνας.
Η γερμανική επίθεση στα ανατολικά του Ρούπελ
Στα ανατολικά του αριστερού υποτομέα του Συγκροτήματος Σιδηροκάστρου έδρασαν τα τάγματα ΙΙ/125 & ΙΙΙ/125, όπου σύμφωνα με το σχέδιο της επίθεσης έπρεπε πρώτα να καταλάβουν το ύψωμα 350 στο διάκενο των οχυρών Ρούπελ-Καρατάς. Για να μην καταληφθεί το ύψωμα πολέμησαν, η διμοιρία του φυλακίου Κούλας, και του 3ου λόχου προκάλυψης. Το ΙΙ/125 τάγμα πλησίασε, στις 06.40, το ύψωμα 350 και το κατέλαβε με αιφνιδιαστική επίθεση, ακολουθούμενο από το ΙΙΙ/125.
Επίθεση του ΙΙΙ/125 γερμανικού τάγματος
Εκμεταλλευόμενοι τις πτυχώσεις του εδάφους, οι Γερμανοί έφθασαν σε απόσταση 200 μ. από τα έργα του οχυρού Ρούπελ. Οι υπερασπιστές του οχυρού μαζί με την βοήθεια του Καρατάς και του πυροβολικού κατάφεραν να αποκρούσουν και της τρεις επιθέσεις του τάγματος.
Διείσδυση του ΙΙ/125 γερμανικού τάγματος στα νώτα του Ρούπελ
Οι Γερμανοί του ΙΙ/125 τάγματος υποβλήθηκαν σε παρόμοιες δοκιμασίες, αλλά ήταν ο μόνος πραγματικός κίνδυνος για τις ελληνικές δυνάμεις καθ’όλοι την διάρκεια του αγώνα. Από τους 100 άντρες πέρασαν οι 60 με μια ομάδα βαρέων πολυβόλων και μια ομάδα διαβιβαστών. Οι υπόλοιποι λόχοι του τάγματος γνώρισαν την καταστροφή. Ο 5ος λόχος σχεδόν διαλύθηκε. Ο 8ος κατάφερε να περάσει το βράδυ της 6-7/4 και ενώθηκε με τα υπόλοιπα τμήματα το μεσημέρι της 7/4 με πολύ μεγάλες απώλειες.
7 Απριλίου
Την αυγή του 7ης Απριλίου συγκροτήθηκαν τρεις περίπολοι του Ρούπελ με αποστολή την εκκαθάριση της περιοχής από τους εχθρούς και την αποκατάσταση της τηλεφωνικής επικοινωνίας. Αποτέλεσμα αυτής της περιπολίας ήταν η σύλληψη 14 αιχμαλώτων με 3 συσκευές ασυρμάτου και 2 όλμους. Επίσης δεν έλειψαν οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί, μάλιστα στις 7 και 8 Απριλίου, τα στούκας χρησιμοποίησαν βόμβες 500 κιλών. Η υποχώρηση των Γερμανών και οι μικρές απόλυες των Ελλήνων υπερασπιστών ανύψωσαν το ηθικό των Ελλήνων. Ο Παπακωνσταντίνου σημειώνει χαρακτηριστικά: "Το ηθικόν των στρατιωτών υπέροχον. Τους βομβαρδισμούς και την κόλασιν πυρός υποδέχοντο με ζητωκραυγάς".
Αγώνες εναντίον των Γερμανών στα νώτα του Ρούπελ.
Η παρουσία των Γερμανών στα νότια του οχυρού Ρούπελ απασχόλησε τις ελληνικές δυνάμεις. Η διμοιρία αρμάτων που θα ενεργούσε με το απόσπασμα του Παπαχατζή δεν χρησιμοποιήθηκε λόγω εδαφικών δυσχερειών. Εναντίων των Γερμανών που είχαν καταλάβει το παρατηρητήριο της 7ης πυροβολαρχίας στο ύψωμα Τεπελάρ κινήθηκαν δύο διμοιρίες του 3ου λόχου υπό των Νιάνου και Παπαχατζή υπό τον ανθυπολοχαγού Καρατζά. Μετά από ολοήμερη μάχη, οι ελληνικές δυνάμεις κατάφεραν να απωθήσουν τους Γερμανούς στο ύψωμα Γκολιαμά ανάμεσα στο χωριό Κλειδί και το λόφο Λουτρών.
8 Απριλίου
Στις 6:00 το πρωί της 8ης Απριλίου το οχυρό Ρούπελ δέχτηκε νέο σφοδρό βομβαρδισμό από την αεροπορία και το πυροβολικό, που συνεχίστηκε όλη την ημέρα. Οι Γερμανοί του ΙΙΙ/125 τάγματος ετοιμάστηκαν για νέα επίθεση με τρεις ομάδες εδάφους και μία διμοιρία σκαπανέων. Για το σκοπό αυτό ενισχύθηκε με δύο διμοιρίες του 13ου και 14ου λόχου.Οι απώλειες του οχυρού την ημέρα αυτή ήταν ένας νεκρός και τέσσερις τραυματίες οπλίτες ενώ οι υλικές ήταν ελάχιστες. Σημαντικές, αντίθετα, ήταν οι απώλειες του εχθρού. Ενέργειες για την εξουδετέρωση των Γερμανών στα νώτα του Ρούπελ. Πιο σοβαρή ήταν η κατάσταση στα νότια του οχυρού αφού το ΙΙ/125 τάγμα ενισχύθηκε από την κάθοδο των γερμανών δυνάμεων της 5ης Ορεινής Μεραρχίας στα δυτικά του Στρυμόνα.
Η κατάσταση χειροτέρεψε για την ελληνική πλευρά γιατί η Ομάδα Μεραρχιών διέταξε τα τάγματα του 41 Συντάγματος Πεζικού να επιστρέψουν στης αρχικές τους θέσεις μάχης. Η κατάσταση ήταν κρίσιμη καθώς η επόμενη προγραμματισμένη ενέργεια ήταν η διάβαση του Στρυμόνα από την 5η Ορεινή Μεραρχία.
9 Απριλίου
Το οχυρό Ρούπελ υπέστη βομβαρδισμούς πυροβολικού και αεροπορίας και την ημέρα αυτή. Μέχρι το μεσημέρι οι βομβαρδισμοί ήταν μικρής έντασης αλλά από τις 14:00 μετατράπηκαν σε σφοδρούς. Στις 12:30, όμως, όταν επρόκειτο να εφορμήσουν τα τμήματα κρούσης, το ελληνικό πυροβολικό εξαπέλυσε στους χώρους εξόρμησης το φονικό πυρ και προκλήθηκαν πολλές και βαριές απόλυες στους Γερμανούς. Μετά από αυτό τα γερμανικά τμήματα άρχισαν να οπισθοχωρούν. Οι απόλυες του οχυρού ήταν πέντε νεκροί και έντεκα τραυματίες. Στις 17:00 προσήλθαν Γερμανοί κήρυκες για να γνωστοποιήσουν την συνθηκολόγηση του ΤΣΑΜ ζητώντας την παράδοση του οχυρού.
Ο διοικητής του, Ταγματάρχης Γεώργιος Δουράτσος απάντησε ότι τα οχυρά δεν παραδίδονται αλλά καταλαμβάνονται και ότι θα συνεχίσει τον αγώνα στερούμενος άλλων διαταγών. Ο κήρυκας διαβεβαίωσε στην στρατιωτική του τιμή ότι δεν επρόκειτο για απάτη και όρισε συνάντηση για την 6:00 της επόμενης 10/4. Το οχυρό επικοινώνησε με τη Μεραρχία όπου κοινοποίησε την συνθηκολόγηση. Η αντίδραση των ανδρών του οχυρού ήταν ότι ο αγώνας έπρεπε να συνεχιστή. Την επομένη 10 Απριλίου 1941 έλαβε χώρα η παράδοση του οχυρού. Τα γερμανικά τμήματα "μας εσεβάσθησαν και μας ετίμησαν", σύμφωνα με την έκθεση Πλευράκη. Έξω από το οχυρό ήταν παραταγμένο γερμανικό τμήμα και απέδωσαν τιμές. Ο εντεταλμένος για την παραλαβή του οχυρού Γερμανός αξιωματικός συγχάρηκε τον διοικητή του, Ταγματάρχη Γεώργιο Δουράτσο, διαβεβαιώνοντας τα συγχαρητήρια και το θαυμασμό των ανωτέρων του. Τόνισε μάλιστα ότι για τους Γερμανούς αποτελούσε τιμή και υπερηφάνεια ότι είχαν ως αντίπαλο έναν τόσον ηρωικό στρατό. Σχετικά με τις απόλυες των εμπολέμων στον αριστερό υποτομέα του Συγκροτήματος Σιδηροκάστρου, ο Πλευράκης σημειώνει στην έκθεση του: "Αι απώλειαι ασήμαντοι έναντι τοιούτου αγώνος ώστε περιορισθεί σε 4 νεκρούς αξιωματικούς και 40 άνδρες τραυματίες 2 αξιωματικοί και 150 άνδρες. Απεναντίας του αντιπάλου βαρύτατε ως μαρτυρούν τα υπάρχοντα νεκροταφεία και ας αποσιωπώ δια λόγους σκοπιμότητος".

Οχυρό Παλιουριώνες
Το οχυρό βρισκόταν βορειοανατολικά της κωμόπολης Νέο Πετρίτσι Σερρών.
Οι οχυρώσεις του αποτελούνταν από τρία συγκροτήματα και δύο μεμονωμένα πολυβολεία, με υπόγειες στοές που έφταναν τα 1762 μέτρα. Τα επιφανειακά του έργα ήταν, 4 απλά και 6 διπλά πολυβολεία, 2 σύνθετα πολυβολεία-παρατηρητήρια, 1 σύνθετο πολυβολείο-αντιαρματικό πυροβολείο, 1 σύνθετο πολυβολείο-βομβιδοβολείο, 1 αντιαεροπορικό πολυβολείο, 1 αντιαρματικό πυροβολείο, 1 μονό και 1 διπλό ολμοβολείο, 3 πολυβολεία πλαγιοφύλαξης, 7 παρατηρητήρια, 2 σταθμούς οπτικού, 4 απλές εξόδους, 1 έξοδος με πολυβόλο και 1 εξόδος με παρατηρητήριο και βομβιδοβολείο.
Ο οπλισμός του αποτελείτο από 2 πυροβόλα των 75mm, 1 αντιαεροπορικό των 20mm, 2 αντιαρματικά των 37mm, 3 όλμους των 81mm, 31 πολυβόλα, 16 οπλοπολυβόλα, 35 βομβιδοβόλα και επανδρώνονταν από 15 αξιωματικούς και 585 υπαξιωματικούς και οπλίτες.

ΠΗΓΗ

Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.


Ο στρατιώτης που έγινε σύμβολο της Αμερικής ήταν… Έλληνας

$
0
0
stratiotis-egine-simvolo-amerikis-itan-ellinasΉταν 8 Ιουλίου του 1944, όταν ο φωτορεπόρτερ Γιουτζίν Σμιθ απαθανατίζει με την φωτογραφική του μηχανή τη στιγμή που ένας Αμερικανός στρατιώτης, ο οποίος κάνει διάλειμμα από τη μάχη για να πιει νερό. Λίγη ώρα αργότερα ο πεζοναύτης γυρνά και κοιτάζει τον φωτογράφο, ενώ έχει στα χείλη του ένα αναμμένο τσιγάρο.
Και όλα αυτά την στιγμή που οι ριπές των πυροβόλων καθηλώνουν τους στρατιώτες. Οι φωτογραφίες που τραβήχτηκαν στο Σαϊπάν, κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, δημοσιεύθηκαν στο «LIFE», στο πιο διάσημο περιοδικό της εποχής.
Ο Αμερικανός στρατιώτης, στις φωτογραφίες γίνεται σύμβολο της εποχής, συμβολίζοντας την ανδρεία και την γενναιότητα την ώρα της μάχης. Μόνο που όπως αποδείχθηκε αργότερα, ο στρατιώτης δεν ήταν Αμερικανός αλλά… Έλληνας. Πρόκειται για τον Ευάγγελο Κλωνή, από την Κεφαλονιά και η αποκάλυψη έγινε από τον γιο του το 1991, όταν τυχαία είδε το περιοδικό. Κρατώντας το στα χέρια έτρεξε στην μητέρα του, η οποία αναγνώρισε στην φωτογραφία τον σύζυγο της.

Τα δύσκολα παιδικά χρόνια και η σχέση με την οικογένεια Αρσένη

klwnis6
Ο Ευάγγελος Κλώνης γεννήθηκε στην Κεφαλονιά στις 28 Οκτωβρίου του 1916. Η οικογένεια του ήταν πολύ φτωχή και έτσι αναγκάστηκε από μικρός, να παρατήσει το σχολείο και να εργαστεί, για να μπορέσει συντηρήσει τα οκτώ αδέρφια του. Στην ηλικία των 14 χρόνων μετακομίζει στην Αθήνα, όταν ένας Κεφαλονίτης του βρίσκει δουλειά στην πρωτεύουσα.
Θα εργασθεί ως εισπράκτορας σε λεωφορείο, όπου αφεντικό του ήταν ο Γεράσιμος Αρσένης, παππούς του γνωστού πολιτικού. Έπειτα από δύο χρόνια στην πρωτεύουσα, βρίσκεται μια μέρα με το λεωφορείο στον Πειραιά, όπου παρατηρεί τους ναύτες που φεύγουν. Χρειάσθηκαν μόλις λίγα λεπτά για να πάρει την απόφαση να φύγει για την Αμερική.

Το ταξίδι στην Αμερική

Μπήκε κρυφά σε ένα πλοίο που έφυγε για την Αμερική, ενώ για να περάσει τον τελωνειακό έλεγχο προσποιήθηκε τον κωφάλαλο καθώς δεν μιλούσε λέξη αγγλικά. Εκεί θα κάνει διάφορες δουλειές για να επιβιώσει, κυρίως βοηθώντας του Έλληνες της ομογένειας. Θα καταλήξει όμως στο Σάντα Φε, καθώς το ζεστό κλίμα της περιοχής του θυμίζει την Ελλάδα. Οι συνθήκες τον βοήθησαν ώστε να γίνει σύντομα στέλεχος σε ένα εστιατόριο, το μεγάλο πρόβλημα όμως για εκείνον παρέμενε, καθώς δεν είχε αποκτήσει ακόμη την αμερικάνικη υπηκοότητα.
Το 1941, όταν η Αμερική παίρνει μέρος στον πόλεμο, ανακοινώνεται ότι όποιος παράνομος μετανάστης στρατολογούνταν θα έπαιρνε και την αμερικάνικη υπηκοότητα. Ο Εύαγγελος Κλωνής βρήκε την ευκαιρία που έψαχνε και κατατάσσεται στον στρατό ξηράς. Η τραγική είδηση, ότι οι Γερμανοί σκότωσαν ολόκληρη την οικογένεια του στην Κεφαλονιά, φθάνει λίγο πριν ολοκληρώσει την εκπαίδευση του. Μια πληροφορία που θα τον κάνει να αποκτήσει μένος ώστε να θέλει να πάρει εκδίκηση.

Τα χρόνια στον στρατό και η συνομιλία με τον στρατηγό Άιζενχάουερ

klwnis3
Ο Κλωνής δεν μιλούσε ποτέ για τα χρόνια του στο στρατό και το μόνο που γνώριζε η οικογένεια του για εκείνη την εποχή ήταν ότι απολύθηκε το 1945, με πολλά μετάλλια αφού είχε πολεμήσει στην Αφρική και στην Ευρώπη. Σικελία, Αγγλία, Αυστρία, Πολωνία, Γερμανία και Νορμανδία. Η αποκάλυψη της φωτογραφίας όμως έφερε στο φως άγνωστες πτυχές από την στρατιωτική του δράση. Όπως πιστεύει η οικογένεια του, ο λόγος που δεν μιλούσε, ήταν γιατί είχε πάρει μέρος σε πολλές μυστικές αποστολές, συνολικά απαριθμούνται δεκατρείς. Ιδιαίτερη αξία έχει η ιστορία που αποκάλυψε ο γιος του Κλωνή, στον δημοσιογράφο Θεόδωρο Γεωργακόπουλο, που αφορά στον διάλογο που είχε με τον στρατηγό Άιζενχάουερ.

«Εγώ δεν είμαι Αμερικάνος, έρχομαι από την Ελλάδα»

klwnis5
Το 1944, δύο ημέρες πριν από την απόβαση στη Νορμανδία, ο Κλωνής ήταν στο Σαουθάμπτο, εκεί όπου βρέθηκε μπροστά στον Στρατηγό Άιζενχάουερ. Με θάρρος και τόλμη έσπευσε να δώσει τα διαπιστευτήρια του, λέγοντας: «Εγώ δεν είμαι Αμερικάνος, έρχομαι από την Ελλάδα. Οι Γερμανοί σκότωσαν όλη μου την οικογένεια. Θα πάω στη μάχη, και δεν με νοιάζει αν πεθάνω».
«Είσαι Αμερικάνος γιατί φοράς τη στολή μας», ήταν η απάντηση του  Άιζενχάουερ. «Θα πολεμήσεις για την καινούρια σου πατρίδα, αλλά μετά θα γυρίσεις, για να γευτείς τους καρπούς της νίκης».
Ο γιος του αναφέρθηκε σε ένα ακόμη περιστατικό από τον πόλεμο. Το 1945 βρέθηκε στο Βερολίνο επικεφαλής της ομάδας τεθωρακισμένων. Οι στρατιώτες του Κλωνή, υπό την απειλή των γερμανικών δυνάμεων που τους ακολουθούσαν έπρεπε να διασχίσουν έναν ορμητικό χείμαρρο επτά μέτρων για να σωθούν. Στο σημείο όμως είχε γίνει μάχη και το μέρος είχε γεμίσει πτώματα. Με δική του εντολή τα πτώματα στοιβάχτηκαν στον χείμαρρο και έτσι ουσιαστικά αποτέλεσαν την γέφυρα για να περάσουν τα τεθωρακισμένα από πάνω. Για την πράξη του αυτή πέρασε στρατοδικείο.
Όταν απολύθηκε ο Κλωνής επέστρεψε στη Σάντα Φε, όπου και έλαβε γράμμα ότι η οικογένεια του τελικά ήταν ζωντανή και ότι η πληροφορία που είχε λάβει ότι είχαν σκοτωθεί, ήταν λάθος. Επέστρεψε στην Ελλάδα για να τους δει, όπου και παντρεύτηκε. Γύρισε πίσω όμως στην Αμερική όπου άνοιξε δικό του εστιατόριο το οποίο και ονόμασε «Evangelo’s», ενώ απέκτησε και τρία παιδιά.

Το περίφημο γραμματόσημο με την φωτογραφία του

klwnis2
Η φωτογραφία του Γιουτζίν Σμίθ με τον Εύαγγελο Κλωνή ως στρατιώτη να πίνει νερό έγινε γραμματόσημο, σε μια πράξη απόδοσης τιμής για τις θυσίες και τη γενναιότητα των Αμερικανών στρατιωτών. Στο περίφημο γραμματόσημο αναγράφεται μόνο το όνομα του φωτογράφου καθώς η αληθινή ταυτότητα του εικονιζόμενου άνδρα αποκαλύφθηκε χρόνια αργότερα. Ο Ευάγγελος Κλωνής πέθανε στις 18 Φεβρουαρίου του 1989 χωρίς να δει ποτέ τις φωτογραφίες που του τράβηξε ο Γιουτζίν Σμιθ.


Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Τι γνώριζαν οι Σουμέριοι και οι Βαβυλώνιοι για τον Κατακλυσμό του Νώε;

$
0
0
gnorizan-soumerii-vavilonii-kataklismo-noeΔιαβάστε πώς η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε πήλινες πινακίδες του 1635 π.Χ. η οποία καταγράφει μία ιστορία για την πλημμύρα, ενώ σε άλλες πήλινες πινακίδες του 7ου προ Χριστού βρίσκουμε πολλές ιστορίες παράλληλες με τη βιβλική διήγηση της δημιουργίας του κόσμου!
Οι Σουμέριοι, όπως όλοι γνωρίζουν, ονομάστηκαν έτσι οι κάτοικοι του Σουμέρ (Σουμερίας) που έκαναν την εμφάνισή τους λίγο πριν την 4η χιλιετηρίδα π.Χ.. Η ιστορία τους παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, αν και περιέχονται σ’ αυτή πολλά μυθικά στοιχεία, όπως άλλωστε συμβαίνει με τις ιστορίες των αρχαίων λαών.
Μετά από ανασκαφές που έγιναν, οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι Σουμέριοι είχαν σημειώσει μεγάλη πρόοδο σε τεχνικές ανακαλύψεις. Για παράδειγμα αναφέρουμε τον κεραμικό τροχό, το άροτρο κ.ά.. Επινόησαν ακόμη ένα σύστημα ύδρευσης για την περιοχή τους, που ήταν άνυδρη. Έκτισαν πολλές πόλεις (Ουρούκ, Λαγκάς, Ουρ).
Πολλοί επιστήμονες εκπλήσσονται με το αξιοσημείωτο γεγονός, ότι βρίσκουμε ιστορίες παράλληλες με τη βιβλική διήγηση της δημιουργίας όχι μόνο στην Εγγύς Ανατολή, αλλά και σε μύθους όλου του κόσμου! Η πήλινη πινακίδα, που βλέπουμε στη φωτογραφία, χρονολογείται από τον έβδομο -έκτο αιώνα π.Χ. και καταγράφει μια ιστορία δημιουργίας από ένα θεό και μία θεά στη γλώσσα των Σουμερίων και των Βαβυλωνίων!
soumerians
Οι Σουμέριοι χρησιμοποίησαν τη σφηνοειδή γραφή και υπάρχουν πήλινες πινακίδες που έδωσαν στοιχεία για τον πολιτισμό τους.
Σχετικά με την ιστορία τους, μπορούμε να πούμε ότι είχαν έρθει σε ρήξη πολλές φορές με τους Ακάδιους. Ωστόσο, ηγετικό ρόλο στους αγώνες τους είχε ο Εανατούμ, που ήταν ηγέτης της πόλης Λαγκάς. Τελικά οι περιοχές του Ακάδ και του Σουμέρ ενώθηκαν με τη σημιτική δυναστεία των Αμοριτών της Βαβυλώνας το 2.225 π.Χ..
Αναμφίβολα οι Βαβυλώνιοι γνώριζαν μια ιστορία για την πλημμύρα και την αντέγραψαν σε πήλινες πινακίδες . Αυτή εδώ είναι γραμμένη με παιδικό γραφικό χαρακτήρα γύρω στα 1635 π.Χ.
Αναμφίβολα οι Βαβυλώνιοι γνώριζαν μια ιστορία για την πλημμύρα και την αντέγραψαν σε πήλινες πινακίδες . Αυτή εδώ είναι γραμμένη με παιδικό γραφικό χαρακτήρα γύρω στα 1635 π.Χ.
Οι Βαβυλώνιοι, για να έρθουμε και σ’ αυτό το λαό, τα τέλη της 3ης χιλιετίας π.Χ. εμφανίστηκε στη Μεσοποταμία και μάλιστα στην περιοχή Σεναάρ ένας λαός σημιτικής καταγωγής, οι Βαβυλώνιοι. Στη Μεσοποταμία κατοικούσαν εκείνη την εποχή οι Σουμέριοι και οι Ακκάδιοι που βρίσκονταν σε μια ιδιαίτερα υψηλή βαθμίδα πολιτισμού. Στα 2.060 π.Χ. ένας από τους φύλαρχους των Βαβυλωνίων, που τότε ακόμα ονομάζονταν Αμορίτες, κατόρθωσε να ιδρύσει ένα μικρό κρατίδιο και να θέσει τα θεμέλια μιας νέας πόλης της Μπαμπ – Ιλού (Βαβυλώνα), ιδρύοντας την πρώτη βαβυλωνιακή δυναστεία.
Η νέα πόλη, που στολίστηκε με ναούς, ανάκτορα και άλλα κτίρια και περιτειχίστηκε μ’ ένα χαμηλό τείχος, γρήγορα έγινε ένα σημαντικό κέντρο που συγκέντρωσε κατοίκους από όλα τα σημεία της χώρας, που την είχε μεγαλώσει με τις κατακτήσεις του ο Σουμουαμπού ο πρώτος βασιλιάς της. Το έργο του Σουμουαμπού το συνέχισε ο διάδοχός του ο Σουμουλαϊλού και το συμπλήρωσε ο Χαμουραμπί, που κατάλυσε οριστικά το Σουμεροακκαδικό κράτος και ανακηρύχθηκε βασιλιάς των τεσσάρων μερών του κόσμου: του Ακκάδ, του Ελάμ, της Ασσυρίας και της Βαβυλωνίας.
Στην πολύχρονη βασιλεία του ένδοξου Χαμουραμπί οργανώθηκε η διοίκηση του κράτους πάνω σε νέες βάσεις και καθιερώθηκαν νέοι νόμοι, που λαξεύτηκαν πάνω σε μια μεγάλη στήλη από διορίτη που βρέθηκε στα 1904 από το Μόργκαν και είναι γνωστή με το όνομα «Κώδικας του Χαμουραμπί». Ιδού μερικοί από τους νόμους του Βαβυλώνιου βασιλιά:
— «Αν κάποιος δανείστηκε σπόρο και το σιτάρι του δε φύτρωσε, γιατί έλειψε το νερό ή γιατί οι πλημμύρες σκόρπισαν την σοδειά του, το χρόνο εκείνο δε θα επιστρέψει το σπόρο και δε θα πληρώσει φόρο».
— «Αν ένα παιδί χτυπήσει τον πατέρα του, θα του κόψουν τα χέρια».
— «Αν κάποιος έσπασε το μέλος ελεύθερου ανθρώπου, θα του σπάσουν και αυτού ένα δικό του μέλος».
Η ακμή του Βαβυλωνιακού κράτους δε διατηρήθηκε στην εποχή των διαδόχων του Χαμουραμπί. Στο πέρασμα των χρόνων, οι Βαβυλώνιοι υποδουλώνονται στους Ασσυρίους, με επανάσταση όμως απελευθερώνονται, αλλά το κράτος έχει χάσει πια την παλιά του ακμή. Στα 740 π.Χ. καταλύεται ξανά από τους Ασσυρίους και μένει υπόδουλο για έναν αιώνα, αλλά τελικά ελευθερώνεται ξανά. Τελευταία δόξα γνωρίζει το κράτος των Βαβυλωνίων στην εποχή του Ναβουχοδονόσορ.
Τέλος, στα 538 π.Χ. κυριεύεται από τους Πέρσες οπότε και χάνεται πια οριστικά και ποτέ ξανά δε γίνεται λόγος για τους Βαβυλώνιους ως ιστορικός λαός. Στη μακραίωνη ιστορία τους οι Βαβυλώνιοι ανάπτυξαν δικό τους πολιτισμό που τον μετάδωσαν στους κατακτητές τους, την τέχνη, τη γραφή και τη θρησκεία τους στους Ασσυρίους και τις μαθηματικές και αστρονομικές γνώσεις στους Πέρσες.
Εξαιρετική ήταν η επίδοσή τους στις τέχνες, στην αρχιτεκτονική, διακοσμητική και γλυπτική, στην υφαντική και την κεντητική επίσης και στις επιστήμες, αστρονομία, μαθηματικά και ιατρική. Πίστευαν στο δημιουργό θεό Βάαλ (Βήλο) και στη θεά της γονιμότητας Ιστάρ (Αστάρτη) προς τιμή των οποίων έκτισαν μεγαλόπρεπους ναούς και έγραψαν θαυμάσιους ύμνους.
Αυτοί οι λαοί, λοιπόν, είχαν ιστορίες που μοιάζουν πολύ με τις διηγήσεις της Παλαιάς Διαθήκης όχι μόνο για τη Δημιουργία του Κόσμου, αλλά και για τον Κατακλυσμό του Νώε, όπως τουλάχιστον αποδεικνύουν οι αρχαίες πήλινες πινακίδες που ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι της περιοχής.




Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Βάφεις τους τοίχους και έχεις ρεύμα -Πώς γίνεται

$
0
0
Βάφεις τους τοίχους και έχεις ρεύμα -Πώς γίνεται
Σε μια εποχή που τα πράγματα το ένα μετά το άλλο γίνονται πιο «έξυπνα», το ταπεινό βάψιμο δεν μπορούσε να μείνει πίσω. Νοτιοκορεάτες ερευνητές δημιούργησαν μια θερμοηλεκτρική βαφή, που επιτρέπει στους τοίχους (και όχι μόνο) να μετατρέπουν τη θερμότητα σε ηλεκτρισμό.
Είχε προηγηθεί από τους ίδιους ερευνητές μια φωτοβολταϊκή βαφή, με την οποία βάφονται τα ηλιακά πάνελ και διευκολύνεται η παραγωγή ηλεκτρισμού από την ηλιακή ενέργεια.
Αυτή τη φορά, οι επιστήμονες του Ινστιτούτου Επιστήμης και Τεχνολογίας της Κορέας (KIST) και του Ινστιτούτου Ερευνών Ηλεκτροτεχνολογίας της Κορέας, με επικεφαλής τον Τζέ Σουνγκ Σον, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature Communications", δημιούργησαν μια θερμοηλεκτρική μπογιά που μετατρέπει σε ηλεκτρική ενέργεια τη θερμότητα των βαμμένων επιφανειών.
Η βαφή μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μεγάλες επιφάνειες όπως κτίρια, αυτοκίνητα και πλοία, αλλά και σε μικρότερες, ανεξαρτήτως σχήματος του αντικειμένου. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τους ερευνητές, η θερμοκρασία της στέγης και των τοίχων ενός κτιρίου μπορεί να ξεπεράσει τους 50 βαθμούς Κελσίου το καλοκαίρι. Η νέα βαφή μπορεί να μετατρέψει αυτή την έξτρα θερμότητα σε ηλεκτρικό ρεύμα.
Η βαφή περιέχει θερμοηλεκτρικά σωματίδια του τελλουριδίου του βισμουθίου, που χρησιμοποιούνται σε συμβατικές θερμοηλεκτρικές συσκευές. Η βαφή σχηματίζει πάνω στις επιφάνειες ένα ομογενές στρώμα πάχους περίπου 50 μικρομέτρων (εκατομμυριοστών του μέτρου), που παράγει 4 έως 26 χιλιοστά του βατ (mW) ανά τετραγωνικό εκατοστό.
Οι ερευνητές οραματίζονται πληθώρα εφαρμογών της νέας τεχνολογίας σε φορετές συσκευές παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, σε ηλεκτρονικές συσκευές παραγόμενες από τρισδιάστατο εκτυπωτή κ.α.
ΠΗΓΗ

Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Προφητεία-σοκ: Οι ΗΠΑ θα καταρρεύσουν οικονομικά μετά τον θάνατο του Κάστρο

$
0
0

profitia-sok-ipa-katarrefsoun-ikonomika-meta-thanato-kastroΜια «προφητεία» που έρχεται από το 1981 μιλάει για την πτώση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής μετά τον θάνατο του Κουβανού πρώην δικτάτορα Φιντέλ Κάστρο.
Σαν τα μανιτάρια ξεφυτρώνουν κάθε λογής προφητείες που μιλάνε για επερχόμενους πολέμους, καταστροφές, μετά από κάποιο μεγάλου μεγέθους γεγονότος. Και η είδηση του θανάτου του Φιντέλ Κάστρο δεν θα μπορούσε να λείπει από μια τέτοια «προφητεία».
Σύμφωνα λοιπόν με την Lisa Haven η οποία «τρέχει» την ιστοσελίδα συνομωσιολογίας και «Εσχάτων χρόνων», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, την Lisa Haven News, πίσω στο 1981 ο John W Johnston είχε ένα «όραμα» από τον Θεό, όπως ισχυρίστηκε, λέγοντας του ότι αυτό που θα ακολουθήσει το θάνατο του Φιντέλ Κάστρο, θα είναι η πλήρη κατάρρευση της αμερικανικής οικονομίας.
Αυτή δεν ήταν η πρώτη προφητεία του. Είχε πει επίσης και για την κατάρρευση του τείχους του Βερολίνου και ότι μετά η Σοβιετική Ένωση θα δεχόταν ένα σοβαρό πλήγμα.
Δείτε παρακάτω το βίντεο που ανέβασε η Haven εξηγώντας την «προφητεία»:

Πηγή: pronews


Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Mirin Dajo: Ο άνθρωπος που άφησε άφωνη την ιατρική κοινότητα

$
0
0
Η ιστορία που ακολουθεί δεν αποτελεί σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Δεν θα τη δείτε στη μεγάλη οθόνη «ντυμένη» με οπτικά εφέ και μυστηριώδη μουσική, που θα κάνει την αγωνία να χτυπήσει κόκκινο. Σίγουρα όμως θα σας προκαλέσει ανατριχίλα και τρόμο μιας και όσα θα εξιστορηθούν βγαίνουν από τη σφαίρα της λογικής και των ανθρωπίνων δυνατοτήτων.

Ο Arnold Gerrit Henskes, που ήταν γνωστός στο ευρύ κοινό με το όνομα Mirin Dajo, (στη γλώσσα Εσπεράντο σημαίνει θαύμα) είχε μια μοναδική ικανότητα. Δεν ένιωθε καθόλου πόνο και όσο και αν τον τρυπούσαν με αιχμηρά αντικείμενα δεν μάτωνε, δεν πόναγε και συνέχιζε ακάθεκτος τις δραστηριότητές του.

Ο Dajo άφησε άφωνη την ιατρική κοινότητα που δεν κατάφερε να δώσει εμπεριστατωμένη εξήγηση γι’ αυτό που έβλεπε να εκτυλίσσεται μπροστά της. Ο ίδιος όμως είχε δώσει μια αφοπλιστική απάντηση για την έλλειψη πόνου στα τρυπήματα. Ήταν ο… Μεσσίας!
Τα πρώτα χρόνια, τα σουβλίσματα και ο Θεός



Ο Dajo γεννήθηκε στις 6 Αυγούστου 1912 στο Ρότερνταμ και ήταν καλλιτεχνική φύση. Ο Nol, όπως συνήθιζαν να τον φωνάζουν οι φίλοι του, είχε κλίση στη ζωγραφική. Στην εφηβεία του είχε εμπειρίες με οράματα που δεν είχαν άλλοι συνομήλικοί του τις οποίες στην αρχή δεν μπορούσε να εξηγήσει ούτε να αποκρυπτογραφήσει.

Ο Dajo είχε καταφέρει να ζωγραφίσει με κάθε λεπτομέρεια το πορτραίτο μιας πεθαμένης θείας του, την οποία δεν είχε γνωρίσει ποτέ. Κάποιοι είχαν πει ότι είχε εξωασθαιτηριακή αντίληψη, που στην παραψυχολογία είναι η πιθανότητα αντίληψης χωρίς την μεσολάβηση των μέχρι τώρα γνωστών αισθήσεων και πέρα από κάθε λογικό συμπέρασμα.

Στην ηλικία των 33 ετών ο Dajo άρχισε να πιστεύει ότι το σώμα του ήταν άτρωτο. Ήξερε όμως ότι αν το αποκάλυπτε στην οικογένειά του δεν θα τον πίστευε. Δεν τον πίστεψαν ούτε οι φίλοι του. Εκείνος όμως δεν πτοούνταν. Ήξερε ότι ήταν άτρωτος και το μόνο που έμενε ήταν να το αποδείξει σε ολόκληρο τον κόσμο. Και αυτό έκανε.

Ο σκοπός του ένας και μοναδικός: να αποδείξει ότι ο Θεός τον είχε επιλέξει για να πείσει τους ανθρώπους ότι υπήρχε μια ανώτερη δύναμη, πάνω από τον κόσμο της ύλης και ότι τα υλικά αγαθά μόνο πόνο έδιναν στην ανθρωπότητα. «Δεν είμαι καλλιτέχνης, αλλά προφήτης. Αν πιστεύεις στο Θεό μπορείς να επιβληθείς στο σώμα σου. Οι άνθρωποι δεν θα με πίστευαν αν απλά άρχιζα να μιλάω για όλο αυτό. Αλλά αν δουν ότι είμαι άτρωτος θα με πιστέψουν» είχε πει.

Εγκατέλειψε τη δουλειά του και πήγε στο Άμστερνταμ, όπου πήγαινε από παμπ σε παμπ και ζητούσε από τους θαμώνες να τον τρυπούν με αιχμηρά αντικείμενα για να δουν ότι δεν μάτωνε και δεν πόναγε. Έγινε από μόνος του ένα freak show και άρχισε να κερδίζει χρήματα καθώς οι άνθρωποι πλήρωναν για να δουν το μοναδικό αυτό θέαμα.





Το 1947 μετακόμισε στην Ελβετία και πήρε άδεια να δίνει παραστάσεις μπροστά σε κοινό χωρίς ωστόσο να μιλάει. Στο Corso Theatre στη Ζυρίχη κάλεσε στη σκηνή έναν βοηθό του και του ζήτησε να καρφώσει ένα ξίφος στο κορμί του. Το ξίφος διαπέρασε αρκετά ζωτικά όργανα, όμως δεν έτρεξε σταγόνα αίμα, ούτε ο Mirin λιποθύμησε από τον πόνο, σε αντίθεση με άτομα στο ακροατήριο που έπεφταν σαν τραπουλόχαρτα μπροστά στο φρικιαστικό θέαμα.

Τα καρδιακά επεισόδια και οι πολύ συχνές λιποθυμίες των θεατών είχαν σαν αποτέλεσμα να του πάρουν την άδεια παραστάσεων και να του επιτρέπουν να εμφανίζεται μόνο μπροστά σε περιορισμένο αριθμό θεατών. Αυτό όμως δεν τον πτόησε καθόλου, αντίθετα το θεώρησε ευλογία γιατί έτσι θα μπορούσε να κηρύττει το λόγο του Θεού. Και αυτό, όπως συνήθιζε να λέει, ήταν το πιο σημαντικό.
Η εξέταση από την ιατρική κοινότητα και ο θάνατος

Τι συνέβαινε στο σώμα του Mirin τελικά; Πώς ήταν δυνατό να διαπερνούν τα ζωτικά του όργανα ξίφη και σπαθιά και να μην πληγώνονται καθόλου, ούτε ο ίδιος να πεθαίνει από αιμορραγία; Όπως ήταν αναμενόμενο η ιατρική κοινότητα θορυβήθηκε. Έτσι στις 31 Μαΐου 1947 ο ελβετός γιατρός Hans Naegeli-Osjord τον κάλεσε στο νοσοκομείο Cantonal στη Ζυρίχη ώστε να δει μαζί με τον συνάδελφό του και επικεφαλής της χειρουργικής Werner Brunner καθώς και με φοιτητές της ιατρικής τι ακριβώς συνέβαινε στο σώμα του. Μήπως όλο αυτό ήταν τελικά ένα τρικ;

Ο Mirin έβγαλε την μπλούζα του και τρύπησε το σώμα του με ένα ξίφος που διαπέρασε την καρδιά, τον πνεύμονα και τα νεφρά χωρίς καμία ένδειξη αίματος. Με το ξίφος μέσα στο κορμί οι γιατροί του ζήτησαν να βγάλει μια ακτινογραφία. Εκείνος συμφώνησε ενώ οι γιατροί απορούσαν πώς μπορούσε ένα άνθρωπος να περπατήσει με ένα αιχμηρό αντικείμενο περασμένο στο κορμί του. Η ακτινογραφία απέδειξε το προφανές: Ο Mirin ήταν τρυπημένος χωρίς όμως καμία εσωτερική ζημιά.

Οι γιατροί σκέφτηκαν ότι υπήρχε μεγάλη πιθανότητα αιμορραγίας κατά την έξοδο του ξίφους από το κορμί του άνδρα και προετοιμάστηκαν να αντιμετωπίσουν το ενδεχόμενο. Αλλά τίποτα δεν συνέβη. Η λεπίδα βγήκε από το σώμα, αφήνοντας μόνο μικρές οπές από τις οποίες έβγαινε μικρή ποσότητα σωματικών υγρών. Οι πληγές καθαρίστηκαν αν και ο Mirin υποστήριζε ότι ακόμα και αν αυτό δεν γινόταν δεν θα υπήρξε καμία μόλυνση. Όπως και έγινε.

Λίγους μήνες αργότερα ο Mirin προσκλήθηκε ξανά για εξέταση αυτή τη φορά στη Βασιλεία της Ελβετίας. Τότε επέτρεψε στους ίδιους τους γιατρούς να τον σουβλίσουν. Καμία απάτη ούτε αυτή τη φορά. Για να τους δείξει τις αντοχές του στον πόνο μάλιστα αποφάσισε να τρέξει δέκα γύρους με το ξίφος μέσα στο σώμα του!




Πολλοί ήταν αυτοί που θεωρούσαν ότι ο Mirin είχε υπερφυσικές ικανότητες και άλλοι θεωρούσαν ότι είχε διδαχτεί τις τεχνικές του από τους φακίρηδες της Ινδίας. Επιστήμονες που αποπειράθηκαν να εξηγήσουν τι του συνέβαινε αναφέρονταν στη δημιουργία συριγγίων – μη φυσιολογικών καναλιών- μεταξύ των εσωτερικών οργάνων του και της επιφάνειας του δέρματός του. Όσο περισσότερα μυτερά αντικείμενα έβαζε στα συρίγγια τόσο αυτά δεν έκλειναν και δεν αιμορραγούσαν (κάτι σαν το τρύπημα των αυτιών).

Στις 11 Μαΐου 1948 ο Mirin κατάπιε μια μακριά βελόνα. Έπραξε αυτό που του είχαν πει οι άγγελοι που τον προστάτευαν να κάνει, όπως είχε πει. Δύο μέρες μετά την κατάποση μπήκε στο χειρουργείο και την αφαίρεσε. Σε λιγότερο από δύο εβδομάδες όμως άρχισε να μην νιώθει καθόλου καλά και τελικά βρέθηκε πεθαμένος στο δωμάτιο του ξενοδοχείο του στις 26 Μαΐου 1948 σε ηλικία 36 ετών. Η αυτοψία έδειξε ότι πέθανε από ρήξη κοιλιακής αορτής.


ΠΗΓΗ ewsbeast

Δώστε την υποστήριξη σας στην έρευνα κάνοντας LIKE.

Viewing all 307 articles
Browse latest View live